سیمون تیسدال به بررسی این مسئله و نقش تندروها در خلال مذاکرات پرداخته است. آیا توافقات از سر گرفته می‌شود یا برای همیشه به گورستان مذاکرات سیاسی خواهد پیوست؟

 

برجام تا گورستان چقدر راه دارد؟

در روزهایی که زمزمه بازگشت آمریکا به میز گفت و گو ها شنیده میشود این بار نه تنها در ایران بلکه در رژیم صهیونیستی هم عده ای ناخشنود هستند، از این رو سیمون تیسدال در گاردین یادداشتی را منتشر کرده و با یادآوری مخاطرات ناشی از مرگ برجام، به دولت بایدن هشدار داده تا با سرعت بخشیدن به تلاش‌های خود جنگ افروزان را ناکام سازد.

در ماه های پیشرو دو انتخابات قرار است برگزار شود، یکی در ایران و دیگری در رژیم صهیونیستی. بعد از روی کارآمدن بایدن وتغییر در سیاست های ترامپ، باید دید آرایش جدید چه سرنوشتی را برای منطقه رقم می زند؟

سیاستمداران ایرانی در روزهای اخیر تاکید کردند در تاریخ ۲۱ فوریه بازرسیهای سرزده از تأسیسات هسته ای کشور را ممنوع خواهند کرد و فعالیت‌های هسته‌ای را افزایش خواهند داد روندی مخالف آنچه که باراک اوباما و کشورهای اروپایی در سال ۲۰۱۵ با توافق ایران در برجام شکل دادند که در سال های بعد و با سیاست‌های دونالد ترامپ به آرامی به سمت گورستان توافقات سیاسی رفت. اگر چه جو بایدن قصد دارد توافق را نجات دهد و به حسن روحانی،‌رئیس جمهور پیشنهاد مذاکره داده، اما هر کدام از طرفین که گرفتار دهه‌ها خصومت هستند، اصرار دارد که طرف دیگر قدم اول را بردارد.

در حالی که ایالات متحده دعوت اتحادیه اروپا را برای پیوستن به مذاکرات با ایران در مورد بازگشت متقابل به تعهدات را پذیرفته است، وزارت امور خارجه ایران روی موضع قبلی خود پافشاری کرده و تاکید دارد تا پیش از شروع گفتگوها همه تحریم‌ها برداشته شود.

اما باید یادآور شد که افراد و جناح‌های قدرتمندی در هر دو طرف وجود دارد که از هیچ تلاشی برای الغای قطعی توافق دریغ نمی‌کنند. به عقیده تیسدال در ایران، نامزدهای تندرو و نمایندگان مجلس که بر انتخابات ریاست جمهوری ماه ژوئن متمرکز شده‌اند‌، با هر نوع نزدیک شدن به آمریکا مخالفت می‌کنند. شک و تردید آن‌ها واقعی است و از بابت اصابت یک ضربه خنجر دیگر به سبک ترامپ بی‌اعتمادند . در آن سوی مرزها نیز نخست وزیر تندرو و متحد نزدیک ترامپ، بنیامین نتانیاهو، برای تداوم حیات سیاسی خود سرسختانه می‌جنگد.

گویا م اسرائیل و نخست وزیرش نگران بحث با بایدن و دموکرات‌ها در واشنگتن هستند. اتفاقی نبود که بایدن نزدیک به یک ماه پس از تصدی ریاست جمهوری صبر کرد و هفته گذشته با نتانیاهو تماس گرفت. بعضی گفته ها حاکی از آن است که  کاخ سفید امیدوار است نتانیاهو سقوط کند.

اسرائیلیان معتقدند حمله موشکی هفته گذشته به پایگاه ائتلاف در شمال عراق و حملات هواپیماهای بدون سرنشین حوثی به عربستان سعودی از یمن مستمسکی برای تندروهای آمریکایی و اسرائیلی شده برای اثبات این ادعا که ایران و شبه‌نظامیان متحدش رقابت سر قدرت منطقه‌ای را متوقف نخواهند کرد. سیاست فشار حداکثری ترامپ به شکل واضحی شکست خورده است: تز شدت تنش‌های منطقه‌ای کاسته نشد و حملات نیابتی هم کاهش نیافت، بلکه ترور شخصیت‌های برجسته توسط ایالات‌متحده و اسرائیل بر شدت و دامنه آن افزود و دلیلی بر خطای طرف دیگر مذاکره بود.

سیمون تیسدال معتقد است بایدن باید تلاش خود را معطوف به شکستن این بن‌بست و یافتن راهی دیپلماتیکی کند که مورد حمایت انگلیس، آلمان و فرانسه قرار دارد. اما صرف حرف زدن کافی نیست . به عنوان حسن نیت، او باید به سرعت برخی از تحریم‌ها را لغو کند و با درخواست وام ۵ میلیارد دلاری صندوق بین المللی پول مربوط به ویروس کرونا موافقت کند.

فرصت کوتاه است. قدم گذاردن در راه صلح تنها راه جلوگیری از پیشرفت مرگ‌بار جنگ‌افروزان در منطقه است.