به گزارش اکوایران، گروهی از سناتورهای جمهوری‌خواه ادعا کرده‌اند آزادسازی میلیاردها دلار از دارایی‌های ایران برای آزادی پنج آمریکایی زندانی در ایران، سنت بدی را پایه‌گذاری می‌کند و تنها باعث تشویق بیشتر این کار می‌شود. اما دولت بایدن می‌گوید که وجوه آزادشده می‌تواند تنها برای اهداف بشردوستانه استفاده شود.

به نوشته المانیتور، انتقاد فزاینده از سمت کنگره و سنا از توافقی که هفته گذشته اعلام شد، می‌تواند شرایط بی‌ثباتی را که در آن توافق برای بازگرداندن سیامک نمازی، مراد طاهباز، عماد شرقی و دو آمریکایی که نامشان فاش نشده، پیچیده‌تر کند.

هفته گذشته، ایران چهار شهروند آمریکایی را از زندان اوین به حبس خانگی منتقل کرد و انتظار می‌رود تا زمانی که حدود 6 میلیارد دلار از درآمد نفتی ایران که تحت تحریم‌های آمریکا مسدود شده بود، از کره جنوبی به حسابی در قطر منتقل شود، تحت بازداشت بمانند. پنجمین آمریکایی مشمول این توافق قبلاً در بازداشت خانگی بود.

26 سناتور جمهوری‌خواه در نامه‌ای در 18 آگوست به آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا و جنت یلن، وزیر خزانه‌داری آمریکا دولت را متهم کردند که در ازای آمریکایی‌های بازداشت‌شده به ایران «باج پرداخته است».

آن‌ها در این نامه نوشتند: «در حالی که ما قاطعانه بر این باوریم که ایالات متحده باید از هر وسیله مناسبی برای آزادی شهروندان آمریکایی که به نادرست در خارج از کشور بازداشت شده‌اند، استفاده کند، این تصمیم سنتی فوق‌العاده خطرناک را بنا می‌کند و ایران را قادر می‌سازد تا فعالیت‌های خود در سراسر خاورمیانه را افزایش دهد».

به گفته منابع متعدد آگاه با این توافق، وجوه آزادشده تنها می‌تواند برای خریدهای بشردوستانه مانند غذا و دارو تحت نظارت وزارت خزانه‌داری آمریکا استفاده شود.

بلینکن از تدابیری دفاع کرد که در آن «ایالات متحده نظارت و دید قابل توجهی خواهد داشت» و تأکید کرد که ایران به طور مستقیم به این پول دسترسی نخواهد داشت. بلینکن در روز سه‌شنبه به خبرنگاران گفت: «این راهی است برای تسهیل استفاده صرفاً بشردوستانه و به روشی کاملاً کنترل‌شده از این پول‌ها».

سناتورها خواستار یک جلسه توجیهی حضوری و پاسخ‌های کتبی به مجموعه‌ای از سؤالات پیرامون احتمال استفاده ایران از این پول‌ها در غیر مصارف بشردوستانه شدند. آن‌ها ادعا می‌کنند که با اعطای دسترسی به این ۶ میلیارددلاری، تهران می‌تواند از این پول در برنامه‌های هسته‌ای یا تقویت قوای نظامی استفاده کند.سناتورها نوشتند: «دارایی‌های مالی قابل‌تعویض هستند. چگونه وزارت‌خانه‌های شما می‌توانند تضمین کنند که این پول فقط برای اهداف بشردوستانه استفاده می‌شود»؟

مخالفت کنگره با توافق زندانیان با ایران بیشتر در مرزبندی‌های حزبی خلاصه شده و خود را نشان می‌دهد. در سال ۲۰۱۵ نیز توافق هسته‌ای برجام باراک اوباما، رئیس‌جمهور سابق آمریکا با مخالفت قاطع نمایندگان جمهوری‌خواه و برخی از نمایندگان دموکرات مواجه شد.

اوباما همچنین به توافق خود مبنی بر بازگرداندن پنج آمریکایی بازداشت‌شده با انتقاداتی مواجه شد. همزمان با آزادی آن‌ها، واشنگتن 400 میلیون دلار پول نقد به تهران فرستاد تا بدهی چند دهه‌ای مربوط به تجهیزات نظامی را که ایرانی‌ها از آمریکا خریداری کرده اما هرگز دریافت نکرده بودند را تسویه کند. آمریکا همچنین به عنوان بخشی از این توافقنامه تسلیحاتی، 1.3 میلیارد دلار دیگر به عنوان بهره بدهی‌اش به ایران رت پرداخت کرد.

در نامه خطاب به بلینکن و یلن آمده است: «ما هشدار داده بودیم که این سنت خطرناک بهای جان آمریکایی‌ها را به همراه خواهد داشت. هفت سال از آن زمان گذشته و دولت فعلی حداقل ۱۵ برابر بیشتر از دفعه پیش، باج پرداخته است». این در حالی است که آن‌ها این نکته را مغفول گذاشته‌اند که وجوهی که توافق شده رفع بلوکه شود، دارایی‌های متعلق به خود ایران است.

در همین حال، طرفداران توافق از منتقدان خواسته‌اند تا به جاب استفاده سیاسی از این توافق، منتظر بمانند تا آمریکایی‌ها به سلامت به ایالات متحده بازگردند. ندا شرقی که برادرش عماد از سال 2018 در ایران نگهداری می‌شود، به شبکه سی‌بی‌اس گفت: «خانواده‌اش در انتظار آزادی کامل او هستند». شرقی گفت: «ما می‌توانیم در مورد چگونگی جلوگیری از این اتفاق در آینده بحث کنیم. اما ما این کار را به بهای آمریکایی‌ها انجام نمی‌دهیم».