رونمایی از اولین راکتور نسل چهارمی؛ سبقت بزرگ پکن از قدرت‌های هسته‌ای جهانی؟

به گزارش اکوایران، در حالی است که با افزایش دمای جهانی و نگرانی‌ها در مورد تغییرات آب و هوایی، انرژی هسته‌ای در حال بازیافتن محبوبیت خود به عنوان یک منبع انرژی کم‌کربن است، چین به اولین کشوری تبدیل شده است که آخرین تحول در فناوری هسته‌ای غیرنظامی را به کار می‌گیرد که آن را به پیشتاز صنعت انرژی اتمی تبدیل می‌کند.

به نوشته وال‌استریت ژورنال، چین روز چهارشنبه گفت که اولین نیروگاه هسته‌ای نسل چهارم آن فعالیت تجاری خود را در استان شاندونگ آغاز کرده است.

این فناوری نسل جدید که ایمن‌تر و پربازده‌تر از نیروگاه‌های هسته‌ای معمولی است، شامل دو راکتور است که یک موتور بخار 210 مگاواتی را به حرکت در می‌آورد که برای تامین انرژی حدود 200،000 خانه کافی است. اداره ملی انرژی چین گفت که بیش از 90 درصد از فناوری مورد استفاده در این کارخانه تولید داخلی است.

فرانسوا مورین، مدیر بخش چین انجمن هسته‌ای جهانی ، مستقر در لندن، گفت: این کمک می‌کند «چین از نظر تحقیق و توسعه فناوری هسته‌ای از دیگر کشورها جلو بیافتد».

ظهور مجدد انرژی هسته‌ای

پس از فاجعه فوکوشیما در سال 2011، زمانی که زلزله و سونامی برق نیروگاه هسته‌ای ژاپن را قطع کرد و باعث ذوب سه رآکتور شد، بسیاری از کشورها به انرژی هسته‌ای پشت کردند. اما این نوع انرژی دوباره در بسیاری از نقاط جهان محبوب شده است، زیرا کشورها به دنبال منابع انرژی بدون انتشار و قابل اعتماد برای مبارزه با تغییرات آب و هوایی هستند.

اروپا امسال بزرگترین رآکتور هسته‌ای خود را راه‌اندازی کرد و ژاپن نیروگاه‌هایی را که پس از فاجعه فوکوشیما بسته شده بودند به مدار بازگرداند. در همین حال شرکت‌هایی مانند نواسکیل و تراپاور (متعلق به بیل گیتس) در حال توسعه راکتورهای ماژولار کوچکی هستند که ساخت آن‌ها نسبت به راکتورهای موجود هزینه کمتری دارد.

هفته گذشته ایالات متحده و بیش از 20 کشور دیگر اعلام کردند که قصد دارند تا سال 2050 تولید انرژی هسته‌ای را سه برابر کنند.

چین پس از حادثه فوکوشیما برای مدت کوتاهی ساخت نیروگاه‌های هسته‌ای را متوقف کرد، اما سپس تمرکز روی انرژی اتمی را دو برابر کرد، با بیان این که این نیروگاه‌ها بی خطر هستند. بر اساس پایگاه داده آژانس بین المللی انرژی اتمی، پکن در حال حاضر 55 راکتور را اداره می‌کند و 22 راکتور از 58 راکتور در حال ساخت جهان نیز متعلق به چین است.

پیشتازی چین در این فناوری قابل توجه است. به گفته انجمن هسته‌ای جهانی، انتظار نمی‌رود که کشورهای غربی تا اوایل دهه 2030 نیروگاه‌های هسته‌ای نسل چهارم خود را آنلاین کنند.

اولین نیروگاه هسته‌ای نسل چهارم در استان شاندونگ چین فعالیت تجاری خود را آغاز کرد

راکتورهای نسل چهارم 

بر اساس تعریف کنسرسیوم بین‌المللی کشورهای هسته‌ای، راکتورهای نسل چهارم ایمنی مؤثرتر، فناوری سوخت کارآمدتر و زباله‌های هسته‌ای کمتری تولید تعریف می‌کنند.  بیشتر نیروگاه‌های هسته‌ای فعال جهان در دهه‌های 1970 و 80 ساخته شده‌اند و هنوز هم از فناوری نسل دوم استفاده می‌کنند.

چین ساخت این تاسیسات را در دسامبر 2012 آغاز کرد و نیروگاه برای اولین بار در دسامبر 2021 برق تولید کرد.

این نیروگاه از یک راکتور دمای بالا با خنک‌کننده گازی، با ماژول بستر سنگ‌ریزه‌ای استفاده می‌کند. این فناوری برای خنک کردن راکتور به جای آب با فشار بالا، از گاز استفاده می‌کند که خطرات ناشی از حوادث را کاهش می‌دهد. گرمای شدید تولید شده توسط راکتورها می‌تواند برای نمک زدایی آب، ذوب فلزات و سایر فرآیندهای صنعتی استفاده شود.

در صورت بروز مشکلات از جمله قطع برق، یک سیستم ایمنی غیرفعال راکتور را به طور خودکار خاموش می‌کند تا از حوادثی مانند حادثه فوکوشیما جلوگیری شود.

چین از سال 2013 به دنبال این بوده است که به عنوان صادرکننده فناوری هسته‌ای غیرنظامی، به کشورهایی مانند روسیه و ایالات متحده بپیوندد. چین در حال رقابت برای ساخت اولین نیروگاه هسته‌ای غیرنظامی عربستان سعودی با رقمی است که حداقل 20 درصد ارزان‌تر از پیشنهادات رقیب کره جنوبی و فرانسه است.

علاوه بر خنک‌کننده‌های گازی و راکتورهای نسل چهارم، چین در حال ساخت فناوری‌های پیشرفته دیگری مانند راکتور نمک مذاب و راکتور‌های تولید سریع پلوتونیوم است. کشورهای غربی نیز این طرح‌ها را نیم قرن پیش در نظر داشتند و گاهی مورد بهره‌برداری قرار داده بودند، اما به دلیل چالش‌های فنی، هزینه‌های بسیار بالا، مخالفت عمومی و نگرانی‌های ایمنی آن ها را کنار گذاشتند.

دولت چین با وجود این مشکلات، مایل بود توسعه این فناوری‌ها را دنبال کند، زیرا فناوری هسته‌ای غیرنظامی را برای امنیت انرژی کشور حیاتی می‌دانست.

دیوید فیشمن از گروه مشاوره انرژی لانتائو در شانگهای گفت: «چین در ساخت و تجاری سازی فناوری‌های نسل بعدی انرژی هسته‌ای عملاً بی رقیب است.»