تهران به یک اتاق گاز تبدیل شده است / باابر تورم مسکن روبه رو هستیم

پرفسور غفوری آشتیانی رئیس پژوهشکده زلزله شناسی درنشست ویژه کاربست پژوهش در پانزدهمین جشنواره بین المللی پژوهش و نو آوری و دهمین جشنواره پژوهش و آموزش در مدیریت شهری با بیان اینکه در فرهنگستان علوم 12 اتاق فکر برای مخاطرات مختلف وجود دارد، گفت: وقتی جلسات مشترک اتاق فکرها را داریم اولین چالش موضوع حکمرانی است که این موضوع یکی از بزرگترین معضلات کشور ما است. به طور کلی مدیریت یک علم است و مدیریت شهری نیز از این موضوع مستثنی نیست. 

غفوری آشتیانی رئیس پژوهشکده زلزله شناسی گفت: سیاست های دولت در 4 دهه اخیر موفق نبوده و مسکن هنوز یک معضل در کشور است و هر دولتی که بتواند مساله مسکن را حل کند دولت موفقی خواهد بود. نگاه حکمرانی کشور ما نگاه یکپارچه نیست در دنیای پیچیده‎ای زندگی می کنیم که همه عوامل با هم ارتباط دارد. در یک نظام در هم تنیده نمی توان مشکلات را با روش های تک محور و ضربتی حل کرد.

وی در ادامه با بیان اینکه علت شکست در مسکن این است که تمام اقدامات تکمیل نبوده است گفت: مسکن بزرگترین مشکل مردم در کشور است و  بیشترین تلفات انسانی کشور در در اثر زلزله و ناایمن بودن مسکن ها رخ داده است. 

غفوری آشتیانی با بیان اینکه مسکن یک سیستمی است که اقتصاد، کیفیت، پایداری، ایمنی، حکمرانی و مسائل اجتماعی و جمعیتی باید در آن دیده شود، گفت: در فرهنگستان علوم در حوزه مسکن جدا از اقداماتی که در کشور انجام می شود موفق شدیم ایراداتی و پیشنهاداتی را جهت سیاستگذاری مطلوب در حوزه مسکن ارائه دهیم.

رئیس پژوهشکده زلزله شناسی با بیان اینکه در شرایط فعلی نمی توان گفت امکان ساخت 4 میلیون مسکن در طول 4 سال 4 وجود دارد، گفت: ما باید مسکن اقتصادی هم دارای کیفیت و پایدار ایجاد کنیم تا مسکن به محلی برای امنیت افراد تبدیل شود و نه قتلگاه. 

وی افزود: سعی کردیم کل زیر ساخت مسکن را به روز کنیم  و در حال پژوهش هستیم تا جدا از مسائل سیاسی بتوانیم یک راهکار و یک نگاه سیستمی به مسکن داشته باشیم. 

غفوری آشتیانی با بیان اینکه در دنیا امروز امکان حل مشکلات و معضلات بدون نگاه یکپارچه امکان پذیر نیست، اظهار داشت: تا زمانی که سیاست مدیریتی کشور تغییر نکند نمی توانیم مسائل را حل کنیم امروز در کنار مدیریت تخصصی انتخاب راه و شیوه مدیریتی صحیح از جمله موضوعاتی است که باید در نظر بگیریم.

لزوم رویکرد حل مساله در مسائل شهری

کارشناس مرکز مطالعات راهبردی آموزش شهری و روستایی سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور از لزوم ایجاد حل رویکرد حل مساله در مسائل شهری خبر داد.

 مسعود صارمی با بیان این که وجود رویکرد حل مساله در مسائل شهری ضروری است گفت : در حوزه اداره شهرها و کلانشهرها در 4 دهه اخیر موفقت های بزرگی نیز در کنار تمامی مشکلات موجود داشته ایم.

کارشناس مرکز مطالعات راهبردی آموزش شهری و روستایی سازمان شهرداری ها و دهیاری های وزارت کشور ادامه داد: در حال حاضر کیلومترها خطوط مترو در تهران و سایر کلانشهرها وجود دارد این در حالی است که همچنان ابر مشکلات شهرها وجود دارد که برای حل آن باید برای راه حل بود.

وی ادامه داد: باید دید که نگاه مساله محوری به این مساله داشته ایم یا خیر. باید پذیرفت که شهر تهران در مدت زمان کوتاهی رشد کرده است و این رشد نامتوازن به اندازه ای پیش رفت که ضعف ادارات تصمیم گیری را بیشتر کرد که ماحصل این رویکرد انباشت مشکلات بود.  

صارمی بیان کرد: در سال 56 کاری انجام شد که دبیرخانه شورای نظارت بر گسترش شهر تهران اشاره می کند که نظام برنامه ریزی قابل اداره شهر تهران نیست و محدوده های فضای سبز به محدوده های ساخت و ساز تبدیل می شود.  

وی با اشاره به اینکه مسکن جزو لاینفک چالش های کشور بوده است، یادآور شد: در سال 41 عنوان می شود 1000 بنگاه معاملاتی در تهران وجود دارد. به رغم اینکه زمین های مسکونی تهران 13.5 هکتار است در حالی که 26 هکتار زمین معامله شده است. ما روی تسلسلی از مسائل جلو می رویم که از یک مدیر به مدیر دیگر این مسائل به ارث می رسد. 

کارشناس مرکز مطالعات راهبردی و آموزش شهری و روستایی سازمان شهرداری ها و دهیاری های وزارت کشور تاکید کرد: بعد از انقلاب فرسودگی بافت شهری و بسیاری موضوعات دیگر نیز وجود دارد.

وی در ادامه گفت: در یک دوره ای نیاز داشتیم بر اسای طرح جامع تهران یک بزرگراه شمال و جنوب ایجاد کنیم پروژه نواب اجرا می شود به رغم اینکه هدف آن نوسازی و به سازی نبود اما برای پول درآوردن یک محله قدیمی را به دو پاره تقسیم می کنیم و یک جدا شدگی در منطقه ایجاد می شود. حتی فضای سبز دیده شده نیز اجرا نمی شود اکنون مطالعات نشان می هد هیچ کدام از ساکنان این محله دیگر وجود ندارد. آن وقت روزنامه ها 30 سال بلاتکلیفی در محله بریانک را تیتر می کنند.

صارمی افزود: در حوزه حمل و نقل شورای شهر مجوز احداث مونوریل را می دهد و در محله صادقیه پایه ها را ایجاد می کنیم و چند سال بعد این پایه ها جمع آوری می شود. اینکه چقدر ایجاد این زیر ساخت ها هزینه و یا برای مردم مشکلات ایجاد کرده است خود جای بررسی دارد. همچنین ایجاد دوربرگردان ها برای حل معضلات ترافیکی شهر تهران یکی از موضوعاتی است که در سنوات گذشته در شهر تهران ایجاد شده  اما به دلیل عدم توجه به مطالعه در سال 90 دوربرگردان ها جمع می شود. مطالعات نشان می دهد تقاطع های غیر هم سطح جایگزین مناسبی است. 

وی ادامه داد: راه اندازی تونل توحید نیز یکی دیگر از راهکارهای حمل و نقلی است اما رئیس پلیس راهور اعلام کرده بود 40 درصد ترافیک تهران با راه اندازی این تونل حل می شود اما سوال این است که آیا اکنون این اتفاق افتاده است. مطالعات آن زمان کاهش 34 درصدی آلودگی هوا را با راه اندازی این تونل نشان می هد.

کارشناس مرکز مطالعات راهبردی و آموزش شهری و روستایی سازمان شهرداری ها و دهیاری های وزارت کشور بیان کرد: یکی دیگری از کارهایی که در سال های گذشته در حوزه حمل و نقل پاک در تهران انجام شد؛اقدام به بازگشت دوباره دوچرخه در تهران بود. بخشی از معابر شهر تهران به مسیرهای دوچرخه سواری تبدیل شد اما به این مساله فکر نشد که تمام شهروندان تهرانی دوچرخه نداشتند. این موضوعات یک نگاه تک بعدی است و اگر بهتر فکر می شد می توانستیم کارهای بهتری انجام دهیم.

وی یادآور شد:رویکرد حل مساله در مدیریت شهری به این مساله اشاره دارد که اول اینکه تعریف واضحی از مساله داشته باشیم. جمع آوری اطلاعات و داده های مرتبط، پایش و ارزیابی نتایج، طوفان فکری و ارائه راحل های بالقوه و در نهایت ارزیابی راه حل ها و انتخاب بهترین راه حل از جمله کارهایی است که باید انجام شود.

 مسعود صارمی تاکید کرد: اما مساله اینجاست که در حوزه حمل و نقل شهرها به ویژه تهران شهر انسان محور نیست بلکه برای عبور خودروها اتوبان و بزرگراه را در شهرها ایجاد می کنیم تا سریع تر به مقصد برسند اما روی مساله فرهنگ ترافیک کاری انجام نداده ایم. 

شکاف آزار دهنده‌ای در حوزه مدیریت شهری وجود دارد

رئیس مرکز مطالعات راهبردی و آموزش شهری و روستایی سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور گفت: در حوزه مدیریت شهری با مسائل پیچیده اما پویایی روبه روهستیم اما آنچه در مدیریت این بحران ها تا کنون دیده شده، این است که همیشه یک شکاف آزار دهنده ای بین آنچه می فهمیم و آنچه که در میدان روی می دهد، شاهد هستیم.

 جواد وزیری با تاکید بر اینکه شکاف آزار دهنده ای بین آنچه می فهمیم و آنچه در میدان عمل در حوزه شهری روی می دهد، روبه رو هستیم به چالش های کلانشهرها مانند آلودگی هوا و مدیریت پسماند اشاره کرد و افزود: باید بپذیریم که اکنون موضوعاتی مانند آلودگی هوا یا مدیریت پسماند به عنوان یک ابر چالش در مقابل مدیران شهری قرار دارد. به عنوان مثال در حوزه پسماند با اعداد و ارغام هولناکی روبه رو هستیم. مطالعات نشان می دهد روزی 20 هزار تن نخاله و 60 هزار تن زباله های شهری در شهرها روبه رو هستیم.این در حالی است که ما با تمام دانش و توسعه علمی که در کشور هست از پس این چالش ها برنیامده ایم.

هنوز در مراکز حیاتی و به تعبیری جزو سرمایه های ملی است کارهای ابتدایی را نتوانسته ایم رقم بزنیم. در شهر رشت استان گیلان برای دفع زباله ها هنوز درگیری داریم. مساله ایمنی و فضای سبز و مدیریت آب و غیره هر کدام از این مسائل با یک مفهومی ما را روبه رو می کند که با برنامه ریزی های فراوان راهکارها و مداخلات زیادی را در شهرها انجام داده ایم با یک مقاومت روبه رو شده ایم.

رئیس مرکز مطالعات راهبردی و آموزش شهری و روستایی سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور ادامه داد: ما یک کشور ثروتمند با منابع خوبی هستیم و انسان های تلاشگری در این کشور در جبهه های مختلف کار می کنند اما سوال اینجاست که چه می شود که با این انفعال روبه رو می شویم. این موضوعات تنها در حوزه مدیریت شهری نیست در حوزه مدیریت روستایی نیز موضوعاتی مانند چالش خشک سالی که با مساله فرونشست زمین روبه رو هستیم و از تهدید نیز کارش گذشته است.

وی بیان کرد: اگر بخواهم یک ریشه یابی از این وضعیت انجام شود می توان از اصطلاح مدیریت شهری واگرا اشاره کرد. به این دلیل که ما دچار یک جور پراکندگی و گسستگی و موازی کاری هستیم شاید بهترین مثالی که می توان در این رابطه زد ماجرای اصلاحات ارزی است.

جواد وزیری یادآور شد: مطالعات تاریخی در حوزه کلانشهرها نشان می دهد اوایل دهه 40 اتفاق مهمی روی داد که ساختار اجتماعی و اقتصادی کشور بسیار دگرگون شد و پیامدهای زیادی را بر جای گذاشت و زمین های کشاورز بین کشاورزان خرد تقسیم شد. به به گونه ای که اگر تا قبل این قانون اصلاحات ارزی درکل کشور 70 هزار مالک زمین کشاورزی وجود داشت، بعد از اجرای آن تعداد مالکان به  2 میلیون نفر رسید.

وی با بیان اینکه  این مساله باعث کاهش تولید کشاورزی و از دست رفتن فرصت مدیریت سرزمین و حجم بزرگی از آب و خاک شد، تاکید کرد:هر چه به لحاظ تاریخی جلوتر می آییم؛ موضوع خرد شدگی بیش از حد کشاورزی دامن گیر  حال حاضر ما نیز شده  است به گونه ای که وقتی به زنجیره ارزش محصولات کشاورزی نگاه می کنیم، می بینیم که تولید محصولات کشاورزی، اتلاف منابع سنگینی را تحمل  کرده و از همه مهمتر اینکه از فرصت های صادرات به خوبی استفاده نمی شود. 

وزیری ادامه داد: وضعیت صنعتی کشور نیز وضع مشابهی دارد. در الگوی صنعتی شدن کشور در حال حاضر امروز با 80 تا 100 کارخانه کوچک یخچال سازی داریم که امکان دستیابی به تکنولوژی و بازاریابی نداریم. در صنعت خودرو سازی نیز در خودروسازان در مقیاس بازارهای ما نیست و در چنین بازاری تنها یک خودروساز می توانست فعالیت کند و رقابت خودروسازها اجازه تشریک مساعی را نداد.

وی بیان کرد: مدیریت شهری واگرا به این معناست که شاکله جمعی ما، نهادهای سیاستگذاری و اجرایی بر روی آن توافق کردیم؛ اجرای قانون شوراها بود که به شکل خاصی اجرا اجرا کردیم.

رئیس مرکز مطالعات راهبردی و آموزش شهری و روستایی سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور   یادآور شد: در حال حاضر در کشور 1470 شهر و 38 هزار روستا وجود دارد که در حال حاضر توسط شوراهای شهر و روستا اداره می شوند و انتظار داریم این نهادهای تصمیم گیری و سیاستگذاری به سمت حل مسائل اقلیمی و خدماتی و شهری بروند.

وی با بیان اینکه قصد نقد رویکرد عملکردی شوراهای اسلامی شهرها و روستاها را ندارم، تاکید کرد:  مخالف عملکرد  کار شوراها نیستم بلکه اعتقاد دارم که ایجاد چنین نهادهایی ایده درستی بوده که اجرا شده است چرا که مردم باید مسئولیت اداره شهرها را برعهده بگیرند، اما باید دید که چه راهکاری را باید به کار برد تا از وضعیت های مساله خیز در شهرها و روستاها عبور کنیم.

وزیری در بخش دیگر صحبت های خود گفت: مطالعات جهانی نشان می دهد که تولید در دنیا این گونه است که بین 70 تا 80 درصد تولید در زنجیره های جهانی روی می دهد. بازیگرانی که درون یک عرصه اقتصادی هستند با هم وارد شکلی از تعامل و تعادل می شوند که یک رابطه یک بار مصرف بین آنها نیست بلکه بلند مدت و پایدار است که بین تامین کننده و تولید کننده و بخش بازاریابی و فروش هست.

وی افزود: این زنجیره پایدار است و همه چیزی در حکمرانی بازار روی نمی دهد تمام تولیدات مهم در زنجیره ارزش و همکاری که در پشت آن مسائلی چون ژئو پلتیک هست روی می دهد.

رئیس مرکز مطالعات راهبردی و آموزش شهری و روستایی سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور  ادامه داد: در حوزه مدیریت شهری در نظر داریم مساله زباله و پسماند را حل کنیم 7 هزار دفن گاه در ایران وجود دارد که بعد به تعداد 3 هزار مرکز رسید و اکنون طبق برنامه ریزی های انجام شده این تعداد دفن گاه پسماند در شهرها به 305 پهنه  در شهرها و کلانشهرها تعریف شده است.

وی بیان کرد: در حوزه مدیریت شهری هر کدام از این محل ها به یک پیمانکار سپرده شده اما شاهد یک خرد شدگی و گسستگی بزرگی را  در حوزه شهرها هستیم که به شهرداری ها  امکان چیرگی به مساله  مدیریت پسماند  و یا حتی حوزه های دیگر را نمی دهد.

وزیری یادآور شد: ما هیچ وقت نمی توانیم موضوعات حوزه خدمات شهری را تجمیع کنیم برای اینکه مدیریت شهری نتوانسته بنگاه هایی را در زنجیره ارزش تجمیع کند تا در حوزه های مختلف کمک کند.

همچنان در حوزه تامین مسکن در کشوور مشکل داریم

عضو هیات علمی شهرسازی دانشگاه تهران بر این باور است به رغم اجرای طرح هایی با هدف توسعه ساخت مسکن از سال 1327 تا کنون اما همچنان بازار تامین مسکن در تهران و سایر شهرها با مشکلاتی روبه روست.

 مهرداد رحمانی در نشست کاربست پژوهش در حل مسائل شهری با تاکید بر اینکه به رغم اجرای برنامه هایی در حوزه مسکن از دهه 20 تا کنون هنوز مشکلاتی در بازار تامین مسکن شهرها و کلانشهرهای کشور وجود دارد، گفت: اگر 70 سال برنامه ریزی در حوزه مسکن را بازنگری کنیم، می بینیم که از سال 1327 تا به امروز؛ اولین برنامه توسعه قبل از انقلاب برنامه ریزی برای توسعه مسکن به شکل سازمان یافته به صورت راه اندازی شهرک ها در شهرها بوده که به عنوان مثال در شهرهایی مانند آبادان و خرمشهر و به طور کلی در استان خوزستان اجرا شده است.

وی افزود: در دومین مرحله برنامه ریزی های کلان دولت ها در این حوزه همچنان توسعه شهرک سازی در کشور به عنوان یک ایده تاثیرگذار دنبال شد به گونه ای که کار از ساخت شهرک های نفتی به شهرک های دولتی ادامه پیدا کرد. به گونه ای که بیشتر در شرکت های کشت و صنعت در خوزستان تمرکز یافت.

عضو هیات علمی دانشگاه تهران ادامه داد: دهه 30 تمرکز بر روی ساخت مسکن برای کارگران بود اما در دهه 40 با توجه به اصلاحات ارضی و موج مهاجرت به شهرها الگو مسکن از چند خانواری به تک خانواری تغییر یافت.  در این دهه با نهضت آپارتمان سازی در کشور روبه رو هستیم. این در حالی است که در برنامه چهارم شروع برنامه ریزی برای شهر تهران و چند شهر اجرا شد؛ پرداختن به مساله نوسازی بود که در سال 47 بود مطرح می شود.  همچنان که در محلات گیشا و نارمک شهرک سازی هایی با ساختمان های بلند مرتبه اجرایی شد.

وی با تاکید بر اینکه می توان گفت در دهه 40 نهضت مسکن سازی برای کارمندان اجرایی شده است، بیان کرد: در دهه 50 با رشد بودجه نفتی روبه رو هستیم و این درآمد در بخش مسکن وارد می شود و شهرک سازی ها ادامه پیدا می کند و رویکرد دولت به سمت  برج سازی سوق داده می شود کما اینکه محله هایی مانند اکباتان برای اقشار مرفع تهران ساخته می شود.

رحمانی با اشاره به اینکه رویکرد دولتی به سمت لوکس سازی هدایت می شود، یادآور شد:  با این حال همچنان شاهد این مساله هستیم که عرضه مسکن غیر متناسب با نیاز شهرها است. این در حالی است که بعد از انقلاب مساله اسکان گودنشینان در خانه های رها شده شمال تهران در دستور کار دولت قرار می گیرد.

وی با بیان اینکه موضوع مسکن در بعد از پیروزی انقلاب همچنان موضوع کلیدی بوده است، تاکید کرد: در دوران جنگ، دولت وقت  نهضت واگذاری زمین و توسعه افقی و کم تراکم را در کشور پیش می گیرد به گونه ای که در شهرها شاهد رشد افقی هستیم.

عضو هیات علمی دانشگاه تهران با اشاره به اینکه نخستین برنامه توسعه بعد از انقلاب در سال 62 تدوین شد که رویکرد دولت به سمت آزادسازی اقتصادی بود، گفت: با این حال همچنان شاهد حل نشدن معضل مسکن در تهران و سایر شهرهای کشور هستیم. کما اینکه ساخت 2 میلیون مسکن مورد نیاز کشور در آن سال ها نیز محقق نمی شود. این در حالی است که در برنامه دوم و سوم توسعه برنامه ریزی های کلان به سوی انبوه سازی و کوچک سازی در ایران پیش می رود که به نوعی با پدیده جدید اسکان غیر رسمی روبه رو بوده که مشکلاتی را برای اطراف کلانشهرها به وجود می آورد.

وی افزود: در دولت دهم با رویکرد ساخت مسکن مهر  برای اقشار کم درآمد روبه رو هستیم. 2 میلیون و 200 مسکن مهر ساخته می شود که حدودا 50 درصد بودجه عمرانی کشور را به خود اختصاص می دهد. اما از سال 82 تا 92 به دلیل تحریم با ابر تورم مسکن روبه رو هستیم و بازار عرضه و تقاضا به هم می ریزد.

رحمانی با اشاره به رویکرد دولت یازدهم و دوازدهم در حوزه مسکن ادامه داد:  در دولت قبل نیز تصمیم بر این بود که از مداخله مستقیم خارج شود، به همین دلیل تعاونی سازها روی کار آمدند. دولت به سمت ساخت مسکن ملی پیش رفت که عملا شاهد ثبت نام تنها 160 هزار نفر در این پروژه بودیم که این میزان بازخورد نشان می دهد که استطاعت مالی مرد به اندازه خرید مسکن نیست.

وی با اشاره به رویکرد دولت سیزدهم برای ساخت 4 میلیون مسکن در تهران و سایر شهرهای کشور بیان کرد: راهکار اجرایی این ایده واگذاری زمین های ذخیره شهری با مشارکت سرمایه گذاران بوده که باعث رشد افقی شهرها می شود.دولت وقت در نظر دارد تا از طریق سیاست عرضه بیشتر مسکن سازی را انجام دهد که البته برای نقد این رویکرد اکنون زود است که اظهار نظری انجام شود.

عضو هیات علمی شهرسازی دانشگاه تهران یادآور شد: برآوردها نشان می دهد که از سال 1327 تا به امروز 8 میلیون واحد مسکونی ساخته شده که 2 میلیون مسکن قبل از انقلاب و 6 میلیون برای بعد از انقلاب برای 27 میلیون نفر از مردم کشور ساخته شده آن هم در شرایطی که همچنان در کشور مشکل مسکن وجود دارد

ا کشور نیازمند مدیران مقتدر است

مشاور راهبردی رئیس مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهرداری تهران بر این باور است که کشور بیش از اندازه به مدیران مقتدر و کارآمد نیاز دارد.

 سید موسی پور موسوی هم در این نشست گفت: آلودگی هوا به عنوان یکی از ابر چالش های کلانشهرها از جمله پایتخت باعث شده تا تهران به یک اتاق گاز تبدیل شود.

وی با بیان اینکه وجود چنین ابر چالشی حاصل چند دهه مدیریت پر طمطراق شهری، منطقه ای و ملی است؛ افزود: حدود 2 ماه گذشته در کشور چین نشستی برگزار شد که 80 کشور حضور داشتند و درباره این مسائل صحبت شد و به این جمع بندی رسیدند که برای رسیدن به پیشرفت و توسعه لازم به متون بزرگ نداریم این متون قبلا تهیه و در همه جای دنیا نیز آزمون شده است 

 مشاور راهبردی رئیس مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهرداری تهران با بیان اینکه بشر توانسته با فکر و اندیشه خود به راهنمایی هایی دست یافته و تنها یک عاملیت مقتدر در کشور یا کشورها نیاز داریم، افزود: ما در ایران همه چیز داریم اما مدیریت نداریم. دفن گاه های پسماند در کشور قتلگاه های زیست محیطی است. 

وی با انتقاد به اینکه افرادی که در این کشور مدیر می شوند میلیاردها ریال ضرر می رساند؛ ادامه داد: در نشست کاربست پژوهش در مدیریت شهری مساله اصلی این است که نتایج پژوهش های دانشگاهی بتواند راه حل ارائه دهد.  دنیا مدت هاست که از پژوهشکده ها عبور کرده و به سمت اندیشکده ها می رود که راهکارهای علمی را برای حل مساله مدیران ارائه دهد. 

پور موسوی با تاکید بر اینکه تجربه نشان می دهد در کشور مدیر مقتدر نداریم ، بیان کرد: داستان تلخ در حوزه مدیریت شهری این است که در سال 1373 برنامه طرح جامع  پایتخت به اتمام می رسد اما 13 سال بعد ابلاغ می شود. این در حالی است که قرار بود تا هر 5 سال یکبار طرح جامع تهران و طرح های تفصیلی مناطق را بازنگری کنیم که چنین اتفاقی نیفتاد.