انتخابات تایوان بیش از هر چیز دربارۀ چین است

به گزارش اکوایران، در حالی که فقط چند روز تا انتخابات 13 ژانویۀ تایوان باقی مانده است، کارزارها با جدیت پیش می‌روند. در سرتاسر این جزیره، نامزدهای ریاست‌جمهوری روزها در معابد و بازارها با مردم دست می‌دهند و شب‌ها تجمعات پرشور برگزار می‌کنند. هزاران رأی دهنده برای شنیدن حرف‌هایشان می‌آیند و پرچم تکان می‌دهند و شعار تکرار می‌کنند. چیزهای زیادی وسط است -حتی اگر مسائل آنقدری که نامزدها می‌گویند خطراتی وجودی را متوجه این کشور نکنند. دو حزب بزرگ تایوان، حزب حاکم طرفدار استقلال، حزب مترقی دموکراتیک، و کومینتانگ ناسیونالیست چینی، این انتخابات را به شکل انتخاب بین «دموکراسی و اقتدارگرایی» و «جنگ و صلح» تصویر کرده‌اند. 

به نوشته اکونومیست، آیندۀ روابط تایوان با سرزمین اصلی بر این کارزار سایه انداخته است -همیشه همینطور می‌شود. اما آن پرسش به درستی مشخص نمی‌کند چه کسی رئیس‌جمهور آیندۀ تایوان شود. این مسئله در تجمعات روشن است، جایی که رأی دهندگان همانقدر دربارۀ نگرانی‌های داخلی مانند دستمزد و مسکن صحبت می‌کنند، به ژئوپلیتیک هم می‌پردازند. بر اساس نظرسنجی کامن‌ولث، یک مجلۀ تایوانی مربوط به کسب‌وکار، تقریباً نیمی از رأی دهندگان تایوانی نگران امکان جنگ با چین در پنج سال آینده‌اند. اما توسعۀ اقتصادی بزرگ‌ترین اولویت رأی دهندگان است و از امنیت ملی و رابطه با آن سوی تنگه جلوتر است. این اولویت بخشیدن به مسائل اقتصادی در میان رأی دهندگان زیر 40 سال حتی قوی‌تر هم هست. 

همین مسئله نشان می‌دهد چرا رقابت اینقدر نزدیک است. به صورت سنتی، رأی دهندگان تایوانی در راستای مسائل هویتی موضع‌گیری می‌کنند. افراد موافق حق حاکمیت تایوان کنار حزب مترقی دموکراتیک می‌ایستادند، در حالی که افراد مفتخر به چینی بودن و خواهان داشتن روابط نزدیک با سرزمین اصلی، به کومینتانگ ناسیونالیست چینی رأی می‌دادند. اگر عامل تعیین کنندۀ انتخابات آینده هم همین مسئله بود، حزب مترقی دموکراتیک به سادگی برنده می‌شد. بیش از 60 درصد تایوانی‌ها، خودشان را تایوانی می‌دانند نه چینی. اما در نظرسنجی‌ها، حزب مترقی دموکراتیک فقط چند درصد جلوتر است و یک سوم آراء را در اختیار دارد. یک سوم دیگر در اختیار کومینتانگ ناسیونالیست چینی است. حزب تازه وارد حزب ملت تایوان، که بیشتر دربارۀ مسائل معیشتی صحبت می‌کند، از حمایت یک چهارم رأی دهندگان برخوردار است. این حزب به ویژه در میان تایوانی‌های جوان‌تر محبوب است که اکثراً خودشان را تایوانی می‌دانند تا چینی -اما به همین دلیل علاقۀ چندانی به حزب کمونیست چین ندارند. 

در یکی از برنامه‌های حزب ملت تایوان در تائویوان، شهری در شمال این جزیره، زک سانگ 24 ساله پوستری را در حمایت از کو وِن‌جه، بنیانگذار و نامزد ریاست‌جمهوری این حزب، بالا می‌گیرد. آقای سانگ که در زمینۀ نصب کولرهای گازی فعالیت دارد، قبلاً به سای اینگ‌ون، رئیس‌جمهور فعلی از حزب مترقی دموکراتیک رأی داده است. اما پس از هشت سال در قدرت بودن این حزب، او و همقطارانش از تورم و گرانیِ مسکن شاکی‌اند. او اشاره می‌کند که بسیاری از جوانان تایوانی به دلیل کم بودن حقوق‌های محلی مهاجرت می‌کنند -و اشاره می‌کند که آقای کو نوید تغییر می‌دهد. ایساک چن، دیگر حامی حزب ملت تایوان، می‌گوید از دعوای دو حزب سنتی دربارۀ استقلال از سرزمین اصلی یا اتحاد با آن خسته است. او می‌گوید «بیست سال است شاهدش هستیم. دیگر حالمان به هم می‌خورد.» همسر آقای چن سرباز است؛ او به امنیت اهمیت می‌دهد. اما رئیس‌جمهوری می‌خواهد که رفتارش نسبت به چین به اندازۀ خانم سای خصمانه نباشد.

بسیاری از حامیان کومینتاگ ناسیونالیست چینی ارتباط مستقیم‌تری میان سیاست تایوان در قبال سرزمین اصلی و آیندۀ اقتصادی تایوان رسم می‌کنند. نامزد ریاست‌جمهوری حزب مخالف، هو یی‌هه، وعده داده با احیای موافقت‌نامۀ تجارت خدمات میان تایوان و سرزمین اصلی، بخش خدماتی تایوان را به روی سرزمین اصلی چین باز کند. این توافقنامه در سال 2014 و پس از اینکه باعث اعتراضات گسترده‌ای شد از جانب تایوان لغو شد. اما در میان هواداران محافظه‌کار کومینتاگ ناسیونالیست چینی، همچنان تجارت و گفت‌وگو با چین پرطرفدار است. در یکی از تجمعات کومینتاگ ناسیونالیست چینی در کیلونگ، شهری بندری در تایوان، وانگ گویی‌چو، یک بازنشستۀ 65 ساله که قبلاً در یک تولیدی عینک کار می‌کرد، می‌گوید حزب مترقی دموکراتیک با استفاده از تهدید چین انتخابات‌ها را برد و هیچ کاری برای بهبود زندگی روزمرۀ مردم عادی نکرد. او گفت حزب مترقی دموکراتیک از توافق چارچوب همکاری، یک پیمان تجارت آزاد با آن سوی تنگه، که توسط رئیس‌جمهور سابق متعلق به کومینتاگ ناسیونالیست چینی، ما یینگ‌جئو، امضا شد انتقاد کرد؛ اما پس از به قدرت رسیدن آن را نگه داشت. او می‌گوید «فقط حرف می‌زنند. می‌گویند همه چیز تقصیر حزب کمونیست است. حزب کمونیست این قدرها هم بد نیست.» و اضافه می‌کند چین محصولات تایوانی بسیاری می‌خرد و تایوانی‌های بسیاری را استخدام می‌کند. 

همۀ حامیان کومینتاگ ناسیونالیست چینی اینقدر خوش‌بین نیستند. در تجمع کومینتاگ ناسیونالیست چینی، مرد چهل ساله‌ای با نام خانوادگی یان، می‌گوید قبلاً حامی حزب مترقی دموکراتیک بود، هنگامی که جوان‌تر و «هیجانی» بود. حالا اما آقای یان نگران این است که افت سرعت رشد اقتصادی چین باعث شود شی جین‌پینگ، رئیس‌جمهور شی، رفتار خصمانه‌تری نسبت به تایوان در پی بگیرد. به باور او، بهترین گزینۀ تایوان این است که چین را با گفت‌وگوی دوستانه آرام کند و برای همین است که یا به کومینتاگ ناسیونالیست چینی رأی می‌دهد یا به حزب ملت تایوان.

در یکی از تجمع‌های حزب مترقی دموکراتیک در نیو تایپه، در حومۀ پایتخت، کودی چِن، زن سی ساله‌ای که در نظام مالی کار می‌کند، می‌گوید به حزب حاکم رأی خواهد داد چون «بیش از سایر احزاب می‌تواند در برابر چین مقاومت کند.» او می‌گوید با افت سرعت اقتصاد چین، پیوستن به این کشور روز به روز بیهوده‌تر به نظر می‌رسد. دربارۀ تهدید جنگ هم می‌گوید فارغ از اینکه چه کسی رئیس‌جمهور شود، این تهدید پا برجا خواهد بود: «وقتی همسایه‌ای بد یا قلدر باشد، حتی وقتی مقاومت نکنی، باز هم قلدری خواهد کرد.» تایوان باید تمایلش برای جنگ را نشان دهد -امری که باعث می‌شود در صورت حملۀ چین، احتمال حمایت دیگر کشورها از تایوان بیشتر شود. اما خانم چن این را هم می‌گوید که بسیاری از هم‌قطارانش امسال به حزب مترقی دموکراتیک رأی نمی‌دهند. 

بعید است برندۀ این انتخابات اکثریت را به دست بیاورد. در انتخابات پارلمان هم که در همان روز برگزار می‌شود ممکن است هیچ حزبی اکثریت را به دست نیاورد و پس از هشت سال حکومت یک‌دست حزب مترقی دموکراتیک، احزاب متفاوتی قوای مقننه و مجریه را در دست بگیرند. این مسئله می‌تواند باعث بن‌بستی در مسائل مناقشه برانگیزی مانند بودجۀ دفاعی و تجارت با سرزمین اصلی شود. نتایج انتخابات نشان خواهند داد که تایوان به کدام سو حرکت خواهد کرد. اما مناظره‌های داغ دربارۀ آیندۀ تایوان ادامه خواهند داشت.