«تصمیم استراتژیک» کیم/ کره شمالی دکمه جنگ را فشار می‌دهد؟

به گزارش اکوایران، کره شمالی در 5 ژانویه صدها گلوله توپخانه را به آب‌های نزدیک جزایر مرزی کره جنوبی شلیک کرد. هفته گذشته گفت که دیگر جنوب را محل سکونت «هموطنان» خود نمی‌داند بلکه به عنوان «دولت متخاصمی‌» می‌بیند که قصد دارد از طریق یک جنگ هسته‌ای آن را تحت سلطه خود قرار دهد. روز جمعه، پیونگ‌یانگ اعلام کرد که یک پهپاد هسته‌ای زیر دریایی را برای کمک به عقب راندن ناوگان نیروی دریایی ایالات متحده آزمایش کرده است.

به نوشته نیویورک‌تایمز، در حالی که ایالات متحده و متحدانش مشغول جنگ در اوکراین و خاورمیانه هستند، این ضرباهنگ جدید از تهدیدها، مقامات و تحلیلگران خارجی را به این فکر واداشته است که آیا رهبر کره شمالی، کیم جونگ اون، از موضع‌گیری صرف فراتر رفته و در حال برنامه ریزی برای اعمال نیروی نظامی بیشتر است؟

برای دهه‌ها، بخش مرکزی بازی کره شمالی انجام تحریکات نظامی حساب‌شده و زمان‌بندی‌شده بوده است - برخی با هدف تشدید انضباط داخلی، برخی دیگر با هدف جلب توجه همسایگانش و ایالات متحده، یا همه موارد.

اما به نظر چندین ناظر نزدیک کره شمالی، آخرین دور سیگنال‌های آقای کیم متفاوت است. برخی آن را به عنوان سرنخی در نظر می‌گیرند که شمال از تلاش برای تعامل دیپلماتیک با غرب ناامید شده است، و برخی نیز این احتمال را مطرح می‌کنند که این کشور می‌تواند در حال برنامه ریزی برای یک حمله ناگهانی به کره جنوبی باشد.

جشن سال نو در پیونگ یانگ، پایتخت کره شمالی، در 31 دسامبر

تصمیم استراتژیک کیم

دو تحلیلگر کهنه کار کره شمالی - رابرت ال. کارلین، مقام سابق وزارت امور خارجه و زیگفرید اس. هکر، دانشمند هسته‌ای - هفته گذشته در مقاله‌ای زنگ خطر را به صدا درآوردند و ادعا کردند که تهدیدهای صرف آقای کیم تمام شده است. آن‌ها نوشتند: «کیم جونگ اون یک تصمیم استراتژیک برای جنگ گرفته است.»

تحلیلگران به طور کلی موافق هستند که کره شمالی در سال‌های اخیر به دلیل انباشت مشکلات داخلی، از جمله اقتصاد رو به مرگ و کمبود مواد غذایی و نفت، و ناامیدی در دیپلماسی خارجی خود، مانند شکست کیم در رسیدن به پایان تحریم‌های بین المللی از طریق دیپلماسی مستقیم با دونالد ترامپ، موضع خود را تغییر داده است. و اکثریت موافقند که نزدیکی اخیر شمال با روسیه، از جمله تامین گلوله‌های توپخانه و موشک برای استفاده در جنگ اوکراین، به نوعی بازی را تغییر خواهد داد.

اما هنوز در مورد اینکه رویکرد جدید کیم می‌تواند به کجا منجر شود، اختلاف نظر شدیدی وجود دارد.

بسیاری می‌گویند که هدف نهایی آقای کیم نه جنگ با کره جنوبی، متحد پیمان ایالات متحده، بلکه پذیرش کشورش از سوی واشنگتن به عنوان یک قدرت هسته‌ای، از طریق ایجاد مذاکرات کاهش تسلیحات است.

به گفته پارک وان-گان، تحلیلکر کره شمالی در دانشگاه سئول: «کره شمالی جنگی را آغاز نمی‌کند مگر اینکه تصمیم به خودکشی بگیرد. آن‌ها به خوبی می‌دانند که نمی‌توانند در جنگ پیروز شوند. اما آنها دوست دارند که دشمنانشان باور کنند که می‌توانند، زیرا این می‌تواند منجر به تعامل و امتیازات احتمالی مانند کاهش تحریم‌ها شود.»

پوسترهای موجود در پیونگ یانگ به شهروندان یادآوری می‌کند که کره شمالی نیاز دارد به حفظ وضعیت جنگی ادامه دهد

تحلیلگران در چین، حیاتی‌ترین متحد کره شمالی، نیز عمیقاً تردید دارند که کیم وارد جنگ شود مگر اینکه به کره شمالی حمله شود. پروفسور شی یینهونگ، در دانشگاه رنمین پکن، اظهار داشت که رهبری شمال، غیرمنطقی نیست، در نهایت به خاطر حفظ خود عمل می‌کند و شروع جنگ بر خلاف این هدف خواهد بود.

برخی دیگر خاطرنشان کردند که شمال می‌تواند خود را در زمینه نظامی نشان دهد، از جمله از طریق حملات متعارف کوچکتر و آزمایش‌های جسورانه‌تر تسلیحات، بدون اینکه لزوماً پاسخی مرگبار ایجاد کند.

نردبان تشدید تنش

ویکتور چا، کارشناس کره در مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی مستقر در واشنگتن، می‌گوید: «پله‌های زیادی روی نردبان تشدید وجود دارد که کره شمالی می‌تواند از آن بالا برود، بدون این که جنگ همه‌جانبه را آغاز کند».

اگر کیم بخواهد از آن نردبان بالا برود، تاریخ اخیر نشان می‌دهد که شاید الان زمان آن باشد.

توماس شفر، دیپلمات و سفیر سابق آلمان در کره شمالی ، گفت کره شمالی تا پس از انتخابات آمریکا به افزایش تنش ادامه خواهد داد. اما «در اوج تنش‌ها، سرانجام مایل به تعامل مجدد با دولت جمهوری‌خواه، به امید کاهش تحریم‌ها، نوعی پذیرش برنامه هسته‌ای آن، و - به عنوان هدف اصلی - کاهش یا حتی خروج کامل سربازان آمریکایی از شبه‌جزیره کره.»

از زمانی که آقای کیم در سال 2011 به قدرت رسید، متعهد به افزایش توانایی هسته‌ای کره شمالی بوده است و از آن به عنوان یک بازدارنده و ابزار مذاکره برای تلاش برای کسب امتیاز از واشنگتن، مانند حذف تحریم‌های سازمان ملل، برای دستیابی به رشد اقتصادی استفاده می‌کند.

او زمانی که در سال 2018 با ترامپ ملاقات کرد و بار دیگر در سال 2019 این رویکرد را امتحان کرد و به طرز شگفت انگیزی شکست خورد و با دست خالی و تحقیر شده به خانه بازگشت.

دونالد جی ترامپ و کیم جونگ اون در سال 2019 در منطقه غیرنظامی شده بین دو کره. در گفت‌وگوهای آن سال، این دو نتوانستند به توافقی بر سر کنار گذاشتن جاه‌طلبی‌های هسته‌ای کره شمالی در ازای امتیازات دست یابند

او سپس قول داد که «راه جدیدی» برای کشورش بیابد. از آن زمان، کره شمالی درخواست‌های مکرر واشنگتن برای مذاکره را رد کرده است. این کشور همچنین کره جنوبی را به عنوان شریک گفتگو رد کرده است.

در جبهه دیپلماتیک، آقای کیم تلاش کرد تا نشان دهد که دیگر ایالات متحده را به عنوان یک شریک مذاکره حیاتی نمی‌بیند، در عوض یک «جنگ سرد جدید» را تصور می‌کند که در آن ایالات متحده در سطح جهانی در حال عقب نشینی است. مقامات می‌گویند که او به شدت روابط نظامی با روسیه را بهبود بخشیده است و در ازای آن به احتمال زیاد وعده روسیه در مورد کمک‌های غذایی و کمک‌های فنی برای برنامه‌های تسلیحاتی خود را تضمین کرده است.

چین علیرغم رویکرد نظامی تهاجمی فزاینده خود در سال‌های اخیر، ممکن است مانع ماجراجویی‌های نظامی کره شمالی باشد.

چین و کره شمالی متعهد به معاهده‌ای هستند که در سال 1961 به امضا رسید که بر اساس آن هر کشوری باید در صورت حمله، به دیگری کمک نظامی کند. اما چین در حال حاضر انگیزه کمی برای کشیده شدن به جنگ در کره دارد.

جان دلوری، استاد مطالعات چین در دانشگاه یونسی سئول، گفت: «جنگ در شبه جزیره کره برای پکن فاجعه بار خواهد بود. نیم قرن تمام صلح در شرق آسیا و دوره‌ای از رشد بی سابقه برای چین، به طور ناگهانی متوقف خواهد شد.»

ایالات متحده مدتهاست که برای مهار کره شمالی به پکن تکیه کرده است. کیم با نزدیک شدن به مسکو، شی جین پینگ، رهبر چین را تحت فشار قرار داده است.

دلوری گفت: «قابل توجه است که کیم اولین سفر پس از همه گیری خود به خاور دور را به روسیه انجام داد و از چین صرف نظر کرد و وزیر خارجه خود را به مسکو فرستاد نه پکن». او افزود که با افزایش تنش‌ها، کیم «می‌خواهد ببیند که شی مایل است برای آرام کردن او چه کارهایی انجام دهد.»