پایان ماجراجویی‌های نبوغ در مریخ؛ بالگرد ناسا چه دستاوردهایی داشته است؟

به گزارش اکوایران، بالگرد نبوغ ناسا - نخستین هواگردی که توانسته در یک سیاره دیگر پرواز کند - به پایان مأموریت خود رسید.

به نوشته نیچر، بالگرد نبوغ در مأموریت هفتاد و دوم خود در تاریخ 18 ژانویه (28 دی) بر فراز دهانه جیزِرو مریخ، سقوط کرد. اگر مدت زمان حضور این هواگرد در سیاره سرخ را در نظر بگیریم، سن نبوغ به سه سال می‌رسید.

این هلیکوپتر که یک پهپاد جعبه‌ای شکل با یک جفت تیغه فیبر کربنی به طول 1/2 متر بود، یک پیشگام مأموریت‌های بین سیاره‎‌ای محسوب می‌شود. آژانس فضایی آمریکا (ناسا) این بالگرد را ساخت تا مشخص شود آیا یک هواگرد می‌تواند در اتمسفر سیارات دیگر به پرواز درآید یا خیر. نبوغ به همراه مریخ‌نورد استقامت ناسا در مریخ حضور داشت و هر دوی آن‌ها در فوریه 2021 در سطح سیاره سرخ فرود آمدند و به مطالعه دهانه جیزرو پرداختند.

«لوری گلیز» - رئیس بخش علوم سیاره‌ای ناسا در واشنگتن دی سی - می‌گوید: «نبوغ با معرفی این بعد جدید از اکتشاف هوایی، الگوی مطالعه ما در سیارات را کاملا متحول کرد.»

در ابتدا این انتظار وجود داشت که بالگرد نبوغ تنها پنچ پرواز انجام دهد و نهایاتا یک ماه بتواند در شرایط مریخ دوام بیاورد. اما این هواگرد تا پایان فعالیتش توانست 17 کیلومتر در سطح مریخ پرواز کند و از سال 2021 تا 2024، حدود 129 دقیقه پرواز داشت.

این هواگرد ناسا در مأموریت پایانی خود، با یک حادثه مرگبار مواجه شد و آژانس فضایی آمریکا در 25 ژانویه اعلام کرد که احتمالا پره‌های نبوغ به زمین برخورد کرده است. در تصویری که این هواگرد پس از برخورد با زمین گرفته، سایه یکی از این پره‌‎ها دیده می‌شود و ناسا احتمال می‌دهد که احتمالا یک‌چهارم از این پره شکسته است. نبوغ هنوز می‌تواند با زمین ارتباط برقرار کند - دست‌کم در حال حاضر - اما دیگر قادر به پرواز نیست.

درس‌های نبوغ برای مأموریت‌های آینده

مأموریت‌های سیاره‌ای آینده می‌توانند از درس‌ها و تجربیاتی که نبوغ به ارمغان آورده است، استفاده کنند. «لوری لشین»، یکی از مدیران ناسا، می‌گوید: «این نوع مأموریت هوایی می‌تواند ما را به مکان‌هایی ببرد که هرگز تصور نمی‌کردیم بتوانیم آن‌ها را کشف کنیم.» ناسا ساخت یک بالگرد هشت پره‌ای را آغاز کرده است و هدف از ساخت آن، کاوش یکی از قمرهای سیاره زحل موسوم به «تیتان» است؛ مأموریتی که احتمالا در سال 2028 آغاز شود.

همچنین مهندسان ناسا در حال طراحی بالگردهای پیشرفته‌ای هستند که برای مأموریت‌های آینده مریخ مورد استفاده قرار خواهند گرفت. این بالگردهای پیشرفته می‌توانند به حمل محموله‌های بزرگ بپردازند و مکان‌هایی مانند صخره‌ها و دره‌ها را که فضاپیماهای دیگر نمی‌توانند به آن‌ها دسترسی پیدا کنند، مورد بررسی قرار دهند.

بالگرد نبوغ همچنین انجام آزمایشات علمی در سیاره سرخ را ممکن کرد. برای مثال، محققان به مطالعه‌ این موضوع پرداختند که پره‌های نبوغ چگونه ابرهای غبار و گرد و خاک را به اتمسفر نازک مریخ وارد می‌کند. علاوه بر این، نبوغ به عنوان یک مکمل در مأموریت‌های کاوشگر استقامت عمل می‌کرد و با پرواز در مسیر تعیین‌شده استقامت، وجود موانع احتمالی بر سر راه این مریخ‌نورد را مورد بررسی قرار می‌داد.

بالگرد نبوغ پس از مأموریت آخر خود بالای یک رودخانه باستانی دهانه جیزرو سقوط کرد که چند صد متر با مکان کنونی مریخ‌نورد استقامت فاصله دارد. هدف نبوغ و استقامت، مطالعه میلیاردها سال تاریخ دهانه جیزرو در مریخ و به‌طور خاص، کشف هرگونه شواهدی که نشان دهد مریخ در گذشته دارای حیات بوده است.

مریخ‌نورد ناسا تاکنون بیش از 24 کیلومتر در سطح سیاره سرخ سفر کرده و توانسته نمونه سنگ و غبار دهانه یادشده را جمع‌آوری کند. قرار است در مأموریت‌های آینده ناسا و آژانس فضایی اروپا، این نمونه سنگ‌ها به زمین آورده شوند. طبق تخمین‌ها، هزینه مورد نیاز برای اجرای مأموریت‌های آوردن نمونه‌های مریخ به زمین، حدود 11 میلیارد دلار است.