بازی قدرت میان سیاست‌مداران و نظامیان پاکستان؛ در پشت پرده چه می‌گذرد؟

به گزارش اکوایران، رأی‌دهندگان پاکستانی خواهان تغییر هستند. این پیامی بود که آن‌ها در 8 فوریه، برای رهبرانشان داشتند. در چنین چارچوبی، نامزدهای مستقلی که با عمران خان، نخست وزیر سابق زندانی و رهبر حزب تحریک انصاف پاکستان (PTI) همسو بودند، کرسی های متعدد پارلمانی را به دست آوردند و ضربه ای به حزب مسلم لیگ پاکستان (PML-N) و متحدانش وارد کردند. با این حال ارتش در آستانه انتخابات از حزب مسلم لیگ حمایت کرد. از آن زمان، این حزب و حزب مردم پاکستان (PPP) برای تشکیل دولت ائتلافی گرد هم آمده اند و شهباز شریف رهبر حزی مسلم لیگ برای دومین بار به عنوان نخست وزیر انتخاب شد. ناظران می گویند فارغ از هر دولتی که ظهور کند، نتیجه انتخابات ماه گذشته نشانی فراتر از خواست احزاب سیاسی رقیب است، این کازار نشان داد که ارتش چگونه می تواند با نادیده گرفتن مطالبه جامعه، رای خود را به کرسی بنشاند. نشریه فارن افزر تحلیلی را در این باره منتشر کرده است. اقتصادنیوز این تحلیل را در دو بخش ترجمه کرده که بخش نخست در ادامه آمده است.

معامله‌ای پنهان با ارتش

به نوشته اقتصاد نیوز، به سان بسیاری از دوره های انتخاباتی ارتش تلاش کرد تا اطمینان حاصل کند که آرای حاصله در راستای منافعش شمارش می شود.این گروه با توسل به اهرم هایی قانونی علیه رهبری حزب تحریک انصاف، دستگیری کارگران و حامیان نخست وزیر پیشین، و اعمال محدودیت در پوشش رسانه ای، شانس حزب تحریک و انصاف را کاهش داد. کمیسیون انتخابات پاکستان نیز در تصمیمی که توسط دادگاه عالی این کشور تأیید شد، اعلام کرد که حزب تحریک انصاف دیگر نمی تواند از نماد انتخاباتی خود استفاده کند. نمادهای انتخاباتی رای دهندگان را قادر می سازد تا وابستگی های حزبی نامزدها را در برگه های رای کاغذی شناسایی کنند. اجبار نامزدهای همسو با حزب تحریک انصاف به نامزدی بدون نماد خود، حمایت از آنها را ضعیف و حزب را از به دست آوردن کرسی های اختصاصی برای زنان و اقلیت ها محروم می کند. علاوه بر این، خدمات اینترنت تلفن همراه و تلفن همراه - ظاهراً به دلایل امنیتی - در روز رای گیری قطع شد و رای دهندگان را از اطلاعات و توانایی هماهنگی محروم کرد. علیرغم این شرایط، نامزدهای همسو با حزب تحریک انصاف 101 کرسی از 336 کرسی مجلس ملی، مجلس سفلی پارلمان را به دست آوردند، بسیار بیشتر از آن چیزی که هر کسی انتظار داشت و قطعاً بسیار بیشتر از آن چیزی که تشکیلات حاکم می‌خواست.

با این حال نقظه قابل تامل این است که همه احزاب سیاسی اصلی پاکستان، از جمله حزب تحریک انصاف، به طور ضمنی با ارتش معامله می‌کنند که به موجب آن مداخله ارتش در سیاست را تاب آورده و با تکیه بر این نهاد تلاش دارند تا قدرت را به دست گرفته و بقای خود را تضمین کنند.پ. این زیربنای رژیم ترکیبی حاکم بر پاکستان است، که در آن احزاب سیاسی ممکن است واقعاً رقابت کنند اما برنده در نهایت به عنوان شریک کوچک برای ارتش عمل می کند. تا زمانی که احزاب متوجه نشوند که منافع آنها دیگر با در آغوش گرفتن ارتش پاکستان تامین نمی شود، حتی انتخابات مهمی مانند رای گیری فوریه نیز نمی تواند تغییر واقعی ایجاد کند.حتی یک ماه پس از انتخابات، نتایج همچنان مورد اختلاف است. حزب تحریک انصاف، با استناد به تقلب در شمارش های انتخاباتی در چندین حوزه، به دنبال چالش های قانونی و افزایش اعتراضات مردمی است. شکایات این حزب معتبر به نظر می رسد: شبکه مستقل انتخابات آزاد و عادلانه گزارش داد که نمایندگان این جریان از نظارت بر جمع آوری نتایج در چندین حوزه منع شده اند. این در حالی است که حزب مسلم لیگ که اکنون به نفع ارتش فعالیت دارد، زمانی به مسائل مربوط به دخالت در انتخابات حساس بود. این حزب در سال 2018 با شعار "به رای رای دهید" ("به رای احترام بگذارید") وارد میدان شد. اما این بار، از مداخله ادعایی در شمارش آرا در چندین حوزه انتخابیه در سراسر کشور بهره برده است.

قربانی بازی بزرگان

میزان آرای حزب تحریک انصاف توسط برخی از تحلیلگران نوعی اعتراض قلمداد می شود. با این حال همین حزب تحریک انصاف میز با حمایت نظامی به قدرت رسید. بسیاری از تاکتیک‌های به کار گرفته شده علیه حزب در آستانه انتخابات 2024 - از جمله پرونده‌های حقوقی با انگیزه سیاسی علیه رهبران این جریان، دستگیری کارگران  و تشویق نامزدها برای تغییر جناح - به نفع این گروه و علیه حزب مسلم لیگ به کار گرفته شده بود. علاوه بر این، دولت تحت رهبری حزب تحریک انصاف زمانی که قدرت را در اختیار داشت، از سرکوب مخالفان حمایت می کرد. به همین منظور اصلاحیه ای در قانون پیشگیری از جرایم الکترونیکی در فوریه 2022 تعریف شد که افترا به مقامات از جمله ارتش و قوه قضاییه را جرم انگاری کرد. این اصلاحیه بعداً توسط دادگاه عالی اسلام آباد به دلیل مغایرت با قانون اساسی رد شد.در واقع، سال 2018 ارتش برای قدرت گرفتن خان نقشی برجسته داشت. در آن بازه زمانی احزاب مخالف چون حزب مسلم لیگ یا حزب مردم تحت عنوان جنبش دموکراتیک پاکستان متحد شدند. این احزاب قطعنامه ای 26 ماده ای منتشر کردند و "نگرانی شدید" خود را در مورد نقش تشکیلات در تحریف سیاست داخلی ابراز کردند. با این حال، در سال 2022، خان اعتماد ژنرال‌ها را از دست داد و همین مقوله زمینه ساز رای عدم اعتماد به او و کنار گذاشتنش از قدرت شد.مولانا فضل الرحمن، رئیس وقت حزب دموکراتیک خلق، ماه گذشته تأیید کرد که برکناری خان با راهنمایی و پشتیبانی ارتش، از جمله ژنرال قمر جاوید باجوا، که در آن زمان رئیس ستاد ارتش بود، طراحی شد. رحمان مدعی شد که باجوا و مدیر کل سابق سرویس های اطلاعاتی پاکستان، سپهبد فیض حمید، در ارتباط مستقیم با حزب دموکراتیک خلق در مورد رای عدم اعتماد بودند. رحمان از آن زمان تا حدی حرف هایش را پس گرفته، اما دولت کنونی قطعاً موضع قبلی خود در مورد ارتش را تغییر داده است. قدرت بر اصل

هر حزب سیاسی بزرگ در پاکستان خواهان حمایت ارتش برای بقا است. اما وقتی یک دموکراسی آنطور که باید عمل کند، احزاب در برابر رأی دهندگان پاسخگو هستند و برای پاسخگویی به نگرانی های آنها انگیزه دارند. این راه کسب قدرت است. با این حال، زمانی که ارتش راه های رسیدن به قدرت سیاسی را کنترل می کند، همانطور که در پاکستان انجام می دهد، تعهدات دموکراتیک اهمیت کمتری دارد و ارتباط احزاب با رأی دهندگان ضعیف تر می شود. این بدان معناست که احزاب پاکستانی اغلب به شیوه‌هایی برخلاف الزامات انتخاباتی عقل سلیم رفتار می‌کنند. به همین دلیل است که احزاب پاکستانی براساس معیارهای بین المللی ضعیف عمل می کنند. در انتخابات اخیر، حزب مسلم لیگ برای بسیج پایگاه خود کم کاری کرد. مشارکت ملی رای دهندگان در فوریه 48 درصد بود که نسبت به 51 درصد در سال 2018 کاهش یافته بود. به ویژه، حوزه های انتخابیه در منطقه پنجاب مرکزی - پایگاه سنتی حزب مسلم لیگ-. گفته می شود کمترین مشارکت در این استان به میزان 49 درصد، ثبت شده است. میزان مشارکت در پنجاب شمالی، جنوبی و غربی به ترتیب 52، 53 و 54 درصد بوده است. با توجه به کمپین نسبتاً ضعیفی که توسط حزب مسلم لیگ اداره می شود، این امار تعجب آور نیست. موفقیت حزب تحریک انصاف در این انتخابات قطعا بازتابی از محبوبیت پایدار خان، تعهد کارگران و حامیان حزب، و استفاده خلاقانه حزب از رسانه های اجتماعی و فناوری دیجیتال برای دور زدن محدودیت های سرکوبگرانه در شیوه های سنتی مبارزات انتخاباتی در ماه های منتهی به آن است.