هشدار غرب به اسرائیل برای عقب‌نشینی از لبه پرتگاه؛ تل‌آویو «زیر همه چیز می‌زند» یا کوتاه می‌آید؟

به گزارش اکوایران، در حالی که اسرائیل نحوه پاسخ به عملیات انتقام‌جویانه بی‌سابقه ایران را می‌سنجد، ادعا کرده که  واکنش نشان خواهد داد. در همین حال، تل‌آویو با فشار فزاینده جهانی برای کاهش تنش‌ها مواجه است.

منطقه در شوک

به نوشته سی‌ان‌ان، عملیات شبانه تهران که در آن، طی پنج ساعت رگبار پهپادها و موشک‌ها به سمت سرزمین‌های اشغالی شلیک شد، خاورمیانه را در شوک قرار داد.

کابینه امنیتی اسرائیل مجوز پاسخ به این حمله را دریافت کرده و روز یکشنبه تشکیل جلسه داده است. بنی گانتز، یکی از اعضای این کابینه گفت: «ماجرا تمام نشده است». یوآو گالانت، وزیر دفاع اسرائیل هم گفت: «باید برای هر سناریویی آماده بود».

یک مقام اسرائیلی به سی‌ان‌ان گفته که اسرائیل به واکنش ایران پاسخ خواهد داد، اما دامنه آن حمله هنوز مشخص نشده است. او افزود که اسرائیل هنوز تصمیم نگرفته که آیا «بزند زیر همه چیز» یا اقدام سنجیده‌تری انجام دهد.

اما متحدان غربی از اسرائیل خواسته‌اند تا از تنش این وضعیت بکاهد و دست‌کم فعلاً، غائله چند هفته‌ای عدم قطعیت و رویارویی که از جنگ غزه ناشی شده را خاتمه دهد.

عملیات تلافی‌جویانه تهران از زمان حمله اخیر اسرائیل به کنسولگری ایران در سوریه پیش‌بینی می‌شد و سرانجام در اواخر روز شنبه، با شلیک بیش از ۳۰۰ پرتابه، شامل حدود ۱۷۰ پهپاد و بیش از ۱۲۰ موشک بالستیک، به سمت سرزمین‌های اشغالی انجام شد. به گفته دانیل هاگاری، سخنگوی ارتش اسرائیل، مجموعا حدود ۳۵۰ راکت نیز از ایران، عراق، یمن و حزب‌الله لبنان شلیک شد. مقامات اسرائیلی مدعی شدند با کمک متحدانش از جمله آمریکا، انگلیس و فرانسه، شماری از پرتابه‌ها را رهگیری کردند. 

این تلافی‌جویی سال‌ها درگیری مخفیانه بین تهران و تل‌آویو را از سایه‌ها بیرون آورد و اولین‌باری بود که جمهوری اسلامی مستقیماً از خاک خود عملیاتی علیه اسرائیل ترتیب می‌دهد.

مدت‌هاست که ایران و اسرائیل دشمن هم بوده، اما تنش‌ها پس از حمله ۷ اکتبر حماس به اسرائیل تشدید شد. ایران از شبکه محور مقاومت در سراسر خاورمیانه حمایت می‌کند که از زمان آغاز جنگ غزه، بارها با اسرائیل درگیر شده‌اند.

به گفته یک مقام اسرائیلی، جلسه کابینه جنگ ساعت‌ها به طول انجامید و بدون تصمیم‌گیری در مورد چگونگی واکنش اسرائیل، یکشنبه‌شب به پایان رسید.

این مقام اسرائیلی مدعی شد که کابینه جنگ مصمم به واکنش است، اما هنوز در مورد زمان و دامنه آن تصمیم نگرفته است. یکی از معضلات کلیدی پیش روی کابینه، تعیین سرعت واکنش اسرائیل است. این مقام اسرائیلی خاطرنشان کرد که به ارتش اسرائیل دستور داده شده تا گزینه‌های بیشتری برای پاسخگویی ارائه دهد.

عملیات بزرگ بعدی

روز یکشنبه، تهران گفت که «معادله جدیدی» در رابطه خصمانه‌اش با تل‌آویو به وجود آمده و هشدار داد که اگر نتانیاهو دست به حمله‌ای تلافی‌جویانه بزند، انتقامی «بسیار بزرگ‌تر» در انتظار اسرائیل خواهد بود.

حسین سلامی، فرمانده سپاه پاسداران گفت: «تصمیم گرفتیم که معادله جدیدی ایجاد کرده و آن این است که اگر رژیم صهیونیستی به منافع، دارایی‌ها، شخصیت‌ها و شهروندان ما در هر کجا و هر لحظه حمله کند، آن را تلافی می‌کنیم».

سردار باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ایران نیز پیش‌تر گفته بود: «اگر رژیم صهیونیستی پاسخ دهد، عملیات بعدی ما بسیار گسترده‌تر خواهد بود».

یکی از پایگاه‌های هوایی اسرائیل که به گفته ایران، حمله به کنسولگری این کشور در دمشق از آنجا صورت گرفته بود، یکی از اهداف عملیات تلافی‌جویانه تهران بود. هاگاری گفت که برخی موشک‌های بالستیک ایران که به سرزمین‌های اشغالی رسیدند به پایگاه هوایی در جنوب اسرائیل اصابت کردند.

روز یک‌شنبه، سردار باقری، فرمانده ستاد مشترک نیروهای مسلح ایران گفت که از نظر ایران، عملیات نظامی علیه اسرائیل «خاتمه یافته است». اما او تأکید کرد که نیروهای مسلح ایران در حالت آماده‌باش کامل قرار داشته و «در صورت لزوم» آماده اقدام هستند.

لبه پرتگاه

این هشدارها در حالی مطرح شد که کشورهای غربی از اسرائیل خواستند از لبه پرتگاه جنگ علنی با دشمن خود عقب‌نشینی کند.

یک مقام ارشد دولت کاخ سفید به سی‌ان‌ان گفت که پس از انتقام ایران، جو بایدن تلفنی با نتانیاهو صحبت کرد و به صراحت تأکید داشت که آمریکا در هیچ عملیات تهاجمی علیه ایران شرکت نخواهد کرد.

روز یکشنبه، یک مقام ارشد دولت بایدن به خبرنگاران گفت که اسرائیل به آمریکا اطمینان داده که به دنبال «افزایش تنش قابل توجه با ایران» نیست. او افزود: «اسرائیلی‌ها به دنبال محافظت و دفاع از خود هستند. رئیس‌جمهور صراحتاً اعلام کرده که ما به دفاع از اسرائیل کمک می‌کنیم و به نخست‌وزیر گفت که باید بادقت و با استراتژی در مورد خطرات تشدید تنش فکر کنیم».

در همین حال، بایدن بر «تعهد آهنین» آمریکا به امنیت اسرائیل در برابر تهدیدات ایران و نیروهای مقاومت تأکید مجدد کرده است.

دو وزیر تندروی کابینه اسرائیل با نشان‌دادن بخشی از فشارهای داخلی بر نتانیاهو، خواستار پاسخی قاطع شدند. بزالل اسموتریچ، وزیر دارایی اسرائیل خواستار انتقامی شد که «در سراسر خاورمیانه طنین‌انداز شود»، در حالی که ایتامار بن‌گویر، وزیر امنیت داخلی نیز گفت که اسرائیل باید «دیوانه‌وار پاسخ دهد».

از سوی دیگر، برخی از بازیگران منطقه نیز خواستار خویشتن‌داری شده‌اند. عربستان سعودی، رقیب اصلی منطقه‌ای ایران بر اهمیت «جلوگیری از تشدید بیشتر» بحران تأکید کرد، در حالی که قطر که روابط اقتصادی نزدیکی با ایران دارد، «نگرانی عمیق» خود را ابراز داشت. امارات متحده عربی هشدار داد که در صورت بسته‌نشدن این پرونده، «سطح جدیدی از بی‌ثباتی» را تجربه خواهیم کرد.