نقشه مخفیانه تل‌آویو برای کرانه باختری

به گزارش اکوایران، یکی از اعضای بانفوذ ائتلاف بنیامین نتانیاهو به شهرک‌نشینان اسرائیلی در کرانه باختری گفت که کابینه در حل انجام تلاشی پنهانی برای تغییر برگشت ناپذیر نحوه اداره این سرزمین است تا کنترل اسرائیل بر آن را تثبیت کند، بدون این که به الحاق رسمی آن متهم شود.

در نوار ضبط شده این سخنرانی، اظهارات بزالل اسموتریچ، وزیر دارایی شنیده می‌شود که در یک رویداد خصوصی در اوایل این ماه می‌گوید که هدف از این کار جلوگیری از تبدیل شدن کرانه باختری به بخشی از یک کشور فلسطینی است.

آقای اسموتریچ به شهرک نشینان گفت: «من به شما می‌گویم، این [رویدادی] فوق العاده دراماتیک است. چنین تغییراتی دی‌ان‌ای یک سیستم را تغییر می‌دهد.»

به نوشته نیویورک تایمز، در حالی که مخالفت اسموتریچ با واگذاری کنترل کرانه باختری امری مخفی نیست، موضع رسمی اسرائیل این است که وضعیت کرانه باختری موضوع مذاکره بین رهبران اسرائیل و فلسطین است. دادگاه عالی اسرائیل حکم داده است که حکومت اسرائیل بر این سرزمین به منزله یک اشغال نظامی موقت است و ژنرال‌های ارتش بر آن نظارت می‌کنند، نه یک الحاق دائمی غیرنظامی که توسط مقامات غیرنظامی اسرائیل اداره شود.

سخنرانی اسموتریچ در 9 ژوئن در گردهمایی کرانه باختری ممکن است حفظ این وضعیت را دشوارتر کند. در آن، او یک برنامه دقیق برای خارج کردن کنترل کرانه باختری از دست ارتش اسرائیل و واگذاری آن به غیرنظامیانی که در وزارت دفاع برای اسموتریچ کار می‌کنند، ترسیم کرد. بخش‌هایی از این طرح طی 18 ماه گذشته به صورت تدریجی عملی شده است و برخی از اختیارات پیش از این به غیرنظامیان منتقل شده است.

اسموتریچ گفت: «ما یک سیستم غیرنظامی مجزا ایجاد کردیم. برای منحرف کردن نظارت‌های بین المللی، کابینه به وزارت دفاع اجازه داده است که در این روند مشارکت داشته باشد، به طوری که به نظر می‌رسد هنوز ارتش در قلب حکومت بر کرانه باختری قرار دارد.»

اسموتریچ گفت: «در نظر گرفتن زمینه حقوقی و بین المللی آسان تر خواهد بود، تا آن‌ها نگویند که ما داریم اینجا را الحاق می‌کنیم.»

صدای ضبط شده از این سخنرانی نیم ساعته توسط گروه ضد اشغال صلح اکنون به خبرنگاران نیویورک تایمز ارائه شد.

اسموتریچ، یک قانونگذار راست افراطی، گفت که نتانیاهو از جزئیات این طرح آگاه است و بیشتر آن در توافقنامه ائتلافی بین احزاب آن‌ها پیش بینی شده است، توافقی که به نخست وزیر اجازه می‌دهد در قدرت بماند. اسموتریچ در این سخنرانی گفت که نتانیاهو «کاملاً با ما همراه است».

در صورت فروپاشی کابینه، ائتلاف آینده می‌تواند تغییرات را معکوس کند، اما سیاست‌ها در کرانه باختری، از گذشته، معمولاً در زمان کابینه‌های متوالی پا بر جا مانده است.

فلسطینی‌ها غافلگیر نشدند

برای بسیاری از فلسطینی‌ها، محتوای سخنرانی احتمالاً جای غافلگیری ندارد، بلکه موضوع غافلگیر کننده این است اسموتریچ این‌ها را با صدای بلند بیان کرده است.

ابراهیم دلالشا، مدیر مرکز افق، یک گروه تحلیل سیاسی در رام‌الله کرانه باختری، می‌گوید: «شنیدن اینکه اسموتریچ با صدای خودش بسیاری از چیزهایی را تأیید می‌کند که در مورد دستور کارش مشکوک بودیم، جالب است.»

با این حال، آقای دلالشا گفت، این رویکرد جدیدی نیست.

فلسطینی‌ها سال‌ها گفته‌اند که رهبران اسرائیل در تلاش برای الحاق غیر رسمی کرانه باختری هستند، از جمله با شهرک‌سازی در مکان‌های استراتژیک در تلاش برای جلوگیری از کنترل یکپارچه فلسطینیان بر این سرزمین. دلالشا گفت: «این از سال 1967 ادامه دارد. از قبل از اینکه اسموتریچ به دنیا بیاید.»

ساختمان‌های در حال ساخت در شهرک اسرائیلی الی در کرانه باختری در ماه دسامبر

اسرائیل در سال 1967 در جریان جنگ با سه کشور عربی کنترل این سرزمین را از اردن گرفت. از زمان اشغال کرانه باختری، اسرائیل بیش از 500،000 غیرنظامی اسرائیلی را که مشمول قوانین مدنی اسرائیل هستند، در کنار حدود سه میلیون فلسطینی اسکان داده است که مشمول قوانین نظامی اسرائیل هستند. تقریباً 40 درصد از اراضی کرانه باختری توسط تشکیلات خودگردان فلسطین اداره می‌شود که اختیارات محدودی دارد.

دفتر نخست وزیری در بیانیه ای در واکنش به سخنان اسموتریچ گفت: «وضعیت نهایی این مناطق توسط طرفین در مذاکرات مستقیم تعیین خواهد شد». این بیانیه افزود: این سیاست تغییر نکرده است.

تغییرات عمده در مدیریت کرانه باختری

وی به ویژه به تغییری اشاره کرد که بر اساس آن افسران نظامی دیگر بر روند توسعه شهرک‌های اسرائیلی، مصادره زمین‌ها و ساخت جاده‌ها در کرانه باختری نظارت نمی‌کنند. او گفت که این نقش‌ها اکنون توسط «یک غیرنظامی که زیر نظر وزارت دفاع کار می‌کند» انجام می‌شود که نه برای فرماندهان نظامی، بلکه در یک اداره جدید تحت نظارت اسموتریچ کار می‌کند.

همزمان با افزایش فشار بین المللی برای ایجاد یک کشور فلسطینی که کرانه باختری و غزه را در بر گیرد، اظهارات اسموتریچ نشان می‌دهد که اسرائیل بی سر و صدا در تلاش است تا کنترل خود را بر کرانه باختری مستحکم کند و رهایی آن از کنترل اسرائیل را دشوارتر کند.

دیپلمات‌ها تلاش کرده‌اند به یک «توافق بزرگ» برای خاورمیانه برسند که هم به جنگ اسرائیل با حماس در نوار غزه پایان دهد و هم روابط اسرائیل با دیگر کشورهای منطقه را بهبود بخشد. به عنوان مثال، عربستان سعودی می‌گوید که اسرائیل را به رسمیت می‌شناسد، اما تنها در صورتی که اسرائیل به نوبه خود اجازه تشکیل کشور فلسطین را بدهد.

سخنرانی اسموتریچ نشان می‌دهد که این چشم انداز تا چه حد ممکن است دور باشد، در حالی که او به دنبال پیشبرد ادغام حکومت کرانه باختری اشغالی با حکومت اسرائیل است.

تالیا ساسون، یکی از مقامات ارشد سابق وزارت دادگستری اسرائیل گفت سخنرانی اسموتریچ «به طور اساسی استدلال دیرینه اسرائیل مبنی بر قانونی بودن شهرک‌ها به دلیل موقتی بودن آنها را تضعیف می‌کند.»

اسموتریچ، یک فعال شهرک‌نشین قدیمی

این سخنرانی روشن کرد که جنبش شهرک نشینان اسرائیلی که زمانی حاشیه‌ای بود، چقدر قدرتمند شده است.

اسموتریچ یک فعال شهرک‌نشین قدیمی است که زمانی در خارج از تشکیلات اسرائیل برای ساختن شهرک‌هایی کار می‌کرد که حتی بر اساس قوانین اسرائیل غیرقانونی تلقی می‌شوند. او به عنوان یک تندرو مذهبی معتقد است که کرانه باختری - که اسرائیلی‌ها از آن با نام‌های کتاب مقدس، یهودیه و سامره یاد می‌کنند - توسط خدا به یهودیان داده شده است.

از اواخر سال 2022، اسموتریچ نفوذ فوق العاده‌ای بر سیاست اسرائیل به دست آورده است، از آن زمان که حزب او به ائتلاف بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر پیوست و به آن کمک کرد تا اکثریت کوچکی را در پارلمان کسب کند.

اسموتریچ از این اهرم استفاده کرد تا نتانیاهو را متقاعد کند که هم پستی در وزارت دفاع و هم در وزارت دارایی به او اختصاص دهد، نقشی که اسموتریچ از آن برای مسدود کردن بودجه تشکیلات خودگردان فلسطین استفاده کرده است.

اسموتریچ در این سخنرانی ضبط شده گفت: «هدف من - و فکر می‌کنم همه افراد در اینجا - این است که قبل از هر چیز از ایجاد یک دولت تروریستی در قلب سرزمین اسرائیل جلوگیری کنم.»

اسموتریچ گفت که دستاورد اصلی او این بوده است که بسیاری از وظایف ارتش در کرانه باختری را تحت کنترل غیرنظامیان قرار داده است. در حالی که ارتش اغلب چشمان خود را بر گسترش شهرک‌ها بسته است و حتی از شهرک‌های غیرمجاز در برابر حملات فلسطینی‌ها محافظت می‌کند، سربازان همچنین گاهی اردوگاه‌های شهرک‌نشینان را که بدون اجازه کابینه ساخته شده‌اند تخریب کرده و فعالان اسرائیلی را از ورود به کرانه باختری منع کرده‌اند.

اسموتریچ گفت که برای مقابله با این نفوذ، کابینه:

به غیرنظامیان کنترل بیشتری بر طرح‌های ساخت شهرک‌ها داده است.

 فرمانده ارشد ارتش در کرانه باختری را از توانایی جلوگیری از طرح‌های شهرک‌سازی محروم کرده است.

نزدیک به 270 میلیون دلار از بودجه نظامی اسرائیل را در سال‌های 2024-2025 برای حفاظت از شهرک‌ها اختصاص داده است.

به ایجاد یک گروه امنیتی جدید که می‌تواند ساختمان‌های فلسطینی در کرانه باختری را که بدون اجازه اسرائیل ساخته شده‌اند، سریع‌تر تخریب کند، نزدیک‌تر شده است.

به نظر می‌رسد اظهارات اسموتریچ تا حدودی تلاشی برای خنثی کردن انتقادات از سوی پایگاه شخصی او در مورد سوابقش در کابینه باشد. فعالان شهرک نشین می‌گویند که ارتش هنوز هم اغلب آن‌ها را از ساخت اردوگاه‌های جدید باز می‌دارد و اسموتریچ به اندازه کافی کاری برای جلوگیری از آن انجام نداده است.