بسیاری از ادیان و مکاتب تاریخی به ویژه ادیان خاورمیانه و‌ اسیای شرقی به این مهم پاسخ‌هایی داده‌اند. پاسخ‌هایی که می‌توان بسامدهای آن را در تجربه زیسته مردم این مناطق مشاهده کرد. با این حال باید تاکید کرد در روایت‌ها تاریخیِ این مناطق دو روایتِ درد و مصیبت برای دو چهره مقدس بیش از سایر روایت‌ها مورد توجه قرار گرفته است؛ نخست حکایت تصلیب عیسی و مصائب او و دیگری تراژدی عاشورا و داستان قیام امام سوم شیعیان علیه خلیفه اموی.

این دو روایتِ رنج، در درازای تاریخ در میان بسیاری از شیفتگان به اندیشه‌های این دو چهره، تاثیرات شگرفی گذاشته و با توجه به تفسیر پیروان هر یک از آنان از مفهوم رنج مقدس، موجب دگرگونی‌هایی قابل تاملی در جوامع آنها شده است. نکته قابل تامل در متون تاریخی مرتبط با کربلا شاهد آن هستیم که در ادوار مختلف تاریخی برخی از پارامترهای این روایت قاعدتا به دلیل تغییرات آن روز پررنگ‌تر یا کم‌رنگ‌تر شده‌اند. 

در این زمینه سیدحمید متقی، پژوهشگر تاریخ ایران معاصر با جبار رحمانی، انسان‌شناس، عضو هیات علمی پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی و نویسنده آثاری چون «گفتمان کربلا و مناسک عزاداری» و «انسان‌شناسی مناسک عزاداری محرم» به گفت‌وگو نشسته ‌است.