آغاز عصر جدید برای اقتصاد چین: واشنگتن استراتژی پکن را تغییر می‌دهد

به گزارش اکوایران، صادرات چین که برای حفظ هدف رشد حدود 5 درصدی این کشور بسیار حیاتی است، اکنون با نشانه‌هایی از کاهش تقاضا در آمریکا با تهدید روبه‌روست؛ این اتفاق در زمانی رخ می‌دهد که پکن برای بهبود بخشیدن به وضعیت اقتصادی خود با چالش مواجه است.

به نوشته بلومبرگ، طی شش ماه گذشته فروش در خارج از کشور به عنوان یک نقطه روشن و مطلوب برای اقتصاد 17 تریلیون دلاری چین عمل کرده و به این کشور کمک کرده است با فشار ناشی از کاهش هزینه‌کرد مصرف‌کنندگان داخلی و بحران طولانی‌مدت مسکن، مقابله کند.

با این حال، پس از سرعت قابل توجه صادرات طی سه ماه، داده‌هایی که طی امروز چهارشنبه (17 مرداد) منتشر شد، نشان داد رشد صادرات چین بر حسب دلار به شکل غیرمنتظره‌ در ماه جولای و در مقایسه با یک سال گذشته به 7 درصد کاهش پیدا کرده است.

با این حال، مدیریت یک شوک تقاضای بالقوه از سوی آمریکا می‌تواند دشوار باشد، چراکه این کشور با وجود سال‌ها تنش تجاری و وضع تعرفه که هدف آن حمایت از صنایع داخلی بوده است، همچنان بزرگ‌ترین مقصد برای کالاهای چینی در میان کشورهای جهان محسوب می‌شود.

همچنین این ریسک وجود دارد که کاهش سرعت اقتصادی آمریکا می‌تواند موجب ارسال شوک‌ به سراسر جهان شود و تقاضای جهانی برای کالاهای چینی را محدود کند.

متفاوت شدن وضعیت اقتصادی آمریکا ممکن است اولویت‌های چین را تغییر دهد. پکن به دنبال احیای اقتصادی آمریکا پس از همه‌گیری کووید-19 به اقتصاد ایالات متحده متوسل شد تا با اتکای بیش از اندازه به تقاضای خارجی، مشکلات مربوط به مصرف ضعیف داخلی را پوشش دهد. با این حال، اکنون که چشم‌انداز تجارت منفی است، پکن نیاز دارد به دنبال راهکارهای داخلی برای تقویت رشد اقتصادی باشد.

لری هو، رئیس اقتصاد چین در Macquarie Group Ltd، گفت: «برای سیاست‌گذاران چین، هدف اصلی دفاع از رشد اقتصادی مد نظر است. اگر چین نتواند به رشد صادرات تکیه کند، این کشور بار دیگر بر تقاضای داخلی متمرکز خواهد شد.»

بلومبرگ اکونومیکس چه نظری دارد؟

کاهش ناگهانی صادرات در جولای نشان می‌دهد تجارت خارجی که از بازیابی اقتصادی در سه‌ماهه پیشین حمایت کرد، ممکن است به اندازه سه‌ماهه دوم نتواند به رشد تولید ناخالص داخلی در سه‌ماهه کنونی کمک کند. این موضوع به‌طور مشخص نگران‌کننده است، چراکه چشم‌انداز اقتصاد آمریکا به دلیل افزایش اخیر نرخ بیکاری این کشور، تضعیف شده است.

دیوید کو، اقتصاددان

در این میان شواهد فزاینده‌ای وجود دارد که نشان می‌دهد بزرگ‌ترین اقتصاد جهان در حال آهسته شدن است و همین موضوع منجر به افت شدید این هفته در بازارهای سهام در سراسر جهان شد و این نگرانی را به وجود آورد که شاید فدرال رزرو بیش از اندازه نرخ‌های بهره در سطوح بالا نگه داشته است.

آنچه که از این پس رخ می‌دهد به شکل قابل توجهی به این موضوع بستگی دارد که مصرف‌کنندگان آمریکایی در بحبوحه کند شدن بازار کار و ضعیف ماندن اعتماد، چگونه رفتار خواهند کرد.

در عین حال، حتی ممکن است شرایط بدتری در راه باشد. گزارش ضعیف‌تر از انتظار اشتغال در هفته گذشته، افزایش بیکاری و کاهش شدید تولید، همگی حاکی از یک بازار کار ناپایدار هستند.

امریکا اکنون نسبت به آغاز ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ در سال 2017، سهم کمتری از صادرات چین را به خود اختصاص داده است. آمریکا 13 درصد از صادرات چین را جذب می‌کند و در سال گذشته میلادی اتحادیه اروپا توانست از این میزان پیشی بگیرد. اما کاهش هزینه‌کرد خریداران آمریکایی می‌تواند در سراسر جهان تأثیرگذار باشد و نتیجه آن، کاهش تقاضا برای محصولات چینی از جمله وسایل الکترونیک مصرفی، پوشاک و ماشین‌آلات خواهد بود.

اقتصاددانان گلدمن ساکس اکنون احتمال رکود اقتصادی آمریکا را 25 درصد تخمین می‌زنند که نسبت به پیش‌بینی 15 درصدی پیشین افزایش یافته است.

عواقب کاهش هزینه‌کرد مصرف‌کنندگان در آمریکا می‌تواند برای بازارهای نوظهور که چین در حال تقویت جایگاه خود در آن‌ها است، دردناک باشد. چنین تبعاتی ممکن است استراتژی دولت شی جین‌پینگ برای متنوع‌سازی تجارت از طریق ارسال محصولات بیشتر به کشورهایی مانند ویتنام و عربستان سعودی را تضعیف کند.

آلیشیا گارسیا هررو، اقتصاددان ارشد آسیا-اقیانوسیه در ناتیکس، می‌گوید: «وقتی آمریکا عطسه می‌کند، اگر بازارهای نوظهور دچار ذات‌الریه نشوند، حتما سرما می‌خورند. و چین هر روز بیشتر و بیشتر به بازارهای نوظهور وابسته می‌شود.»

طبق داده‌های صندوق بین‌اللملی پول که توسط بلومبرگ تجزیه و تحلیل شده است، حدود 40 درصد از صادرات چین به اقتصادهای نوظهور و در حال توسعه می‌رود که این رقم در سال 2017 و قبل از جنگ تجاری با آمریکا، 33 درصد بود.

جینگ سیما، استراتژیست ارشد سرمایه‌گذاری چین در BCA Research، می‌گوید: «منبع دیگر خطر این است که سهم صادراتی چین در صنعت تولید جهانی در حال افزایش است و اکنون از 30 درصد فراتر رفته است.»

او گفت: «این موضوع چین را به دلیل ماهیت درهم‌تنیده تجارت جهانی، به‌ویژه در برابر کندی تولید درسطح جهان، آسیب‌پذیر می‌کند.»

علاوه بر این، سرمایه‌گذاری‌های بزرگ چین در تولید همراه با تقاضای داخلی ضعیف، فشار کاهشی بر قیمت‌ها دارد و منجر به مازاد ظرفیت در برخی بخش‌ها می‌شود.

در این شرایط، تقاضای خارجی باید این کمبود را جبران کند. مازاد تجاری چین در ماه ژوئن به بالاترین سطح خود رسید که خطر افزایش تلاش‌های شرکای تجاری آن برای محافظت از بازارهای خود در برابر پکن را افزایش داد. با این حال، مازاد تجاری چین در ماه جولای کاهش یافت.

مقامات چینی با شناخت خطرات تقاضای خارجی، بر نیاز به تقویت مصرف داخلی تأکید کرده‌اند. حزب کمونیست چین در ماه گذشته میلادی متعهد شد حمایت از مصرف‌کنندگان داخلی را به اولویت سیاستی بالاتری تبدیل کند. دولت این کشور نیز روز شنبه یک برنامه 20 مرحله‌ای برای تشویق به هزینه‌کرد بیشتر در خدمات منتشر کرد، اگرچه مشوق‌های مالی کمی برای افزایش تقاضای داخلی ارائه کرده است.

اگر دولت بتواند هزینه‌‌کردهای بیشتری را در داخل مهندسی کند، پول ملی این کشور می‌تواند تقویت شود. یکی از کارشناسان اعلام کرده: «اگر شاهد تقاضای داخلی بهتر باشیم، احتمالا شاهد تقویت یوآن و افزایش بازده اوراق قرضه چین خواهیم بود.»