چگونه اوکراین توانست در سکوت کامل عملیاتی یک تهاجم بزرگ علیه روسیه ترتیب دهد؟

به گزارش اکوایران، در ساعات پیش از یورش سربازان اوکراینی به مرزهای غربی روسیه، هیچ نشانه‌ای در مسکو وجود نداشت که نشان دهد مشکلی وجود دارد.

در نیمه شب 6 آگوست، وزارت دفاع روسیه یک خبر خوب منتشر کرد: بیش از 2500 نفر از اعضای هنگ مسئول تصرف یک شهر در شرق اوکراین نشان دولتی قهرمان دریافت خواهند کرد.

صبح همان روز، زمانی که اوکراین بزرگترین تهاجم به روسیه از زمان جنگ جهانی دوم را آغاز کرد، این وزارتخانه ویدئویی را منتشر کرد که ژنرال والری گراسیموف، رئیس ستاد نیروهای مسلح روسیه، را در حال بازدید از یک منطقه جنگی دیگر در اوکراین نشان می‌داد که «وظایفی را برای اقدامات بعدی» تعیین می‌کرد.

این فیلم زمان دقیق بازدید را مشخص نکرد، اما در آن هیچ نگرانی یا اطلاعی از وقایعی که در منطقه کورسک در غرب روسیه در حال رخ دادن بود وجود نداشت، وقایعی که مسیر این جنگ دو سال و نیمه را تغییر دادند.

به نوشته رویترز، در ساعات اولیه حمله، با وجود تلاش‌های مکرر مقامات برای اطمینان دادن از اینکه همه چیز تحت کنترل است، وحشت به سرعت در میان ساکنان محلی روسیه گسترش یافت.

این ایده که اوکراین می‌تواند بازی را با روسیه برگرداند و به قلمرو همسایه بزرگ‌تر خود نفوذ کند، قبل از هفته گذشته برای اکثر ناظران غیرقابل تصور بود. این عملیات شوک‌انگیز سوالاتی را در مورد کارایی اطلاعات روسیه و همچنین ضعف استحکامات مرزی و نیروهای محافظ آن‌ها ایجاد کرده است.

گراسیموف، فرمانده ارشد ارتش روسیه در حال بازرسی از نیروهای روسی در اوکراین

یوهان میشل، کارشناس نظامی فرانسوی، پژوهشگر مؤسسه IESD در لیون، در مصاحبه‌ای گفت: «روس‌ها در اینجا یک شکست اطلاعاتی کامل داشتند.»

میشل گفت، زمانی که نیروهای کیف در حال عقب‌نشینی از شرق اوکراین هستند، یکی از استراتژیک‌ترین بخش‌های خط مقدم، مسکو احتمالاً تصور نمی‌کرد که کیف یک قمار پرمخاطره انجام دهد، قماری که حتی حالا هم کاملاً مشخص نیست که نتیجه خواهد داد یا نه.

او گفت: «می‌توانم بفهمم که برای روس‌ها سخت بوده که فکر کنند اتفاقی به این بزرگی می‌تواند بیافتد.»

اهداف اوکراین در کورسک شامل منحرف کردن نیروهای روسیه از خط مقدم در شرق منطقه دونتسک است. در عوض، در روزهای اخیر درگیری‌ها در آن منطقه تشدید شده است و برای اوکراین که تلاش می‌کند مواضع خود در کورسک را حفظ کند، خطرات در حال افزایش است.

یک عضو پارلمان روسیه و افسر سابق ارتش، آندری گورولیوف، دو روز پس از تهاجم در یک مصاحبه تلویزیونی گفت که حدود یک ماه قبل در گزارشی به رهبران نظامی روسیه هشدار داده شده بود که نشانه‌هایی از آمادگی اوکراین برای حمله وجود دارد، اما مورد توجه قرار نگرفت.

بعدازظهر روز بعد، 7 آگوست، ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه و گراسیموف، رئیس ستاد نیروهای مسلح او، اولین اظهارات عمومی خود را در مورد رویدادهای کورسک، که رهبر کرملین آن را «یک تحریک بزرگ دیگر» خواند، بیان کردند.

گراسیموف که تازه از سفر نابهنگام خود برگشته بود، در اظهارنظرهای تلویزیونی به پوتین گفت که نیروهای روسی مانع از پیشروی نیرویی متشکل از 1000 سرباز اوکراینی به اعماق منطقه کورسک شده‌اند (اظهاراتی که اکنون مشخص شده درست نبوده است).

میشل، تحلیلگر نظامی، گفت مشخص نیست که آیا گراسیموف از زیردستان خود اطلاعات نادرست دریافت کرده است یا اینکه احساس می‌کند که مجبور است در مقابل دوربین‌های تلویزیون به پوتین اخبار خوب بدهد.

میشل گفت، مقامات روسی در چنین محیط‌های صحنه‌سازی شده‌‌ای «آنچه را که فکر می‌کنند رئیس می‌خواهد در آن لحظه خاص در ملاء عام بشنود یا ببیند، می‌گویند.»

12 ساعت سکوت

از زمان آغاز تهاجم اوکراین (حدود 5:30 صبح) تا زمانی که وزارت دفاع روسیه علناً اذعان کند که اوکراین به مرز حمله کرده است، نزدیک به 12 ساعت طول کشید. و در این مدت، مقابله با تهاجم اوکراین بر عهده الکسی اسمیرنوف، فرماندار موقت کورسک بود که تنها چند ماه از شروع کارش می‌گذشت.

اسمیرنوف در 6 آگوست در پست‌های تلگرامی متعدد خود، بارها هشدارهای موشکی داد. مناطق دو طرف مرز مدت‌هاست که هدف حملات موشکی و پهپادی قرار گرفته‌اند. اما حملات آن روز علیه منطقه کورسک بیش از حد معمول مداوم بوده است. در میان اهداف مورد هدف قرار گرفته‌، انبارهای نفت، پست‌های برق و به گفته ارتش اوکراین، انباری برای ذخیره سلاح و تجهیزات نظامی وجود داشت.

از حدود ساعت 5 صبح زنگ هشدار در شبکه‌های اجتماعی به صدا درآمد. مردم محلی اعلام کردند که گلوله باران در سودزا، یک شهر مرزی روسیه، سه ساعت ادامه داشته است.

یک کاربر نوشت: «چه خبر است؟ من نه نور دارم و نه آب.» کاربری به نام دنیس از 9 انفجار در کره‌نوو، در 26 کیلومتری مرز خبر داد.

روز جمعه، سپاه چترباز اوکراین اعلام کرد که جنگجویان این کشور ساعات اولیه عملیات را به مین زدایی، شکستن مرزها و تخریب خطوط دفاعی، با استفاده از نیروی هوایی و توپخانه سپری کردند.

نیروهای تهاجمی هوابرد در پست آنلاین خود اعلام کردند: آمادگی دقیق، برنامه ریزی، غافلگیری، روحیه جنگندگی و سکوت اطلاعاتی در مرحله اولیه عملیات تعیین کننده بود.»

یک سرباز اوکراینی گفت که در ابتدا فکر می کرد که حضور ارتش اوکراین در منطقه مرزی برای جلوگیری از حمله روسیه است.

در عوض، پس از ورود واحدهای تهاجمی، او متوجه شد در حال پشتیبانی از پیشروی نیروها به سمت گذرگاه مرزی در نزدیکی سودزا است.

یک سرباز اوکراینی در نزدیکی مرز روسیه روی پرچم واگنر ایستاده است

«همه چیز تحت کنترل است»

درست پس از ساعت 10 صبح، فرماندار اسمیرنوف برای اولین بار تایید کرد که اوکراین اقدام به حمله کرده است اما گفت که سربازان روسی و مرزبانان سرویس امنیتی FSB از سقوط مرز «جلوگیری» کرده‌اند.

این یکی اولین اظهارات متعددی بود که قرار بود به سرعت رد شوند.

کمی قبل از ظهر، وزارت دفاع ویدئوی بازدید گراسیموف از مواضع روسیه در اوکراین را منتشر کرد. در مورد رویدادهای کورسک، فقط سکوت بود. کرملین نیز همینطور بود.

یکی از کاربران در تلگرام نوشت: «لطفاً به من بگویید، آیا درست است که تانک‌های اوکراینی به سودژا و دارینو نفوذ کرده‌اند؟»

حدود یک ساعت بعد، خبرگزاری‌های روسیه اولین سخنان مقامات مرکزی را در مورد وضعیت کورسک منتشر کردند. این یکی از طرف سرویس امنیت فدرال بود که می‌گفت روسیه «یک تحریک مسلحانه را دفع کرده است.»

در همین حال، ویدئویی که توسط چتربازان اوکراین منتشر شد، ستون‌هایی از خودروهای زرهی را نشان می‌داد که از ردیف موانع دندان اژدها، بخشی از استحکامات ضد تانک در کورسک می‌گذرند، که به گفته رسانه‌های روسیه هزینه ساخت آن 15 میلیارد روبل (168 میلیون دلار) بوده است.

برادی آفریک، تحلیلگر آمریکایی که نقشه مواضع دفاعی روسیه را ترسیم می‌کند، گفت: «مناطقی که در منطقه کورسک هستند در مقایسه با مواضع روسیه در جنوب اوکراین - جایی که ضد حمله تابستانی اوکراین در آن شکست خورد - خندق، موانع و مواضع جنگی کمتری داشتند.»

او گفت: «به احتمال زیاد برای نیروهای اوکراینی پیشروی در اطراف و از میان استحکامات روسیه در این منطقه آسان‌تر بوده، به خصوص که پرسنل محدود یا کمتر آموزش‌دیده‌ای داشته‌اند.»

مسئولیت مشترک

مسئولیت دفاع از مرز روسیه بین نیروهای عادی ارتش، نیروهای مرزی سرویس امنیت فدرال و گارد ملی مشترک است.

در ساعت 5:05 بعدازظهر، وزارت دفاع روسیه برای اولین بار به این حمله اشاره کرد و گفت روسیه نیروهای ذخیره را به منطقه منتقل کرده است.

در جلسه توجیهی 7 آگوست، گراسیموف به پوتین گفت: «عملیات با درهم شکستن دشمن و رسیدن (نیروهای روسیه) به مرزهای رسمی پایان خواهد یافت.»

ده روز بعد، با آواره شدن بیش از 100،000 روس و ادعای کنترل اوکراین بر بیش از 1000 کیلومتر مربع از منطقه کورسک، نیروهای مسکو هنوز تا رسیدن به این هدف فاصله دارند.