در آستانه سخنرانی پزشکیان در مجمع عمومی: نگاهی به نخستین سخنرانی‌های روسای جمهور ایران در سازمان ملل

به گزارش اکوایران، مسعود پزشکیان، رییس جمهور، یکشنبه یکم مهر 1403 برای حضور در هفتاد و نهمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل عازم نیویورک شد. سخنرانی پزشکیان از ساعت ۳۰ دقیقه بامداد روز چهارشنبه به‌وقت تهران و ساعت‌ ۱۷ به‌وقت نیویورک آغاز خواهد شد.

مقامات ایران بعد از انقلاب اسلامی حضور فعالی در جلسات مجمع عمومی سازمان داشته‌اند. اولین مقامی که پس از انقلاب اسلامی در جلسات مجمع شرکت کرد، محمدعلی رجایی، به‌عنوان نخست‌وزیر بود. بعد از او، آیت‌الله خامنه‌ای، سیدمحمد خاتمی، محمود احمدی‌نژاد، حسن روحانی و سید ابراهیم رئیسی، به‌عنوان رییس جمهور در جلسات مجمع عمومی سخنرانی کرده‌اند. در بین روسای جمهور هاشمی رفسنجانی هیچ‌گاه در جلسات مجمع شرکت نکرد؛ در زمان او، وزیر امور خارجه در سازمان ملل حضور می‌یافت.

خبر مرتبط

پزشکیان خواستار اصلاحات فوری موسسات بین‌المللی و شکل‌گیری ساختاری عادلانه شد

اکوایران: رئیس‌جمهور ایران در نشست «تقویت اهداف سازمان ملل متحد» خواستار اصلاحات فوری موسسات بین‌المللی و شکل‌گیری ساختاری عادلانه شد

ابراهیم رئیسی و نمایش تصویر سردار سلیمانی

اولین حضور سید ابراهیم رئیسی، رییس دولت سیزدهم در سازمان ملل به سال 1401 برمی‌گردد. البته سال 1400 نشست مجمع عمومی به‌علت همه‌گیری ویروس کرونا در جهان، به‌صورت ویدیوکنفرانسی برگزار شد و رییس‌جمهور ایران از این طریق سخنرانی کرد.

سید ابراهیم رئیسی در 28 شهریور 1401 عازم نیویورک شد و در مجمع عمومی سازمان ملل با اشاره به ترور سردار قاسم سلیمانی به‌دستور رییس‌جمهور آمریکا و توسط نیروهای این کشور، عکس این شهید را به‌روی دست گرفت.

رئیسی در میانه‌ سخنرانی خود گفت «فرماندهی و قهرمان جنگ علیه تروریسم و نابودکننده‌ داعش کسی نبود جز سردار سپهبد حاج قاسم سلیمانی. کسی که در راه آزادی ملت‌های منطقه به شهادت رسید و رییس جمهور سابق آمریکا سند این جنایت را به اسم خود زد. رسیدگی عادلانه قضایی به جنایتی که رییس جمهور سابق آمریکا به آن اعتراف کرده، خدمت به انسانیت است»

حسن روحانی و تماس 15 دقیقه‌ای با اوباما

حسن روحانی، رییس جمهور دولت‌های یازدهم و دوازدهم، 1 مهر 1392 برای شرکت در اجلاس شصت و هشتم سازمان ملل به نیویورک رفت. این سفر در ابتدای راه دولت روحانی بود که بحث توافق هسته‌ای و برداشته شدن تحریم‌ها به اولویت دولت بدل شده بود.

روحانی در این نشست درخصوص برنامه‌ی هسته‌ای ایران بیان کرد که «سلاح هسته‌ای و کشتار جمعی هیچ جایگاهی در دکترین دفاعی ایران نداشته و با باورهای بنیادین مذهبی و اخلاقی ما در تعارض است. منافع ملی ما ایجاب می‌کند که هر گونه نگرانی منطقی پیرامون برنامۀ هسته‌ای ایران را مرتفع نماییم.»

روحانی در این نشست به ارائه طرح «جهان علیه خشونت و افراطی‌گری» و «ائتلاف برای صلح پایدار» پرداخت. او همچنین در سخنرانی خود به تحریم‌های غیرعادلانه علیه ایران، نفی خشونت و تعامل سازنده بر اساس احترام متقابل اشاره داشت.

ماندگارترین اتفاق در نخستین حضور حسن روحانی در نیویورک نه سخنرانی‌اش، بلکه تماس تلفنی 15 دقیقه‌ای با باراک اوباما، رییس جمهور وقت ایالات متحده آمریکا بود که نخستین جرقه‌های شکل‌گیری مذاکرات هسته‌ای و برجام زده شد.

خبر مرتبط

داستان روسای جمهور در نیویورک: از هاله نور و گفت‌وگوی تمدن‌ها تا رکورد همراهان

حضور سران کشور در سازمان ملل و سخنرانی در اجلاس سالیانه مجمع عمومی بعد از انقلاب مسیری یکسان طی نکرده است؛ تا امروز شش رئیس جمهوری 21 بار عازم نیویورک شدند تا در اجلاس سالیانه مجمع عمومی حاضر شوند.

احمدی‌نژاد و جنجال هاله نور

محمود احمدی‌نژاد، رییس دولت‌های نهم و دهم، برای اولین بار در 26 شهریور 1384 برای شرکت در شصتمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل به نیویورک رفت. ایران چندی پیش از این تاریخ یعنی در آخرین روزهای دولت هشتم اقدام به برداشتن مرحله‌ای پلمپ تاسیسات هسته‌ای خود کرده بود.

احمدی‌نژاد اصول جمهوری اسلامی در زمینه مسایل هسته‌ای را در سخنرانی خود به شرح زیر بیان کرد:

1- ایران بر اساس مبانی دینی حرکت به سمت تسلیحات هسته‌ای را جایز نمی‌داند

2- جمهوری اسلامی ایران احیای معاهده «ان‌پی‌تی» و ایجاد کمیته ویژه پیش گفته را اقدامی ضروری و اساسی برای مقابله با سلاح‌های هسته‌ای و رفع آپارتاید هسته‌ای می‌داند.

3- چرخه تولید سوخت هسته‌ای در جمهوری اسلامی ایران به لحاظ فنی متفاوت از چرخه سوخت در سایر کشورهای بهره‌مند از فن‌آوری هسته‌ای نیست.

4- برپایه حق مسلم ایران برای دستیابی به چرخه تولید سوخت هسته‌ای، ادامه تعامل و مراوده دقیق و فنی و حقوقی با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، محور سیاست هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران است.

محکوم ساختن دولت آمریکا در استفاده از سلاح‌های اتمی و بمب و گلوله‌های اورانیمی علیه مردم عراق و کویت و ارائه سلاح‌های کشتار جمعی به رژیم اشغالگر صهیونیستی و مانع تراشی بر سر دستیابی ایران و برخی کشورها به فناوری صلح‌آمیز هسته‌ای و درخواست مبارزه جهانی با تروریسم و سلاح کشتار جمعی به عنوان دو تهدید بزرگ جامعه جهانی، جز مهم‌ترین محورهای سخنرانی احمدی‌نژاد بود.

جنجال اصلی این حضور احمدی‌نژاد در سازمان ملل اما پس از بازگشتش شکل گرفت. او پس از بازگشت در جلسه‌ای خصوصی عنوان کرد که هنگام سخنرانی هاله‌ای از نور در اطراف او وجود داشته و حاضرین جلسه نیز آن قدر مشتاق سخنان وی بوده‌اند که پلک نزده‌اند.

خاتمی و «گفت‌وگوی تمدن‌ها»

آیت‌الله خامنه‌ای و تشبیه صدام به هیتلر

با گذر از حضور 7 ساله علی اکبر ولایتی به عنوان وزیر امور‌خارجه در جلسات مجمع عمومی سازمان ملل، به ۳۰ شهریور ۱۳۶۶ و حضور آیت‌الله خامنه‌ای، رییس دولت‌های سوم و چهارم به عنوان رییس جمهور ایران در چهل و دومین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد می‌رسیم.

آیت‌الله خامنه‌ای در سخنرانی خود با اشاره به جنگ تحمیلی اعلام داشتند که ملت ایران در پی تنبیه متجاوز است. ایشان همچنین از کمک کشورهای غربی به رژیم صدام حسین انتقاد کرد و وی را با هیتلر مقایسه کرد و در ادامه از رویکرد تبعیض‌آمیز سازمان ملل سخن گفت. رئیس جمهور وقت ایران نسبت به حق وتو و عضویت دائم برخی کشورهای در شورای امنیت هم انتقاد کردند و صراحتاً عنوان کردند این سازمان‌ها نسبت به تخلفات کشورهای غربی از مقررات بین المللی واکنشی نشان نمی‌دهند. 

رجایی و نمایش پای شکنجه‌شده‌اش

اولین حضور مقامات بلندپایه جمهوری اسلامی برای شرکت در سازمان ملل در مهرماه 1359 بود؛ زمانی که محمدعلی رجایی به عنوان نخست در این سازمان حضور پیدا کرد. حضور رجایی در آمریکا اما برای حضور در مجمع شورای امنیت بود نه مجمع عمومی.

این سفر در مقطعی حساس از تاریخ ایران و انقلاب صورت گرفت؛ هم‌زمان با آغاز جنگ تحمیلی عراق علیه ایران.

اقدام جنجالی رجایی که از او در آمریکا در انظار عمومی ثبت شده، در یک کنفرانس مطبوعاتی بود که در برابر دوربین رسانه‌های جهان پای برهنه خود را روی میز گذاشت تا از شکنجه‌های رژیم پهلوی در زندان بگوید.