حال و هوای تابستانی نرخ سود در اواخر مهر ماه

به گزارش اکوایران، همانطور که اشخاص حقیقی می‌توانند از بانک‌ها استقراض کنند و در مقابل اصل تسهیلات را به همراه نرخ سود آن به بانک مورد نظر بازگردانند، اشخاص حقوقی خصوصا بانک‌ها نیز می‌توانند از یکدیگر استقراض کنند.

بستر جابه‌جایی منابع مالی بین بانک‌ها در بازاری به نام بازار شبانه یا بازار بین بانکی ایجاد شده است. در این سازوکار بانک‌ها می‌توانند برای 24 تا 48 ساعت منابع مالی مازاد خود را به بانک‌های دچار کسری منابع قرض دهند و در مقابل نرخ بهره آن را دریافت کنند که به‌صورت خودکار از برخورد فشار عرضه و تقاضای منابع مالی تعیین می‌شود.

بر اساس سازوکار ایجاد شده توسط بانک مرکزی، درحال حاضر نرخ بهره بین بانکی در حدود 23 تا 24 درصد درحال نوسان است. زمانی که سیاستگذار پولی بخش بیشتری از تقاضای بانک‌ها به منابع مالی را تامین کند، فشار تقاضا نیز در بازار بین بانکی کاهش یافته و نرخ بهره تعادلی کاهش می‌یابد.

جهش دوباره نرخ بهره بین بانکی

نرخ بهره بازار بین بانکی در هفته منتهی به 31 مرداد 1403 معادل 23.69 درصد رقم خورده در حالی که در هفته قبل از آن که منتهی به 24 مرداد بود روی سطح 23.61 درصد ایستاده بوده است. این روند به شکلی ادامه یافته که نرخ بهره بین بانکی طبق  آمار بانک مرکزی در هفتم شهریور ماه به سطح جدید 23.7 درصدی رسیده است. آخرین باری که بهره بین بانکی به این به این رقم نزدیک شده بود به سوم آبان ماه سال گذشته باز می‌گردد. این روند صعودی ادامه یافت تا جایی که نرخ بهره در 14 شهریور ماه به 23.71 درصد رسید و رکورد تازه‌ای ثبت کرد. این نرخ در هفته اول مهر ماه با سطح 23.74 درصدی رسیده بود که تقریبا از مهر ماه سال گذشته تا کنون بی‌سابقه بوده است. به نظر می‌رسد این جهش در نرخ بهره به دلیل تداوم نیاز مالی بانک‌ها و البته محدودشدن موافقت بانک مرکزی با درخواست توافق بازخرید بانک‌ها در عملیات بازار باز باشد.

با این حال، در هفته منتهی به 11 مهر ماه، نرخ سود دوباره کم شده و به 23.73 درصد رسیده است. آخرین آمارها نیز حاکی از آن است که نرخ بهره در سومین هفته مهر ماه به 23.68 درصد اُفت کرده و دوباره به سطحی رسیده که در هفته منتهی به 21 شهریور ماه تجربه کرده بود. نکته جالب توجه این است که با وجود این روند کاهشی در نرخ بهره بین بانکی، در هفته منتهی به 25 مهر ماه سطح این نرخ دوباره افزایش یافت و این بار از 23.68 درصد به طور ناگهانی به 23.72 درصد رسید؛ یعنی 0.4 واحد درصد در طول یک هفته افزایش یافت.

برخی تحلیل‌گران بر این باوراند که کاهش نرخ بهره بین بانکی می‌تواند نشان از تخلیه نیاز مالی بانک‌ها در عملیات بازار باز باشد چرا که باعث می‌شود تا مشارکت آن‌ها در بازار شبانه که نرخ بهره‌ بالاتری دارد کاهش می‌یابد. درست در هفته‌‌هایی که نرخ بهره تا سطح اواسط مهر ماه کاهش یافته بود، حجم درخواست بانک‌ها در عملیات بازار باز تا حدی بالا رفت که از ابتدای تابستان امسال بی‌سابقه بوده است. برعکس، بالا رفتن نرخ بهره بین بانکی می‌تواند ناشی از سخت‌گیری بیش‌تر بانک مرکزی در موافقت با توافق بازخرید بانک‌ها در عملیات بازار باز باشد.