به گزارش اکوایران، ایران اعلام کرده که قصد دارد روابط خود با سوریه پس از سقوط بشار اسد را حفظ کند، اما نگرش گروه‌های اپوزیسیون سوری نسبت به اسرائیل را عامل تعیین‌کننده‌ای در این تصمیم‌گیری عنوان کرده است.

به نوشته الجزیره، تهران هنوز به گزارش‌ها مبنی بر برقراری ارتباط مستقیم با گروه‌های مسلحی که حکومت اسد را سرنگون کردند، واکنشی نشان نداده است. سه‌شنبه، فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت ایران خواستار «احترام به تمامیت ارضی سوریه» شد و گفت که مردم سوریه باید سرنوشت خود را تعیین کنند. در خصوص روابط آینده ایران با سوریه، او افزود که «فاصله آن‌ها از رژیم صهیونیستی» عامل تعیین‌کننده‌ای خواهد بود.

منافع ملی

سردار حسین سلامی، فرمانده کل سپاه پاسداران در جلسه غیرعلنی با نمایندگان مجلس گفت که هیچ نیروی ایرانی اکنون در سوریه باقی نمانده است. او با تأکید بر اینکه این خروج به معنای کاهش قدرت ایران نیست، افزود که نیروهای ایرانی تا آخرین لحظات دولت اسد در سوریه حضور داشتند. از آغاز جنگ سوریه در ۲۰۱۱، ایران از بشار اسد حمایت کرده بود تا هم حکومت او را در قدرت نگه دارد و هم محور مقاومت را حفظ کند.

سخنگوی دولت گفت که از زمان سرنگونی اسد، ۴ هزار شهروند ایرانی از سوریه بازگشته‌اند. او در پاسخ به سؤالی درباره سرمایه‌گذاری کلان ایران برای حمایت از اسد و تأثیر این زیان مالی بر مردم ایران تأکید داشت که ده‌ها میلیارد دلاری که تهران صرف کرده، در راستای منافع ملی بوده است.

«دسیسه‌ای آمریکایی-صهیونیستی»

قبل از فرار بشار اسد، سیدعباس عراقچی، وزیر خارجه ایران بارها حمله گروه‌های مخالف به رهبری هیئت تحریرالشام را «دسیسه‌ای آمریکایی-صهیونیستی» خواند که هدف آن بی‌ثبات‌ساختن بیشتر منطقه در پی جنگ اسرائیل علیه غزه بود.

پس از سرنگونی اسد توسط گروه‌های مخالف، وزارت خارجه ایران نیز به جای تمرکز بر اعتراض به این گروه‌ها، بر محکومیت اسرائیل متمرکز شد و اعلام کرد که این رژیم از وضعیت پیچیده سوریه استفاده کرده تا «نسل‌کشی خود در غزه را تشدید کند».

اظهارات ایران در حالی صورت گرفت که اسرائیل از یکشنبه گذشته تاکنون بارها زیرساخت‌های سوریه را بمباران کرده و در دوشنبه‌شب، ۲۵۰ موضع را در سراسر سوریه هدف قرار داده است. رسانه‌های اسرائیلی این عملیات را بزرگ‌ترین حمله هوایی تاریخ نیروی هوایی اسرائیل دانسته‌اند.

اسرائیل جنگنده‌ها و هلیکوپترهای نظامی را در پایگاه‌های هوایی نابود کرده، مراکز تحقیقاتی نظامی و انبارهای تسلیحاتی را هدف قرار داده و کشتی‌های ارتش سوریه را نیز مورد حمله قرار داده است. همچنین سربازان و تانک‌های اسرائیلی از آشفتگی سیاسی در سوریه برای نفوذ به عمق این کشور استفاده کرده‌اند و تا فاصله ۲۰ کیلومتری دمشق پیش رفته‌اند.

اسرائیل همچنان ادعا می‌کند که اشغال در حال گسترش سوریه تنها به منظور تضمین امنیت خود صورت می‌گیرد، چرا که ممکن است عناصر «افراطی» مناطق مرزی را تصرف کنند.

ایران که تا آخرین لحظه از اسد حمایت کرده بود، دوشنبه‌شب در بیانیه‌ای اعلام کرد که از تمام ظرفیت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی خود برای توقف «جنایات رژیم صهیونیستی علیه سوریه» استفاده خواهد کرد.

حملات به نمایندگی‌های دیپلماتیک ایران

سه‌شنبه، ایران نامه‌ای به شورای امنیت سازمان ملل نوشت و نگرانی شدید خود از حمله روز یک‌شنبه به سفارتخانه‌اش در سوریه پس از سقوط اسد را ابراز کرد. در این نامه آمده که گروه‌های مسلح به زور اجباری وارد سفارت ایران در دمشق شدند شدند و دست به آسیب شدید، تخریب، سرقت اسناد و مدارک زدند.

در این نامه همچنین آمده که در ۲۹ نوامبر، «گروه‌های مسلح با خمپاره‌های کوتاه‌برد به کنسولگری ایران در حلب حمله کرده و جان کارکنانش را در معرض خطر قرار دادند». پس از این حادثه، کنسولگری ایران مجبور به تخلیه شد و پس از آن مورد حمله و آسیب قرار گرفت.

ایران از اشاره رسمی به گروه خاصی مانند تحریرالشام یا هر گروه دیگری خودداری کرد. بعد از انتشار تصاویری از سفارت تخریب‌شده که عکس‌های بزرگی از سردار سلیمانی و حسن نصرالله از آن پایین کشیده شده بود، عباس عراقچی گفت که به نظر می‌رسد برخی غیرنظامیان نیز در این حملات دخیل بوده‌اند.

هنوز مشخص نیست که آیا نمایندگی‌های دیپلماتیک ایران در سوریه مجدداً بازگشایی خواهند شد یا نه.