فردین یزدانی، پژوهشگر آکادمی سامان در این برنامه با اشاره به اینکه باید نظام سلامت را در یک بستر کلان تعریف کنیم که شامل دو عنصر بهداشت و درمان است که تغذیه سالم، جزو زیرمجموعه‌های بهداشت است، می‌گوید: نوع و حجم تغذیه باعث می‌شود که افراد بیشتر یا کمتر بیمار شوند. جدا از فاکتورهایی مثل کهن‌سالی یا تصادفات و ... که همه اینها جزئی از درمان است. همه این موارد را اگر بخواهیم خلاصه کنیم در شاخص مرگ و میر بروز می‌یابد.

او با بررسی میزان مرگ و میر در سال‌های ۹۷ و ۱۴۰۲، از بحرانی شدن الگوی تغذیه در کشور می‌گوید و توضیح می‌دهد که اگر یک سال قبل از کرونا را سال مبدا بگریم که سال ۹۷ خواهد بود و سال ۱۴۰۲ که کرونا تمام شده را به عنوان سال پایانی در نظر بگیریم، در این سال‌ها فشار تحریم‌ها و بدی وضعیت اقتصادی خانوارها باعث شده که الگوی تغذیه دچار بحران شود.

به گفته یزدانی، کاهش مصرف و تغییر کیفیت کالای مصرفی در تغذیه منجر به افزایش بیماری می‌شود و افزایش تقاضا برای درمان و در صورت عدم جوابگویی منجر به فوت خواهد شد.

پژوهشگر آکادمی سامان در ادامه یادآوری می‌کند که تعداد فوتی‌ها در سال ۹۷ حدود ۳۷۷ هزار نفر بوده و در سال ۱۴۰۲ به ۴۴۳ هزار نفر رسیده که این افزایش می‌تواند علل مختلفی داشته باشد.

او در ادامه توضیح می‌دهد که در یکی یا دو سال اخیر وضعیت تولید در صنعت دارو مناسب نبوده، در واقع ارزش واقعی تولید به قیمت ثابت در سال ۱۴۰۲ حدود ۲۵ درصد منفی شده و در ۶ ماهه ابتدای سال ۱۴۰۳، باز هم ۵ درصد نسبت به مشابه سال قبل منفی بوده است.  

به گفته یزدانی، فعالان صنعت دارو به دلیل مشکلات تامین مواد اولیه از کشورهای اروپایی به سمت تامین آن از کشور هند و منابع داخلی رفته‌اند.

یزدانی همچنین به تورم در بازار و صنعت دارو در سال گذشته، اشاره کرده و می‌گوید بازار دچار یک انسداد شده و هزینه‌های تولید با سرعت بیشتری نسبت به افزایش تورم در بخش مصرف پیش رفته است.

آکادمی سامان، شاخص دیده‌بان صنوف را هم بررسی می‌کند که طبق بررسی‌های این آکادمی، سال ۱۴۰۲، سال پررونقی برای بخش داروی کشور نبوده و انتظار فعالان این صنف برای سال جاری هم همچون سال گذشته است و پیش‌بینی می‌کنند که از نظر حجم عملکردی این بازار و صنعت در رکود باشند.