محصول مشترک «فشار حداکثری» و «حملات خرابکارانه»

به گزارش اکوایران به نقل از اقتصادنیوز؛ شیرا روبین، روزنامه‌نگار ارشد واشنگتن پست در مقاله‌ای نوشت: شمار فزاینده‌ای از مقامات امنیتی سابق اسرائیل علناً نخست‌وزیر پیشین را به دلیل مخالفت با توافق هسته ای ایران سرزنش می‌کنند و هشدار می‌دهند که تحریم های اقتصادی علیه ایران، ایران را از پیشروی هسته‌ای بازنمی دارد.

اذعان دیرهنگام به اشتباه بزرگ

در حالی که اسرائیل خروج دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا از توافق در سال 2018 را تحسین کرده بود، این مقامات سابق به این نتیجه رسیده اند که سیاست «فشار حداکثری» او که عمدتاً بر اساس تحریم ها ساخته شده، نتوانسته است ایران را از پیشبرد برنامه‌ها واهداف خود باز دارد و حملات تروریستی و اقدامات خرابکارانه اسرائیل علیه برنامه هسته‌ای ایران نیز بیشتر به عنوان نیروی محرکه پیشروی هسته‌ای ایران عمل کرده است تا اینکه مانعی بر سر راه آن ایجاد کرده باشد.

این در حالی است که مذاکرات بر سر احیای معاهده هسته ای اکنون در وین با مشکلاتی مواجه است، و نفتالی بنت، نخست وزیر اسرائیل، لفاظی‌های شوم سلف خود، بنیامین نتانیاهو، را تکرار کرده و ایران را به استفاده از "باج گیری هسته ای" به عنوان یک تاکتیک چانه زنی با افزایش غنی سازی اورانیوم خود متهم کرده است.

اما مقامات سابق امنیتی اسرائیل به طور فزاینده ای از نقش نتانیاهو در مخالفت با توافق اولیه و ترغیب ترامپ به کنار گذاشتن آن انتقاد می کنند. این مقامات می گویند که این توافق ناقص بود اما هر جایگزینی برای آن بدتر بوده است.

یوئل گوزانسکی، رئیس پیشین میز ایران در شورای امنیت ملی اسرائیل و یکی از اعضای ارشد موسسه مطالعات امنیت ملی (INSS)، مدعی شد: این رویکرد به ایران امکان داد مواد بسیار بیشتری را جمع آوری کند، روی سانتریفیوژهای پیشرفته کار کند، و شاید چیزهای دیگری که ما درباره آنها نمی دانیم، همه چیزهایی که ایران را بیش از هر زمان دیگری به آستانه هسته ای نزدیک کرد. توافق هسته‌ای ناقص بود، اما دست‌کم جلوی پیشرفت ایران را گرفت، چیزی که ما اکنون نداریم».

مقامات سابق می گویند که این پیمان ایران را در معرض محدودیت‌ها و بازرسی های بین المللی قرار داده بود که عناصر مهم برنامه هسته‌ای را کنترل می‌کرد، در حالی که با افزایش تحریم ها این دسترسی به مراتب کمتر بوده است.

مهم نیست چقدر فشار بیاورید، ایران مقاومت می‌کند

راز زیمت، مشاور سابق نظامی در امور ایران، گفت: «امروز، واضح است که فشار حداکثری به اهداف سیاسی آن نرسید. او گفت که این سیاست ممکن است در واقع پیشرفت هسته‌ای ایران را تسریع کرده باشد و ایران اکنون توانایی تولید مواد شکافت‌پذیر کافی برای بمب هسته‌ای را در چهار هفته آینده دارد».

زیمت که اکنون در INSS وابسته به دانشگاه تل آویو است، ادعا کرد: «مهم نیست چقدر بر آنها فشار می آورید، آن‌ها مقاومت می کنند. ایرانی ها برنامه هسته ای خود را بیمه‌ای برای خود می‌دانند».

وقتی ترامپ از این پیمان خارج شد، بسیاری از مقامات اسرائیل وی را تشویق کردند. نتانیاهو برای تحقق آن اعتبار قائل شد و بنت از آن به عنوان "روز بزرگی برای جهان آزاد" استقبال کرد. 

حملات خرابکارانه، بزرگ‌ترین اشتباهات استراتژیک اسرائیل را رقم زدند

پس از سال 2018، اسرائیل به طور فزاینده ای تلاش های سایه خود را برای ممانعت از پیشرفت هسته ای ایران تشدید کرد. در تابستان 2020، برخی خرابکاری‌های مرموز در تاسیسات هسته ای حساس ایران یا نزدیک آن به وقوع پیوست. در نوامبر سال گذشته، [شهید] محسن فخری زاده، دانشمند ارشد هسته ای کشور، در یک ترور در نزدیکی تهران که به طور گسترده به اسرائیل نسبت داده می شد، ترور شد.

اما تشدید حملات خرابکارانه ادعایی به تولید بی‌سابقه اورانیوم بسیار غنی‌شده ایران منجر شده است. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ماه اوت اعلام کرد که ایران در اوایل امسال به غنی‌سازی اورانیوم 60 درصدی رسیده است که به سطح خلوص 90 درصدی مورد استفاده در ساخت سلاح هسته‌ای فاصله ندانی ندارد.

ژنرال عاموس یادلین، رئیس سابق اطلاعات نظامی اسرائیل، هفته گذشته در کانال 12 گفت که «مسئله غنی‌سازی مواد [ّشکافت‌پذیر] شاید از قبل پشت سر گذاشته شده باشد. اسرائیل باید بر مرحله تسلیح سازی تمرکز کند»؛ ادعایی که به تکنیک‌های مربوط به تبدیل مواد به کلاهک هسته‌ای، حمل و پیاده‌سازی بمب.

دنی سیترینوویچ، رئیس سابق شاخه ایران در واحد اطلاعات نظامی اسرائیل، ادعا کرد که حملات به اهداف در ایران به نفع تندروهای کشور بوده است که به دنبال تسریع برنامه هسته‌ای هستند.

سیترینوویچ، پژوهشگر ارشد مؤسسه سیاست و استراتژی در هرتزلیا، اذعان کرد: «تاریخ ثابت کرده است که این حملات ممکن است نوعی معجزه تاکتیکی، مانند فیلم‌های جیمز باند بوده باشند، اما شکست‌های استراتژیک بزرگی را رقم زدند. حتی اگر برنامه هسته‌ای را یک هفته یا یک ماه به تعویق بیاندازند، اما اکنون [برنامه هسته‌ای ایران] چه شد؟».

وی همچنین مدعی شد، به جز برنامه هسته‌ای، فاصله‌گیری غرب از ایران [پس از خروج آمریکا از برجام] به سقوط انتخاباتی عملگرایان حامی حسن روحانی، رئیس جمهور سابق میانه‌رو ایران منجر شد و به پیروزی ابراهیم رئیسی محافظه کار کمک کرد که عمیقاً معتقد است اسرائیل یک «غده سرطانی» است که باید محو شود و هرگز نمی‌توان به غرب اعتماد کرد.

لفاظی‌های تکراری

واشنگتن پست در ادامه مدعی شده است که مقامات اسرائیلی به طور فزاینده ای در مورد حمله نظامی علیه ایران، با یا بدون همکاری آمریکا، در صورت شکست مذاکرات لفاظی می کنند. بر اساس نظرسنجی ماه نوامبر موسسه دموکراسی اسرائیل، اکثر اسرائیلی‌های یهودی هنوز ایران را یک تهدید وجودی می‌دانند و از اقدام نظامی اسرائیل - حتی بدون رضایت آمریکا - به جای دیپلماسی برای حل بحران حمایت می‌کنند.

بنی گانتز، وزیر دفاع اسرائیل، در ماه سپتامبر به مجله فارین پالیسی گفت که «رویکرد فعلی ایالات متحده برای بازگرداندن برنامه هسته‌ای ایران در یک جعبه را می‌پذیرد» اما او افزود که اسرائیل از دولت بایدن می‌خواهد گزینه‌های نظامی را روی میز بگذارد.

ارتش اسرائیل در 4 نوامبر بودجه ای 1.5 میلیارد دلاری برای حمله ادعایی به ایران دریافت کرد تا هزینه هواپیما، پهپادهای جمع آوری اطلاعات و تسلیحات را بپردازد، و مقامات در نیروهای دفاعی اسرائیل تاکید می کنند که اقدام نظامی همیشه روی میز بوده است. یک مقام ارشد نظامی که نخواست نامش فاش شود به دلیل حساسیت موضوع گفت: ما به عنوان ارتش اسرائیل آماده دفاع از خود هستیم.

اما ایهود باراک، نخست‌وزیر سابق اسرائیل در سایت خبری اسرائیلی Ynet نوشت که اسرائیل می‌تواند از تجربه بیاموزد که ایران توانایی پیشبرد برنامه هسته‌ای خود را، حتی در شرایط تحریم، دارد و شکستن سیاست‌های ایالات متحده در قبال ایران - همانطور که نتانیاهو  با دولت اوباما انجام داد- آشکارا هیچ ثمره‌ای برای امنیت اسرائیل ندارد.

وی گفت: «این واقعیت جدید مستلزم ارزیابی هوشیارانه از وضعیت، تصمیمات و اقدامات است و نه تهدیدهای توخالی عمومی - که ممکن است برخی از شهروندان اسرائیلی را تحت تأثیر قرار دهد، نه ایرانی ها و نه شرکای مذاکره کننده آنها را».