محمدحسین عادلی، دیپلمات پیشین در برنامه «گفتوگوی استراتژیک» با اشاره به دوره سوم سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، این مقطع را دورهای پرآشوب توصیف کرد؛ دورهای که به گفته او، نه در داخل و نه در عرصه بینالمللی، نشانی از عملگرایی در آن دیده نمیشد.
آیا میان سوسیالیسم، مارکسیسم و کمونیسم تفاوتی وجود دارد؟ برخی تمام فجایع و شکستهای عملی را به نام «کمونیسم» ثبت میکنند و «سوسیالیسم» را از این کارنامه جدا میکنند؛ گویی کمونیسم تجربهای ناخوشایند و منحرف بود، اما سوسیالیسم همچنان قابل دفاع و قابل…
نیویورک، شهری که زمانی فانوس دریایی آزادی و نماد بیبدیل رؤیای آمریکایی بود، امروز به کانون یک بیماری قدیمی و اروپایی بدل شده است. این شهر، که بر ستونهای سرمایهداری، فردگرایی و فرصتهای بیپایان بنا شد، اکنون به آزمایشگاه خطرناکترین…
برخورد میان تمدن غرب از یکسو و تمدن کنفوسیوسی و تمدن اسلامی از سوی دیگر توجه ساموئل هانتیگتون را به خود جلب نموده بود. نظریهٔ «برخورد تمدنهای» هانتینگتون ابتدا در یک مقاله و سپس در کتاب «برخورد تمدنها و بازسازی نظم جهانی» مطرح شد.
هزار سال پیش، اروپاییان فقیر بودند و در عوض، چین و جهان اسلام به نسبت ثروتمندتر بودند. سوال این است که چرا اروپا به ثروتمندترین و پیشرفتهترین تمدن جهان تبدیل شد؟ پیشرفت اروپا در قرنهای اخیر را برخی معجزه اروپایی یا جهش بزرگ نامیدند و برخی نیز آن…
مایکل اوکشات، فیلسوف بریتانیایی، یکی از منتقدان برجسته عقلگرایی در سیاست و از مدافعان سنت و تجربه عملی در قرن بیستم به شمار میرود. اندیشههای اوکشات را میتوانیم نقطه مقابل ایدئولوژیهای جزمی و مهندسی اجتماعی تلقی کنیم.
پس از تجارب وحشتناک جنگهای جهانی و کشتار و قتل عام دولتهای تمامیتخواه کمونیستی و فاشیستی در قرن بیستم، تبیین و تحلیل سازوکارهای پیدایش و بقای نظامهای تمامیتخواه مورد توجه پژوهشگران حوزههای محتلف علوم انسانی و علوم اجتماعی بوده است. از هانا…
اجرای سیاست صنعتی مستلزم برقراری تعدادی پیششرط نهادی است که مهمترین آن اقتدارگرایی سیاسی و تمرکز امور در دست یک دولت است؛ چراکه پیشفرض آن این است که عرضه و تقاضا در بازار بهتنهایی کافی نیست.
«لنین کسی بود که نه تنها ابزارهای سرکوب را به کار گرفت، بلکه آنها را تقدیس کرد». این را لشک کولاکوفسکی میگوید که در کتاب سه جلدی «جریانهای اصلی مارکسیسم» به تفصیل مارکسیسم و لنینیسم را کاویده است.
نظامهای توتالیتر قرن بیستم، با آنهمه خشونت، نظارت فراگیر، سرکوب دگراندیشی و پرستش قدرت متمرکز، در نگاه نخست بهنظر میرسد از تبار عقلگرایی افراطی یا جزم اندیشی ایدئولوژیکاند. اما اگر ژرفتر به خاستگاههای فکری آنها بنگریم، با پدیدهای…
