تهدیدات تعرفه‌ای ترامپ به‌عنوان شدیدترین محدودیت‌ها بر تجارت خارجی آمریکا از دهه 1930 به حساب می‌آیند.

به گزارش اکویران، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، پس از وعده خود در کمپین‌های انتخاباتی مبنی بر وضع رگباری از تعرفه‌ها بر واردات کالاها به آمریکا، در یکم فوریه (13 بهمن) وعده خود را عملیاتی کرد و از وضع تعرفه‌های سنگین 25 درصدی بر واردات از کانادا و مکزیک خبر داد.  

به نوشته بلومبرگ، او همچنین در جریان کمپین انتخاباتی خود قول داده بود تعرفه‌ها بر واردات از چین‌ به‌عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده جهان را به 60 درصد افزایش دهد و تعرفه‌های گمرکی بر سایر کشورهای جهان را نیز به 20 درصد برساند. این اقدامات به‌عنوان شدیدترین محدودیت‌ها بر تجارت خارجی آمریکا از دهه 1930 محسوب می‌شود.

تعرفه‌های ترامپ تا چه اندازه رادیکال محسوب می‌شوند؟

برخی تعرفه‌های آمریکا در حال حاضر از سطوحی که توسط رئیس‌جمهور آمریکا و مشاورانش پیش‌بینی‌شده بود، فراتر رفته یا اینکه به آن سطوح نزدیک شده‌اند. اما این تعرفه‌ها تنها شامل گروهی از کالاها می‌شد و وضع تعرفه بر تمام کالاهای وارداتی یک تغییر چشمگیر در سیاست ایالات متحده است.

در حال حاضر، برای کالاهای صنعتی وارداتی که 94 درصد از واردات کالاهای ایالات متحده را از نظر ارزش تشکیل می‌دهند، ایالات متحده دارای میانگین نرخ تعرفه وزنی تجاری 2 درصد است. نیمی از کالاهای صنعتی که وارد آمریکا می‌شوند، معاف از مالیات هستند.

طبق بررسی بلومبرگ اکونومیکس، پیشنهادات تعرفه‌‌ای دونالد ترامپ در جریان کمپین‌ انتخاباتی خود، میانگین تعرفه‌های وارداتی آمریکا را به‌سطوحی می‌رساند که از اوایل قرن بیستم تاکنون دیده نشده است.

ترامپ به‌دنبال چیست؟

اسکات بسنت، وزیر خزانه‌داری آمریکا، در زمان سخنرانی مربوط به تصدی ریاست این وزارت‌خانه در اوایل ژانویه، سرنخ‌هایی درباره اینکه رئیس او چطور می‌تواند به وضع تعرفه‌های جدید بپردازد، ارائه کرد.

اقتصاد آمریکا (2)

ترامپ درباره استفاده از تعرفه‌ها برای احیای تولید در آمریکا صحبت کرده است.

بسنت در سخرانی خود به سناتورهای آمریکا گفت که مردم باید انتظار داشته باشند که ترامپ به سه شیوه از تعرفه‌ها استفاده کند:‌ برای اصلاح شیوه‌های تجاری ناعادلانه (که ترامپ اعلام کرده است باعث احیای مجدد صنایع آمریکا خواهد شد)، برای افزایش درآمد بودجه فدرال (که برای ادامه برنامه‌های ترامپ در جهت تمدید قانون کاهش‌‌ مالیاتی 2017 اهمیت بسیاری دارد) و برای استفاده از تعرفه‌ها به‌عنوان یک اهرم در مذاکرات با قدرت‌های خارجی به‌جای استفاده از تحریم‌ها که ترامپ باور دارد بیش از اندازه مورد استفاده قرار گرفته‌اند.

تقویت تولید در آمریکا

ترامپ درباره استفاده از تعرفه‌ها در جهت احیای تولید و جلوگیری از آسیب جدی به آمریکا توسط کشورهای دیگر به‌دلیل عدم توازن در تجارت صحبت کرده است. رئیس‌جمهور آمریکا این ایده را مطرح کرده است که ترکیبی از تعرفه‌ها و مشوق‌ها مانند تصویب سریع مجوزها می‌تواند راهی برای ترغیب شرکت‌ها در جهت ساخت تأسیسات خود در خاک آمریکا باشد. در جریان دور نخست ریاست‌جمهوری ترامپ، او چندین دور از تعرفه‌ها را بر کالاهای چینی وضع کرد که تأثیرات آن‌ها همچنان مورد بررسی قرار می‌گیرند.

بسیاری از اقتصاددانان باور دارند این تعرفه‌ها اساسا به‌عنوان مالیات بر مصرف‌کنندگان آمریکایی عمل کردند و بر رشد اقتصادی آمریکا تأثیر منفی گذاشتند. تولیدکنندگان محلی همیشه برای شروع تولید محصولاتی که مشمول عوارض می‌شوند، اقدام نمی‌کنند. و اگر کشوری که تعرفه‌ها را وضع می‌کند، عرضه داخلی جایگزین برای کالاهای مربوط نداشته باشد، قیمت آن کالاها ممکن است با افزایش همراه شود.

هیچ‌کدام از این خطرات باعث از میان رفتن اشتیاق ترامپ به تعرفه‌ها نشده است. او در مصاحبه‌ای با جان میکلت ویت، سردبیر بلومبرگ، در باشگاه اقتصادی شیکاگو در ماه اکتبر گفت: «ما می‌خواهیم شرکت‌ها را بازگردانیم. می‌خواهیم سطح مالیات‌ برای شرکت‌های که می‌خواهند کالاهای خود را در داخل آمریکا تولید کنند، حتی بیشتر کاهش دهیم. ما با تعرفه‌های قدرتمند از آن شرکت‌ها محافظت می‌کنیم.»

ترامپ اعلام کرده است او در دور نخست ریاست‌جمهوری خود که وضع تعرفه‌ها را آغاز کرده بود، می‌خواست اقتصاد آمریکا را به‌شکل مثبت تغییر دهد، اما همه‌گیری کووید-19 برنامه‌های او را با چالش همراه کرد. هاوارد لوتنیک، نامزد او برای وزارت بازرگانی، نیز در زمان سخنرانی برای سناتورها اعلام کرد: «متحدان و دشمنان آمریکا به‌شکل مشابه در حال منفعت بردن از ما هستند، آن‌ها به ما بی‌احترامی می‌کنند.»

افزایش درآمد

درآمد حاصل از تعرفه‌ها می‌تواند کسری ناشی از کاهش مالیات‌ها را که ترامپ قول آن را داده است، جبران کند. دونالد ترامپ خواهان آن است تا کاهش مالیات‌ بر درآمد را که در سال 2017 همزمان با دور نخست ریاست‌‌جمهوری او مورد تأیید قرار گرفته بودند، تمدید کند. بسیاری از این کاهش‌های مالیاتی در پایان سال 2025 منقضی خواهند شد. رئیس‌جمهور آمریکا همچنین این ایده را مطرح کرده است که معافیت‌های مالیاتی را گسترش دهد، به‌طور مثال از طریق مستثنی کردن انعام و درآمدهای تأمین اجتماعی از مالیات. علاوه بر این، ترامپ هدف کاهش نرخ مالیات‌های شرکتی از 21 درصد به 15 درصد را دنبال می‌کند.

دونالد ترامپ

این اقدامات باعث خواهند شد درآمد دولت آمریکا طی 10 سال تا 4.6 تریلیون دلار کاهش پیدا کند. وزیر خزانه‌داری آمریکا اعلام کرده است افزایش سطح تعرفه‌ها توسط ترامپ در صورتی که به‌شکل کامل اجرایی شود، می‌تواند در همان دوره زمانی درآمد 2.5 تا 3 تریلیون دلاری ایجاد کند.  

آزمایشگاه بودجه ییل (Yale’s Budget Lab)، یک مرکز تحقیقات سیاست غیر حزبی، تخمین می‌زند که تعرفه‌ 10 درصدی سراسری و 60 درصدی بر کالاهای چینی منجر به درآمد 2.6 تریلون دلاری در طول دهه آینده خواهد شد.

با این حال، این مرکز اعلام کرده است اقداماات تلافی‌جویانه از سوی کشورهای دیگر می‌تواند میزان تجارت جهانی را کاهش دهد و در نتیجه آن، درآمد یادشده ممکن است تا یک‌چهارم کاهش پیدا کند.

استفاده از سلاح دیپلماسی

ترامپ نسبت به تحریم‌ها بدبین شده است زیرا استفاده از این گزینه باعث می‌شود کشورهای دیگر از دلار آمریکا دوری کنند. طبق اعلام بسنت، او تعرفه‌ها را راهی برای افزایش فشار در مذاکرات می‌بیند.

ترامپ در 30 ژانویه (11 بهمن) برنامه‌های خود برای وضع تعرفه بر مکزیک و کانادا را تکرار کرد و به ورود فنتانیل به خاک ایالات متحده، حضور مهاجران در مرزهای آمریکا و مازاد تجاری بزرگ این دو کشور با ایالات متحده اشاره داشت.  

یک رویارویی اخیر با کلمبیا درباره پروازهای بازگرداندن مهاجران بدون مدرک، تهدیدهایی مانند تعرفه‌ها، ممنوعیت سفر، محدودیت‌های ویزا و تحریم‌ها از سوی ترامپ را به همراه داشت.

برای چند ساعت، به نظر می‌رسید که جنگ تجاری بین ایالات متحده و یکی از نزدیک‌ترین متحدانش در آمریکای لاتین اجتناب‌ناپذیر است. سپس ترامپ پس از توافق بین دو کشور، از تهدید خود عقب‌نشینی کرد. کاخ سفید ادعای پیروزی کرد و گفت که کلمبیا «با تمام شرایط رئیس‌جمهور ترامپ موافقت کرده است» و افرادی که اخراج می‌شوند را با هواپیماهای نظامی آمریکا می‌پذیرد. کلمبیا گفت که اخراج‌شدگان با هواپیمای نظامی این کشور بازگردانده می‌شوند. 

آیا رویکرد ترامپ جدید است؟ 

ایالات متحده برای بخش عمده‌ای از تاریخ خود تعرفه‌های سنگینی بر واردات اعمال می‌کرد، اما این سیاست از دهه 1930 به بعد به‌طور گسترده کنار گذاشته شد، زیرا رهبران بعدی آمریکا به ایده تجارت آزاد روی آوردند. 

دلیل اصلی این تغییر، واکنش به «قانون اسموت-هاولی» در سال 1930 بود که منجر به افزایش حدود 20 درصدی میانگین تعرفه‌های وارداتی شد. این قانون با هدف کمک به کاهش اثرات رکود بزرگ طراحی شده بود، اما در نهایت وضعیت را بدتر کرد. این شکست، آغاز دوره‌ای چند دهه‌ای بود که شاهد ظهور تجارت آزاد بود و در نهایت به ایجاد سازمان تجارت جهانی در سال 1995 منجر شد. در آن زمان، تعرفه‌ها برای حزب جمهوری‌خواه به یک موضوع منفور تبدیل شده بودند. 

تعرفه‌ها در دوران ریاست‌جمهوری ترامپ (2017 تا 2021) کامبک زندند، یعنی زمانی که او برای احیای صنعت آمریکا و مقابله با آنچه ایالات متحده به‌عنوان اقدامات تجاری ناعادلانه چین می‌دید، به تعرفه‌ها روی آورد. رئیس‌جمهور جو بایدن نیز این روند را ادامه داد. 

ترامپ در یکی دیگر از نخستین اقداماتش پس از بازگشت به قدرت دستور داد که یک کوه در آلاسکا به نام «کوه مک‌کینلی» تغییر نام یابد که نشان‌دهنده تحسین او از بیست‌وپنجمین رئیس‌جمهور آمریکا بود که «از تعرفه‌ها برای محافظت از تولیدات داخلی، افزایش تولید داخلی و پیشبرد صنعتی‌سازی و گسترش جهانی ایالات متحده به سطوح جدید دفاع کرد.»