حساب ویژه دولت روی درآمد ملت / رکوردشکنی در سهم مالیات از درآمد

به گزارش اکوایران، برخی آمارها نشان می‌دهند لایحه بودجه سال 1402 به نوعی مالیات‌محورتر از نمونه‌های قبلی است. به طور کلی در بودجه هر سال، حجم درآمدها و مصارف دولت و شرکت‌های دولتی در سال بعد پیش‌بینی می‌شود و معلوم می‌شود که هر کدام از بخش‌ها از چه ناحیه‌ای درآمد خواهند داشت و در چه راستایی مصرف خواهند کرد.

در این میان، منابع بودجه عمومی یا همان درآمدهای بخش دولت به کل عایدی‌ها در سه بخش مختلف تعلق دارد. دارایی‌های مالی، سرمایه‌ای و اعتباری، که در کل در لایحه بودجه سال 1402 معادل با هزار و 984 هزار میلیارد تومان بوده است. در این آمارها مشاهده می‌شود سهم درآمدهای مالیاتی دولت از کل بودجه در سال 1402 به رکورد خود در 13 سال اخیر رسیده است.

رکوردزنی سهم مالیات از بودجه منابع عمومی در سال 1402

کل منابع بودجه عمومی در سال 1402 با 44.6 درصد رشد از هزار و 372 همت به 1984 هزار میلیارد تومان رسید. طبق داده‌ها، در دومین سال عملکرد دولت سیزدهم، لایحه بودجه برای دومین‌بار متوالی، مالیاتی‌تر شده است.

در این مقطع، بر اساس آمار درج‌شده در لایحه بودجه، کل درآمدهای مالیاتی دولت برابر با 826 هزار و 290 میلیارد تومان است که نسبت به کل منابع دولت در این سال تقریبا سهمی 41.7 درصدی دارد. در سال قبل هم این سهم برابر با 39.4 درصد بوده که نسبت به سال قبل از آن تقریبا 10 واحد درصد بیشتر شده بود.

در نتیجه، بررسی‌های آماری نشان می‌دهد سهم مالیات از درآمدهای دولت در سال جاری در قله 13 سال اخیر قرار گرفته است. 

مالیات به طور کلی در چند بخش مهم خلاصه می‌شود: مالیات اشخاص حقوقی، مالیات بر درآمدها، مالیات بر ثروت، مالیات بر واردات و مالیات بر کالاها و خدمات. آمارها نشان می‌دهند در سال 1402، سهم مالیات بر درآمد تقریبا 14.6 درصد کل مالیات‌های تخمین‌زده‌شده بوده که ارزشی معادل با 120 هزارو 842 میلیارد تومان داشته است. این رقم نسبت به سال قبل رشدی 43 درصدی ثبت کرده که تفکیک آمارها در آن نشان می‌دهد عمده رشد مالیات بر درآمد، در سمت خصوصی بوده است.

جهش بیشتر مالیات خصوصی‌ها از دولتی‌ها

مالیات بخش خصوصی یا همان مالیات بر عایدی کارکنان غیردولتی، در لایحه بودجه سال 1402 برابر با 39 هزار و 215 میلیارد تومان درج شده که نسبت به لایحه بودجه سال قبل تقریبا 67 درصد افزایش پیدا کرده است. این در حالی است که در بخش عمومی این رقم با 26 درصد رشد به 30 هزار و 643 میلیارد تومان رسیده است.

به عبارت دیگر رشد مالیات بردرآمد بخش خصوصی، بیشتر از دولتی‌ها بوده و فاصله بی‌سابقه‌ای را ثبت کرده است.

در دو سال گذشته، مالیات بر درآمد بخش دولتی بیشتر بود و اکنون این رقم در مورد خصوصی‌ها بالاتر رفته است. فاصله این دو مالیات را هم که بررسی می‌کنیم، مشاهده می‌شود مالیات بر درآمد بخش خصوصی تقریبا 8 هزار و 500 میلیارد تومان بالاتر از این رقم در سَمت دولتی بوده که یک رکورد دیگر در بازه 13 سال گذشته به حساب می‌آید.

این‌که دولت تصمیم گرفته از بخش خصوصی مالیات به مراتب بیشتری را اخذ کند، برخی تحلیلگران را به سوی دو موضوع مهم رهنمون ساخته است؛ نخست آنکه احتمالا دولت در سال آینده انتظار دارد مشاغل بیشتری در بخش خصوصی تعریف شود که حجم مالیات بالاتری را برای آن مدنظر قرار داده است. برخی دیگر نیز معتقدند رشد در این شاخص به علت پیش‌بینی دولت از افزایش درآمد بیشتر در بخش خصوصی است. این در حالی است که چندی پیش وعده رشد 20 درصدی درآمدها در بخش عمومی داده شده بود.