بهزیستی و بانک مرکزی؛ خوب‌ها و بدهای محیط کسب‌وکار در سال 1401

به گزارش اکوایران،‌ یکی از دغدغه‌های اصلی هر فعال اقتصادی صاحب کسب‌وکار، انجام کارهای اداری و دریافت مجوزهای مربوطه است. به همین جهت، بررسی و پایش عملکرد دستگاه‌های اجرایی در فعالیت‌های مربوط به حوزه کسب‌وکار حائز اهمیت است.

در همین راستا، مرکز پژوهش‌های اتاق ایران تازه‌ترین گزارش خود را از «طرح ارزیابی عملکرد دستگاه‌های اجرایی مرتبط با محیط کسب‌وکار در سال 1401» منتشر کرده است. در این گزارش، نحوه تعامل دستگاه‌های اجرایی اصلی و فرعی با فعالان اقتصادی در حوزه ارائه خدمات مربوط با کسب‌وکار بررسی شده است.

در این ارزیابی، نماگری تحت عنوان «شاخص ملی ارزیابی عملکرد» طراحی شده که هر چه مقدار آن به یک نزدیک‌تر باشد به معنای عملکرد بهتر دستگاه‌ها در انجام امور مربوط به کسب‌وکار است. در مقابل، نزدیک‌بودن این عدد به 10 بیانگر وضعیت نامطلوب عملکرد این دستگاه در محیط کسب‌وکار است. این شاخص به صورت کلی، به تفکیک دستگاه‌های اصلی و فرعی و به تفکیک بخش‌های اقتصادی ارائه می‌شود.

بر اساس این گزارش، شاخص ملی ارزیابی عملکرد برای دستگاه‌های اجرایی‌ (اصلی و فرعی) در سال 1401 نسبت به سال قبل بدتر شده و 0.38 واحد به عدد 10 نزدیک‌تر شده است. 

در خصوص دستگاه‌های اجرایی اصلی، بهترین عملکرد در جلب رضایت فعالان اقتصادی مربوط به سه نهاد «بهزیستی»، «ثبت اسناد و املاک» و «نیروی انتظامی» بوده است. در مقابل، نهادهای «بانک مرکزی»، «شهرداری‌ها» و «سازمان برنامه و بودجه» کمترین موفقیت را در جلب رضایت فعالان اقتصادی در ارائه خدمات مربوط به کسب‌وکار داشته اند.

در زمینه بخش‌های اقتصادی، بخش صنعت بهترین و بخش کشاورزی بدترین عملکرد را در ارائه خدمات مربوط به کسب‌وکار در سال 1401 رقم زده است.

تصویر کلی از عملکرد دستگاه‌های اجرایی در محیط کسب‌وکار

گزارش مرکز پژوهش‌های اتاق ایران از وضعیت عملکرد دستگاه‌های اجرایی در محیط کسب‌وکار، نحوه تعامل دستگاه‌های مختلف با فعالان اقتصادی را در خدماتی مثل ارائه مجوز، انجام استعلام‌ها و مواردی از این قبیل بررسی می‌کند.

آخرین گزارش منتشرشده مربوط به عملکرد دستگاه‌ها در سال 1401 است که در آن «شاخص ملی ارزیابی عملکرد دستگاه‌ها» مقداری بین یک و 10 تعریف شده که هر چه به یک نزدیک‌تر باشد مطلوب‌تر و هر چه به 10 نزدیک‌تر باشد، نامطلوب‌تر است.

بر این اساس، رقم این شاخص از سال 98 به بعد به طور مداوم در حال افزایش بوده، به طوری که از 4.7 در سال 98 به 4.81 در سال 1401 رسیده است. بنابراین این رقم به 10 نزدیک‌تر شده است. البته مقدار این افزایش در سال گذشته نسبت به سال 1401 تنها 0.38 واحد بوده و به طور کلی می‌توان گفت که سطح رضایت فعالان اقتصادی از فعالیت دستگاه‌های اجرایی کشور در سال گذشته در سطح «متوسط» بوده است.

نارضایتی فعالان اقتصادی از عملکرد دستگاه‌های اجرایی بخش کشاورزی

به طور کلی در اقتصاد می توان سه گروه  کلی«کشاورزی»،‌ «صنعت» و «خدمات» را در نظر گرفت. در این گروه‌بندی، دستگاه‌های اجرایی هر بخش اقتصادی در گروه مربوط به خود ارزیابی می‌شود.

آمارهای اتاق ایران نشان می‌دهد که در سال 1401 دستگاه‌های اجرایی بخش «صنعت» موفق شده‌اند تا نسبت به دو بخش دیگر بیشتر رضایت فعالان اقتصادی را در امور مربوط به کسب‌وکار جلب کنند. در مقابل، بخش‌ «کشاورزی» بدترین عملکرد را در این حوزه داشته است.

در خصوص تغییرات این شاخص، شواهد نشان می‌دهند که وضعیت دستگاه‌های اجرایی بخش «صنعت» در سال 1401 نسبت به سال 1400 بهبود یافته اما این روند برای دو بخش دیگر مسیر مخالفی را در پیش گرفته است.

برای مثال، سطح این شاخص در بخش کشاورزی از 4.99 در سال 1400 به 5.05 در سال گذشته رسیده است. در بخش «خدمات» نیز سطح این شاخص از 4.73 در سال 1400 به 4.79 در سال گذشته افزایش یافته و به 10 نزدیک‌تر شده که نشانگر حرکت آن به سمت وضعیت نامطلوب است.

بانک مرکزی در صدر نارضایتی از ارائه خدمات مربوط به کسب‌وکار

گزارش مرکز پژوهش‌های اتاق ایران نشان می‌دهد که در سال 1401 «بانک مرکزی»، «شهرداری‌ها» و «سازمان برنامه و بودجه» که از دستگاه‌های اجرایی اصلی محسوب می‌شوند، نتوانسته‌اند رضایت فعالان اقتصادی را انجام امور مربوط به کسب‌وکار جلب کنند.

برای مثال، شاخص «ارزیابی عملکرد دستگاه‌های اجرایی اصلی» برای «بانک مرکزی» از 6.27 در سال 1400 به 6.71 در سال گذشته رسیده است. این سطح، بالاترین رقم ثبت شده میان سایر دستگاه‌های اجرایی اصلی کشور است.

در رتبه دوم، «شهرداری» ها قرار گرفته‌اند که رقم شاخص برای آن‌ها در سال 1401 به 6.15 می‌رسد. این رقم نسبت به سال 1400 تقریبا ثابت مانده است.

 در رتبه سوم نیز «سازمان برنامه و بودجه» قرار گرفته که وضعیت آن در سال گذشته نسبت به سال 1400 بدتر شده و رقم شاخص آن از 5.39 به 5.46 رسیده است.

در مقابل، سه دستگاه «سازمان بهزیستی»، «سازمان ثبت اسناد و املاک» و «نیروی انتظامی» از نظر انجام فعالیت‌های مربوط به کسب‌وکار بیشترین رضایت فعالان اقتصادی را به خود جلب کرده‌اند.

کمترین رقم ثبت شده برای این شاخص در میان دستگاه‌های اجرایی در سال گذشته مربوط به «سازمان بهزیستی» است که سطحی معادل با 4.02 را رقم زده است. شاخص «سازمان ثبت اسناد و املاک» برابر با 4.22 است که هر دو این نهادها شاهد بهبود در عملکرد خود نسبت به سال 1400 بوده‌اند.