چشم‌انداز اقتصاد جهان (قسمت اول)؛ مقاومت شگفت‌‏انگیز اقتصاد جهانی

به گزارش اکوایران، اقتصاد جهانی حتی از خوش‌بینانه‌ترین انتظارات ما در سال 2023 پیشی گرفته است. همانطور که نمودار 1 نشان می‌دهد، ما اکنون تخمین می‌زنیم که تولید ناخالص داخلی جهان در سال جاری میلادی 2/7 درصد رشد کند که 1 واحد درصد بالاتر از پیش‎بینی بلومبرگ در سال گذشته میلادی است.

به نوشته شرکت گلدمن ساکس، ایالات متحده آمریکا در مسیر رشد 2/4 درصدی قرار دارد که 2 واحد درصد بالاتر از پیش‌بینی‌‎های سال گذشته است. اتفاقات قابل توجه در کشورهای دیگر، به طور عمومی کمتر هستند و ما انتظار داریم 88 درصد اقتصادهای جهان عملکرد بهتری نسبت به پیش‌بینی‌ها داشته باشند.

رشد مقاوم تولید ناخالص داخلی باعث عملکرد مقاوم‌تر و قاطع‌تر در بازار کار شده است. نمودار 2 نشان می‌دهد که نرخ بیکاری در تمام کشورهایی که ما مورد بررسی قرار داده ایم - کشورهایی که دارای داده‌های بسیار سطح بالا از بازار کار خود هستند - به روند کاهشی در سال‌های 2022 و 2023 ادامه داده و اکنون حدود 0/5 واحد درصد کمتر از سطوح پیش از همه‌گیری است. نکته مهم این است که این بهبود در برخی از اقتصادهای بزرگ مانند منطقه یورو که رشد تولید ناخالص داخلی بسیار پایینی داشتند، قابل مشاهده است.​

این اتفاقات مثبت، با وجود چندین شوک ناگهانی منفی حاصل شده‌اند. نخستین شوک این بود که نرخ‌های بهره کوتاه‌مدت و بلندمدت به شکل قابل توجهی بیشتر از آنچه در قیمت‌گذاری بازار وجود داشت، افزایش پیدا کردند. بخشی از این اتفاق به دلیل رشد اقتصادی بیشتر از حد انتظار و بخش دیگر مربوط به سیاست‌های مالی سختگیرانه بانک‌های مرکزی در دست‌کم یک سال اخیر بوده است. دومین دلیل این بود که یک دوره کوتاه اما جدی از بی‌ثباتی بخش بانکی در ایالات متحده و اروپا در فصل بهار وجود داشت؛ و سوم، جنگ اسرائیل و حماس که یادآور خطرات فزاینده‌ای است که نظم جهانی با آن مواجه است. اگرچه این جنگ تا کنون تأثیر عمده‌ای بر قیمت نفت، بازارهای مالی یا اقتصاد خارج از منطقه خاورمیانه نداشته است.

اما نباید خبرهای خوبی را که سال 2023 ارائه کرده، فراموش کرد. نه تنها میزان رشد اقتصادی و اشتغال در مواجهه با چندین شوک منفی به شکل شگفت‌انگیزی افزایش یافته است، بلکه این آمار همراه با تورم بسیار کمتر در تمام اقتصادهایی رخ داده که شاهد افزایش قابل توجه قیمت‌ها‌ پس از همه‌گیری در سال‌های 2021-2022 بودند.

برای مشخص شدن میزان این بهبود، نمودار 3 میانگین تورم هسته در تمام اقتصادهای «گروه 10» منهای ژاپن و به علاوه اقتصادهای بازارهای نوظهور که بیشترین افزایش تورم را تجربه و در نتیجه سختگیرانه‌ترین سیاست مالی را اجرا کردند، به نمایش درآمده است.

پس از پایان سال 2022، تورم هسته در این کشورها به طور متوالی از 6 درصد به 3 درصد کاهش یافته است. بنابراین بانک‌های مرکزی بیش از سه‌چهارم تغییرات مورد نیاز برای بازگرداندن تورم به میزان مورد نظر را به دست آورده‌اند.

نمودار 4 نشان می‎دهد که کشورهای حاضر در گروه 10 و بازارهای نوظهور شاهد کاهش چشمگیر تورم بوده‌اند.

این بهبودی در بخش‌های مختلف شاخص قیمت نیز قابل مشاهده است. نمودار 5 نشان می‌دهد که توزیع تغییرات قیمت (که افزایش‌های بزرگ قیمت را نشان می‌دهد) تا حدی به موقعیت قبل از همه‌گیری برگشته است، اگرچه که قیمت‌ها در بخش‌هایی مانند مراقبت‌های بهداشتی و بیمه به طور کامل عادی نشده است.

در مقابل، کاهش قیمت مطلق، ثابت مانده است. این به این معنی است که کاهش قیمت در بخش‌هایی مانند حامل‌های انرژی یا خودروهای کارکرده آمریکا در سال گذشته استثنا بوده و تثبیت مجدد تورم پایین و پایدار در بخش‌هایی مانند رستوران‌ها یا محصولات خانگی، دلیل اصلی بهبود وضعیت بوده است.