به گزارش اکوایران، درحال حاضر بازار اوراق مشارکت نقدی برای دولت نه تنها منابع مالی جدیدی فراهم نکرده، بلکه بار مالی منتقل شده از سال‌های قبل چنان سنگین است که در نهایت دولت ملزم بوده بخشی از اوراق را از جیب خود تسویه کند. 

کسری 76 همتی دولت در بازار اوراق مشارکت نقدی

یکی از روش‌های شناخته شده دولت‌ها در تامین کسری بودجه خود، استفاده از ابزارهای مالی مانند اوراق بهادار است. با فروش اوراق دولت می‌تواند موقتا منابعی را استقراض کند و در زمان سررسید، اصل مبلغ اسمی اوراق را به همراه سود تعیین شده به سرمایه‌گذاران بازگرداند. 

آمارها نشان می‌دهد دولت از ابتدای سال جاری تا هفته اول آذر مجموعا طی 26 حراج، کمتر از 110 همت منابع مالی از ناحیه انتشار اوراق مشارکت نقدی جمع‌آوری کرده است. به دلیل اینکه امکان معامله این اوراق در بازار ثانویه وجود دارد، به آن‌ها اوراق نقدی گفته می‌شود. 

این درحالیست که بابت اوراق منقضی شده از اول 1402 تاکنون، دولت ملزم به پرداخت بیش از 185 همت بوده که 148.5 همت از آن بابت تسویه مبلغ اسمی اوراق و باقی آن بابت پرداخت سود اوراق منقضی شده بوده است. 

به عبارت دیگر هزینه‌های دولت در بازار اوراق مشارکت نقدی بسیار بیشتر از درآمد دولت از این ناحیه بوده است. به همین ترتیب خالص درآمد دولت از این بازار از ابتدای سال جاری تا 4 بهمن ماه حدود منفی 76 همت برآورد می‌شود. به عبارت دیگر حاصل فعالیت دولت در بازار اوراق نقدی نه تنها عایدی مثبتی برای آن نداشته، بلکه دولت را ملزم کرده تا 76 همت از جیب خود بابت تسویه بدهی اوراق منقضی شده پرداخت کند. 

1402110503

 تحلیل کارشناسان از عایدی منفی دولت در بازار اوراق

برخی از کارشناسان در تحلیل این موضوع عنوان می‌کنند که عایدی منفی امروز دولت ناشی از انتشار بی‌پروایانه اوراق در سال‌های گذشته بوده که بار مالی آن اکنون دامن دولت را گرفته است. تحلیل دیگری نیز وجود دارد که حاکی از عدم جذابیت اوراق سال جاری برای خریداران است و علاوه بر آن بیان می‌کند خریداران با تنگنای نقدینگی مواجهند و  فرصت سرمایه‌گذاری در اوراق عرضه مشارکتی را ندارند. 

همچنین ممکن است این اتفاق به دلیل تمایل دولت به کنترل بدهی‌های خود باشد. به عبارت دیگر در سال‌های گذشته تکلیه دولت‌ها به اوراق مالی بسیار شدید شده بود اما روند فروش اوراق در سال جاری این انتظار را برای فعالان ایجاد کرد که ممکن است دولت با هدف کنترل بدهی‌های خود، در مقابل افزایش جدی نرخ سود اوراق منفعلانه عمل کرده باشد و به همین دلیل نتوانسته مانند سال‌های گذشته از بازار اوراق نقدی درآمد کسب کند.