توقف نمایش قدرت پوتین؛ سنت‌شکنی و فرار از واقعیت در اوج انزوا

به گزارش اکوایران، پوتین مراسم سالانه ای را برای ماه دسامبر طراحی کرده، کنفرانس خبری گسترده و نوعی ماراتن برای نمایش قدرت؛ نمایش به گونه ای ترسیم شده که در قابش فضا برای پرسش و پاسخ و تسلط تزار روس بر موضوعات مختلف هموار است. با این همه امسال پوتین میلی به برگزاری این ماراتن ندارد. شاید به واسطه شکست‌های نظامی اش در جنگ اوکراین، افزایش تلفات روس‌ها و وضعیت متزلزل اقتصاد روسیه و سیل تحریم ها دست به چنین سنت شکنی زده است.

توقف نمایش قدرت تزار

دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین هنگامی که در جریان جلسه توجهی روزانه‌اش به خبرنگاران گفت که این رویداد این ماه برگزار نخواهد شد، اشاره به دلایلش نکرد. او صرفا گفت که پوتین ممکن است برای سال جدید چنین کنفرانسی را تعریف کند. رهبر روسیه برای اولین بار در سال 2001 دو سال بعد از ریاستش، کنفرانس خبری پایان سال را برگزار کرد. او در دوران نخست وزیری اش در سال 2008 این ماراتن را به حالت تعلیق در آورد اما سال 2012 با ورود به کاخ ریاست جمهوری بار دیگر این نمایش سنتی را بازتعریف کرد.

پوتین آخرین باری که از حضور در این رویداد سر باز زد سال 2005 بود. کنفرانس خبری دسامبر که غالبا بیش از چهار ساعت به طول می انجامد، یکی از معدود رخدادهایی است که در جریانش خبرنگاران خارج از کاخ کرملین، از جمله خبرنگاران خارجی این فرصت را پیدا می کنند که به خواست تزار و همراهانش، مستقیما از پوتین سوال کنند. هرچند آنگونه که خبرنگار نیویورک تایمز با استناد به تجربه خود نوشته، پیش از برگزاری نشست، به خبرنگاران می گویند که قادر به پرسیدن چه سوال هایی هستند.

فرار پوتین از واقعیت

از زمان فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، صف خبرنگاران در روسیه که تابع دولت نیستند، کم تر از هر زمان دیگری است و سال جاری دولت انتقاد از جنگ یا ارتش را جرم انگاری کرد. رسانه های خبری مستقل روس همگی یا تعطیل شده اند یا به خارج از کشور نقل مکان کرده و بسیاری از خبرگزاری های خارجی هم مجبور شدند روسیه را ترک کنند.با این همه این احتمال وجود دارد که یک گزارشگر روس یا خارجی به جزئیات برخی از کشته ها در اوکراین بپردازد و از پوتین سوال های شرم آوری را بپرسد؛ سوال های که پوتین حاضر به شنیدنشان نیست چه برسد به پاسخ داده بدان ها.

پسکوف ضمن رسانه ای کردن خبر توقف کنفرانس خبری، خاطر نشان کرد که پوتین مرتب با مطبوعات رایزنی خواهد داشت بالاخص در سفرهای خارجی، با این همه چنین پرسش و پاسخ هایی محدود به خبرنگارانی است که به طور منظم به کرملین وابسته هستند.

موضع کرملین واکنش تحلیلگران سیاسی را به دنبال داشت. پوتین هیچ چشم اندازی برای ارائه در آینده ندارد. از همین رو لغو چنین ایده ای نشان می دهد که پوتین نمی خواهد با مسائل جزئی داخلی درگیر شود یا به سوال های خسته کننده یا معمولی پاسخ دهد. میخائیل وینوگرادوف، کارشناس علوم سیاسی که ریاست بنیاد سیاست سن پترزبورگ را عهده دار است گفت که این اقدام به رکود عمومی در این کشور دامن خواهد زد. به گفته او، علیرغم این که اتفاق های زیادی در حال رخ دادن است، لغو این رویدارد این احساس را ترسیم می کند که وضعیت داخلی وخیم است.

سنتی شکنی در اوج انزوا

حمله روسیه به اوکراین در ماه فوریه موجب شد تا مسکو هم از منظر سیاسی و هم اقتصادی به شکلی جدی منزوی شود. چرا که غرب و سایر کشورهای حامی اوکراین در اتحادی بی سابقه و نادر، روسیه را در انزوا قرار دادند. به نوشته نیویورک تایمز رهبران دموکراسی های ثروتمند گروه 7 در یک نشست ویدئویی متعهد شدند که به بازسازی اوکراین که متحمل ویرانی های گسترده ای شده کمک کرده و همچمنین آنها را تسلیح کنند.این گروه گفتند که یک نهاد جدید برای هماهنگ کردن کمک های اقتصادی و بازسازی بین المللی- به سان سازمانی که ماه ها برای سازماندهی کمک های نظامی فعالیت می کرد، می تواند برای اولین بار در ماه ژانویه جلسه ای تشکیل داده و در باب کمک های ارسالی برای اوکراین برنامه ریزی کند.

کشورهای گروه هفت در بیانیه مشترکشان اعلام کردند: ما قاطعانه از تلاش ها برای تضضمین ثبات مالی اوکراین و بهبود و بازسازی این کشور برای کمک به این کشور برای حرکت به سوی آینده ای پایدار، مرفه و دموکراتیک حمایت می کنیم. همزمان وزرای خارجه اتحادیه اروپا در نشست جداگانه ای توافق کردند که مبلغ ذخیره در صندوق بازپرداخت تجهیزات جنگی به اوکراین را از 3.5 میلیارد یورو به 5.5 میلیارد یورو افزایش دهند.

چرایی تعلیق سیرک سالانه

 در شرایط کنونی پوتین تلاش دارد تا نشان دهد که روس ها درگیر زندگی معمولشان هستند، هرچند ارائه تصویری این چنینی بسیار دشوار است بالاخص در شرایطی که هزاران سرباز کشته یا زخمی شده اند. طبیعتا در چنین شرایطی پوتین با برگزاری کنفرانس خبری خود را در شرایط دشواری قرار خواهد داد چرا که باید به سوال ها در باب تلفات حمله، سربازی اجباری یا شکست های پی در پی در میدان جنگ بالاخص عقب نشینی اش از خرسون پاسخ دهد.

هرچند پوتین تلاش دارد تا اینگونه وانمود کند که جنگ اوکراین براساس برنامه ای او پیش می رود. کنفرانس خبری سالانه پوتین معمولا در فضایی به سان سیرک برگزار می شود و خبرنگاران تابلوهایی را در دستان خود تکان می دهند که بر روی آنها عباراتی با امضای رهبر روسیه حک شده است. برخی هم لباس بومی می پوشند تا به گونه ای نظر تزار را جلب کنند و فرصت پرسیدن سوال را پیدا کنند. جلسه های کنفرانس خبری مجموعه ای از برنامه های سالانه، فرصتی برای پوتین است تا بدینگونه تسلط خود را بر حقایق موثر بر جنبه های زندگی روسیه نشان داده و به ظاهر خود را آماده پاسخ به همه پرسش ها نشان دهد. با این همه فعلا پوتین رویدادهای فیلنامه شده را به این نمایش عمومی ترجیح داده چرا که در نمایش زنده به راحتی نمی تواند واقعیت را به گونه ای دیگر روایت کرده و خود را رهبری بلامنازع به مردم قالب کند.