پارتیزان‌های روس به دنبال خلع پوتین از قدرت

به گزارش اکوایران، قبل از اینکه رومن پاپکوف خود را وقف سرنگونی مسلحانه ولادیمیر پوتین کند، در جریان‌های چپ افراطی و راست افراطی روسیه فعالیت می‌کرد. او در سال ۲۰۱۱ و پس از زندانی‌شدن در روسیه به دلیل شرکت در تظاهرات ضد پوتین، به کی‌یف نقل مکان کرد. بزرگترین دستاورد او کشته‌شدن ولادلن تاتارسکی، یک پروپاگانداگر مشهور روس در سن‌پترزبورگ بود. شایعه شده است که پاپکوف قاتل را از طرف سرویس اطلاعاتی اوکراین استخدام کرده و به برنامه‌ریزی ترور کمک کرد.

به نوشته نشریه فارین پالسی، پاپکوف در یک گفتگوی طولانی از دریا ترپووا، قاتل تاتارسکی به عنوان یکی از بهترین افرادی که می‌شناسد، یاد کرد و او را قهرمان مخالفت با حمله روسیه به اوکراین دانست. او دست‌داشتن در این حمله را رد یا تأیید نکرد، اما گفت گروه شورشی روسپارتیزان (Rospartizan) که او برای آن کار می‌کند، در حذف‌کردن تاتارسکی دست داشته است. وی افزود که سایر گروه‌های پارتیزان روس نیز همکاری کردند. ارتش جمهوری‌خواه ملی (اِن‌آراِی)، یکی دیگر از گروه‌های پارتیزانی، نیز مدعی شده است که این حمله را انجام داده است.

تأیید صحت ادعاهای پاپکوف دشوار است؛ اما انکار تعهد و خودحق‌بینی او نیز غیرممکن بود. پاپکوف عقیده دارد که یک جنبش چریکی روس تنها راه خلع ید پوتین خواهد بود و اعتراضات غیرخشونت‌آمیز تبعیدیان روس در اروپا را ناکارآمد، کوته‌بینانه و حتی غیراخلاقی می‌داند. او حتی این تصور که اپوزیسیون روسیه دارای شکاف‌های استراتژیک عمیق است را رد نکرد.

آغوش باز اوکراینی‌ها

از زمان حمله به اوکراین در فوریه ۲۰۲۲، حملات مرموزی در سراسر روسیه رخ داده است. مواد منفجره قطارها را از ریل خارج کرده، خطوط برق را منفجر کرده و به پلی که کریمه را به روسیه متصل می‌کند، آسیب رسانده است. بعداً گروه‌های مخالف روسیه این حملات را بخشی از یک شورش مسلحانه بزرگتر اعلام کردند.

اما این گروه‌ها چه کسانی هستند؟ آنها چقدر قوی بوده و آیا همان‌طور که روسیه ادعا کرده است از حمایت اوکراین و غرب برخوردار هستند؟ ماه گذشته، الکساندر بورتنیکوف، رئیس اداره امنیت فدرال (اف‌اس‌بی) یا سازمان اطلاعات داخلی روسیه گفت: نیروهای ویژه اوکراین و حامیان غربی آنها تلقین ایدئولوژیک تهاجمی و به کارگیری شهروندان ما را آغاز کرده‌اند.

ایالات متحده این اتهامات را رد کرده و گفت که هیچ اطلاعی از حملاتی که در داخل روسیه رخ داد، نداشته است. در حالی که منابع اطلاعاتی به خبرنگاران می‌گویند که ممکن است اوکراین مسئول این حملات بوده اما غربی‌ها در جریان آن نگذاشته باشد. اوکراین دخالت خود را نه تأیید و نه تکذیب کرده، اما از طرفی نیز اجازه می‌دهد که شایعات مربوط به توانایی و نفوذش پخش شود.

گفتگوی فارین پالسی با مخالفان روس و اطلاعات منبع‌باز نشان می‌دهد که برخی از گروه‌ها تحت حمایت اوکراین هستند.

پونومارف، تنها قانون‌گذار روس که به الحاق کریمه رأی منفی داد، به فارین پالسی گفت که شخصاً با حدود نیمی از گروه‌های پارتیزان روس داخل روسیه در ارتباط بوده و حمایت اوکراین را برای کمک به این گروه‌ها در انجام مأموریت‌هایشان هدایت می‌کند.

شواهدی قطعی از وجود چندین گروه از جمله سازمان مبارزه‌ای آنارکو-کمونیست (بی‌اواِی‌کِی)، واگن‌ها را متوقف کن (اِس‌تی‌دبلیو)، لژیون آزادی روسیه و سپاه داوطلب روسیه (آرْوی‌سی) وجود دارد. در مورد سازمان ان‌آراِی که پونومارف نماینده سیاسی آن است، تردیدهایی وجود دارد؛ زیرا به نظر می‌رسد یا به دلایل امنیتی فعالیت مخفیانه داشته یا اصلاً وجود ندارد.

پارتیزان‌های روس

از جمله گروه‌های فعال‌تر، بی‌اواِی‌کِی است که یکی از بنیان‌گذاران آن، دیمیتری پتروف، معروف به ایلیا لشی در سوریه نیز جنگیده بود. بی‌اواِی‌کِی چندین حمله خرابکارانه از جمله انفجاری در اوایل ژانویه در بخشی از راه‌آهن سیبری را انجام داده است. سال گذشته، آنها یک خط راه‌آهن را منفجر کردند که به طور منظم تجهیزات نظامی را به یک پایگاه نظامی روسیه در شمال مسکو منتقل می‌کرد. این گروه در فهرستی گروه‌هایی قرار دارد که به گفته پونومارف از حمایت اوکراین بهره‌مند هستند. با این حال، این گروه یک گروه پارتیزان واقعی است که قبل از شروع جنگ وجود داشته و برای آزادی‌های اساسی در داخل کشور جنگیده است.

اخیراً پتروف در دفاع از باخموت علیه روسیه جان باخت. در ترحیمش، همکارانش او را یک آنارشیست روس توصیف کردند که از دهه ۲۰۰۰ فعال بوده و برای حقوق کارگران، محیط‌زیست و کردها در جنگ سوریه، جنگیده بود.

دنیس نیکیتین، رهبر حزب راست افراطی آروی‌سی که با نام دنیس کاپوستین نیز شناخته می‌شود، بیش از یک دهه فعالیت دارد. نیکیتین پس از نقل‌مکان به آلمان در سال ۲۰۰۱، در محافل راست افراطی چندین کشور اروپایی حضور پیدا کرد و اوباش فوتبال آلمانی دوست شد. او یک برند پوشاک ملی‌گرایانه به نام وایت رِکس راه‌اندازی کرد که نمادهای نازی را بر روی لباس‌ها چاپ می‌کرد.

در ۲ مارس، افراد نیکیتین از طریق اوکراین وارد منطقه بریانسک روسیه حمله‌ای ایذایی انجام دادند که به گفته مقامات روسیه، دو غیرنظامی کشته شدند. ویدئویی که در فضای مجازی نشان می‌دهد که دو نفر از افراد نیکیتین به هم‌وطنان خود می‌گویند که آن‌ها به عنوان آزادی‌بخش آمده و خرابکار نیستند و از هم‌وطنان روس خود می‌خواهند که سلاح به دست گرفته و با پوتین بجنگند.

نیکیتین به فارین پالسی گفت که اجازه این عملیات از سوی مقامات اوکراینی برای افشای نقاط ضعف امنیت مرزی روسیه و برای تشویق شورش در میان روس‌ها، داده شد. اوکراین هرگونه حمایت مستقیم از این گروه را رد کرده است؛ زیرا می‌داند که پوتین می‌تواند از آن برای تقویت شعار نازی‌زدایی اوکراین استفاده کند.

پاپکوف گفت که نه آروی‌سی و نه بی‌اواِی‌کی با روسپارتیزان ارتباط ندارند؛ اما نباید تعجب کرد که چپ و راست افراطی بخشی از مقاومت هستند. او گفت که رژیم پوتین یک شیطان مطلق بوده که انبوهی از مردم را علیه خود متحد کرده است.

از دیگر گروه‌های پارتیزان روس، اِس‌تی‌دبلیو است که هیچ پیوند شناخته شده‌ای با اوکراین ندارد. این گروه تعدادی از قطارهای باری را که مواد جنگی سربازان روسیه را تأمین می‌کردند از ریل خارج کرد یا سرعت آنها را کاهش داده است.

خشونت جواب نمی‌دهد

پاپکوف و پونومارف معتقدند که به اندازه کافی از روش‌های صلح‌آمیز استفاده کرده‌اند و حالا زمان مقاومت مسلحانه فرا رسیده است. روس‌هایی که پوتین را در صحنه سیاسی به چالش می‌کشند، اغلب مرده، زندانی یا تبعید می‌شوند. طبق برخی برآوردها، حداقل ۷۰ مورد خیانت از زمان آغاز جنگ وجود دارد که حتی با استانداردهای روسیه نیز عدد بزرگی است.

اما پتانسیل موفقیت یک مقاومت مسلحانه در جامعه‌ای که به شدت توسط نیروهای امنیتی کنترل می‌شود، مشخص نیست. الکساندرا گارماژاپوا، رئیس یک گروه مخالف که نماینده اقلیتی قومی در روسیه است، توسط مسکو به عنوان یک عامل خارجی اعلام شد و به چک شد. گارماژاپوا در صحبت با فایننشال تایمز گفت که او مخالف خشونت است و به مقاومت مسلحانه فکر نمی‌کند؛ زیرا اف‌اس‌بی کنترل و قدرت زیادی در روسیه دارد. او گفت: هیچ‌کس نمی‌تواند به راحتی در روسیه بمب‌گذاری کند. این بسیار دشوارتر از آن چیزی است که به نظر می‌رسد.