به گزارش اکوایران، یک روز قبل از ورود وزیر امور خارجه آمریکا به عربستان سعودی برای مذاکراتی که احتمالاً شامل عادی‌سازی با اسرائیل نیز خواهد بود، وزیر انرژی اسرائیل گفت که تل‌آویو باید جلوی برنامه هسته‌ای عربستان بایستد.

به نوشته پایگاه میدل ایست آی، وزیر انرژی اسرائیل از کابینه خواسته است تا با تلاش‌های عربستان سعودی برای توسعه برنامه هسته‌ای غیرنظامی مخالفت کرده و مانع جدیدی بر سر راه تلاش ریاض برای پیوندزدن فناوری هسته‌ای با عادی‌سازی روابط با اسرائیل قرار دهد.

روز دوشنبه، اسرائیل کاتز، وزیر انرژی اسرائیل درست یک روز قبل از سفر کلیدی آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه ایالات متحده به عربستان سعودی گفت: «طبیعتاً اسرائیل مشوق چنین طرح‌هایی نیست. اسرائیل نباید با چنین چیزهایی موافقت کند».

اسرائیل و آمریکا خواستار عادی‌سازی روابط عربستان سعودی با اسرائیل هستند. به گفته منابع آگاه، ریاض در ازای برقراری روابط رسمی، خواستار ضمانت امنیتی از آمریکا، کمک به توسعه برنامه هسته‌ای غیرنظامی و کاهش محدودیت‌ها در فروش تسلیحات به این پادشاهی است.

کاتز بلندپایه‌ترین مقامی بوده که تا به امروز با خواسته‌های ریاض مخالفت کرده است. هفته گذشته، تزاچی هانگبی، مشاور امنیت داخلی اسرائیل گفت که تلاش‌های عربستان برای جلب کمک آمریکا در برنامه هسته‌ای غیرنظامی‌اش ابتدا باید با مقررات ضد اشاعه هسته‌ای ایالات متحده هماهنگ شود؛ اما هرگونه توافقی بدون مشارکت اسرائیل پیش نخواهد رفت.

اسرائیل حق وتوی انتقال فناوری‌های آمریکایی را ندارد، اما مدت‌هاست که واشنگتن با نزدیک‌ترین متحد خاورمیانه‌ای خود در زمینه مسائل امنیتی و دفاعی مشورت کرده تا از حفظ برتری نظامی در برابر کشورهای عربی اطمینان حاصل کند.

یوئل گوزانسکی، کارشناس حوزه خلیج‌فارس در مؤسسه مطالعات امنیت ملی تل‌آویو که قبلاً در شورای امنیت داخلی اسرائیل خدمت می‌کرد به میدل ایست آی گفته بود که تسلیم‌شدن اسرائیل در برابر خواسته‌های هسته‌ای عربستان اشتباه است. او افزود: «اگر بهای عادی‌سازی با عربستان سعودی توانایی هسته‌ای باشد، به نظرم بهای سنگینی است. چه کسی می‌داند که محمد بن سلمان در پنج سال یا حتی سال آینده با آن چه خواهد کرد».

سال‌هاست که عربستان در تلاش برای توسعه برنامه هسته‌ای خود است. سعودی‌ها می‌خواهند به عنوان بخشی از برنامه چشم‌انداز ۲۰۳۰ بن سلمان، از انرژی هسته‌ای در داخل استفاده کرده و اورانیوم غنی‌شده را صادر کنند.

اما تلاش‌های عربستان برای دستیابی به فناوری هسته‌ای آمریکایی به دلیل امتناع از امضای توافقنامه ۱۲۳ با واشنگتن که کشورهای خارجی را به عدم غنی‌سازی اورانیوم در داخل کشور ملزم می‌کند، متوقف شده است. سعودی‌ها همچنین گزینه همکاری هسته‌ای با چین و روسیه را نیز بررسی کرده‌اند. احتمالاً حمایت اسرائیل برای کسب حمایت قانون‌گذاران آمریکایی در پرونده هسته‌ای بسیار مهم خواهد بود.

توافق عادی‌سازی روابط عربستان سعودی و اسرائیل از حمایت گسترده فراحزبی در کنگره ایالات متحده برخوردار است، اما خواسته‌های عربستان سعودی مستلزم لابی گسترده‌ای از طرف دولت بایدن است؛ در حالی که اعضای حزب خودش می‌خواهند روابط با عربستان را به دلیل مسائل حقوق بشری محدود کنند. بسیاری از قانون‌گذاران آمریکایی نیز روی خوشی به جاه‌طلبی‌های هسته‌ای عربستان نشان نداده‌اند.

مأموریت بلینکن برای عادی‌سازی

اظهارات کاتز در زمان حساسی بیان می‌شود؛ زیرا قرار است که آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا در روز سه‌شنبه وارد عربستان سعودی شود.

روز دوشنبه، این دیپلمات آمریکایی به شرکت‌کنندگان کنفرانسی به میزبانی اِیپَک، لابی طرف‌دار اسرائیل گفت که ایالات متحده در پیشبرد عادی‌سازی روابط اسرائیل و عربستان، منافع امنیت ملی بزرگی داشته و او در طول این سفر به دنبال پیشبرد این فرآیند است.

بلینکن گفت: «ما معتقدیم که می‌توانیم و باید در پیشبرد آن نقش‌آفرینی کنیم. این مسئله می‌تواند به سرعت یا به راحتی انجام نخواهد شد، اما ما همچنان برای رسیدن به این نتیجه، متعهد هستیم». هر توافقی دشواری‌های خودش را خواهد داشت. در کنار خواسته‌های آمریکا، عربستان سعودی قبلاً گفته بود تا زمانی که کشور مستقل فلسطین ایجاد نشود، روابط خود را عادی نخواهد کرد. سعودی‌ها علناً تغییری در این موضع نشان نداده و بلینکن همین موضوع را در رویداد ایپک مطرح کرد.

بلینکن گفت: «روابط عمیق اسرائیل با همسایگانش می‌تواند و باید به رفاه مردم فلسطین و چشم‌انداز راه‌حل «دو کشوری» کمک کند».