سرخوردگی بزرگ نخبگان روسی از پوتین؛ خاتمه جنگ اعلام می‌شود؟

به گزارش اکوایران، نخبگان روسیه دچار یأس عمیقی در مورد چشم‌انداز جنگ ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه در اوکراین شده‌اند و حتی خوش‌بین‌ترین‌ها یک درگیری «راکد» را بهترین نتیجه قابل دسترس برای کرملین می‌دانند.

به گفته هفت نفر از افراد آشنا که خواستند نامشان فاش نشود، بسیاری از نخبگان سیاسی و تجاری از جنگ خسته شده‌اند و خواهان توقف آن هستند، اگرچه شک دارند که پوتین جنگ را متوقف کند. چهار نفر از این افراد گفتند، در حالی که هیچ کس حاضر نیست در مورد تهاجم در برابر رئیس جمهور بایستد، اعتقاد مطلق به رهبری او به واسطه این موضوع متزلزل شده است.

دو نفر از افراد گفتند که مساعدترین چشم انداز، مذاکرات در اواخر سال خواهد بود که جنگ را به یک درگیری «راکد» تبدیل می‌کند و به پوتین اجازه می‌دهد تا با حفظ برخی از اراضی تصرف شده اوکراین، پیروزی پرهزینه خود را به روس‌ها اعلام کند.

کریل روگوف، مشاور سابق دولت روسیه که پس از تهاجم کشور را ترک کرد و اکنون ریاست «ری‌راشا» ، یک اندیشکده مستقر در وین را بر عهده دارد، می‌گوید: «یک بن‌بست برای نخبگان وجود دارد: آنها می‌ترسند که قربانی یک جنگ بی‌معنا شوند. واقعاً تعجب برانگیز است که این ایده که پوتین در این جنگ پیروز نخواهد شد، چقدر در میان نخبگان روسیه گسترده شده است.»

انتظارات پایین

به گفته بلومبرگ، ناامیدی فزاینده احتمالاً سرزنش‌ها را بر سر مسئولیت شکست این تهاجم تشدید خواهد کرد که همین حالا هم باعث ایجاد اختلافات عمومی تندی بین تندروهای ملی گرا و وزارت دفاع روسیه شده است. با توجه به اینکه کرملین با حمله متقابل اوکراین که به واسطه میلیاردها دلار تسلیحات از سوی ایالات متحده و اروپا پشتیبانی می‌شود، مواجه است، انتظارات مقامات روسیه برای هرگونه پیشرفت قابل توجه در میدان نبرد -پس از زمستانی که در آن نیروهای مسکو پیشرفت کمی داشتند و تلفات زیادی متحمل شدند- پایین است.

شکستن فاجعه بار یک سد غول پیکر در اوکراین در روز سه شنبه که دولت کیف روسیه آن را مقصر دانست، درگیری را پیچیده‌تر کرد، در حالی که سیل بخش‌هایی از منطقه درگیری را فرا گرفته است. روسیه مسئولیت حمله را رد کرد.

حملات در داخل روسیه نیز بر حس ناامنی افزوده است، از جمله بزرگترین حمله هواپیماهای بدون سرنشین از زمان آغاز جنگ که هفته گذشته مسکو را هدف قرار دادند. درگیری‌ها به منطقه بلگورود در مرز اوکراین گسترش یافته است و چهره پوتین را به عنوان ضامن امنیت روسیه به چالش کشیده است.

ناامیدی طرفداران

حتی برخی از کسانی که از تهاجم حمایت می‌کنند و می‌خواهند درگیری در اوکراین را تشدید کنند، در مورد چشم‌انداز روسیه در جنگی که قرار بود ظرف چند روز به پایان برسد و اکنون در شانزدهمین ماه خود است، ناامید شده‌اند. ملی‌گرایان به رهبری یوگنی پریگوژین، بنیانگذار گروه مزدور واگنر، به دلیل شکست‌های نظامی مرتباً علیه سرگئی شویگو، وزیر دفاع و والری گراسیموف، فرمانده ارتش روسیه ابراز خشم کرده‌اند، در حالی که برای جلوگیری از یک شکست فاجعه‌بار بالقوه، برای بسیج تمام عیار کشور و حکومت نظامی فشار می‌آورند.

سرگئی مارکوف، مشاور سیاسی با روابط نزدیک به کرملین، می‌گوید: «اشتباهات بزرگ بیش از حد بوده‌اند. مدت‌ها پیش انتظاراتی وجود داشت که روسیه کنترل بیشتر اوکراین را در دست خواهد گرفت، اما این انتظارات محقق نشد.»

پوتین و مقامات ارشد او اصرار دارند که روسیه پیروز خواهد شد، حتی در شرایطی که پس از شکست ارتش این کشور در تصرف کیف در اوایل جنگ، دیگر خیلی روشن نیست که چه چیزی برای مسکو به منزله پیروزی خواهد بود. هیچ نشانه‌ای از چالش برای رهبری او در حلقه درونی حکومت وجود ندارد.

به گفته چهار نفر از افراد مطلع، اکثر نخبگان سرشان را پایین انداخته‌اند و به کارشان ادامه می‌دهند و متقاعد شده‌اند که نمی‌توانند روی رویدادها تأثیر بگذارند. پنج نفر از منابع گفتند که پوتین هیچ نشانه‌ای از تمایل به پایان دادن به جنگ نشان نمی‌دهد.

نبرد افکار عمومی

رسانه‌های دولتی با ارسال پیام‌هایی مبنی بر اینکه روسیه در حال نبرد در یک جنگ نیابتی در اوکراین علیه ایالات متحده و متحدانش در ناتو است، سعی در معکوس کردن روایت دارند، در حالی که این پوتین بود که این تهاجم ناموجه را در فوریه 2022 آغاز کرد.

کرملین شدیدترین سرکوب‌ها را در چند دهه اخیر اعمال کرده است و حتی مخالفان جزئی را با احکام زندان مجازات کرده است. طبقه متوسط روسیه که در دهه گذشته بستر حمایت از مخالفت با حکومت پوتین در شهرهای بزرگ بودند، ، در سکوت فرو رفته یا به عنوان بخشی از بزرگترین موج مهاجرت از دهه 1990 پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، از کشور فرار کرده‌اند.

تا کنون، نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که اکثر مردم عادی روس همچنان از پوتین حمایت می‌کنند، کسی که نوستالژی دوران شوروی را با گذشته امپراتوری روسیه در هم آمیخته است و ادعا می‌کند که با الحاق مناطق شرقی و جنوبی اوکراین، از منافع کشور دفاع می‌کند و سرزمین‌های تاریخی را پس می‌گیرد.

گذرگاهی در مرز گرجستان پس از آنکه مسکو در ماه سپتامبر اعلام بسیج نظامی جزئی کرد.

با این حال، ممکن است پس از افزایش شدید نگرانی‌ها در پاییز گذشته که پوتین پیش‌نویسی 300،000 نیروی ذخیره را اعلام کرد، اضطراب‌ها دوباره افزایش یابد.

پریگوژین هفته گذشته از شهرهای روسیه بازدید کرد و در مورد جنگ «سختی» که ممکن است سالها طول بکشد هشدار داد، در حالی که برای حکومت نظامی و بسیج کامل استدلال می‌کرد. او در مصاحبه‌ای در ماه گذشته گفت که روسیه به دلیل شکاف بین نخبگان کرملین و روس‌های معمولی که فرزندانشان «در تابوت‌های روی» از اوکراین برمی‌گردند، در معرض خطر انقلابی مشابه انقلاب 1917 قرار گرفته است.

به گزارش پایگاه ودوموستی، حزب حاکم «روسیه متحد» پس از آن که کنستانتین زاتولین، قانونگذار ارشد دومای ایالتی در یک مجمع گفت که تهاجم به هیچ یک از اهداف اعلام شده خود نرسیده است، تحقیقات قضایی را علیه او آغاز کرد. زاتولین گفت: «بیایید هر طور شده از این وضعیت خارج شویم.»

کنستانتین مالوفیف، حامی ناسیونالیست ارتدوکس پوتین، می‌خواهد که روسیه به جنگ ادامه دهد زیرا «دولت اوکراین باید از بین برود». او هر گونه صحبت درباره آتش بس را رد می‌کند، اگرچه گفت بسیاری از نخبگان حاکم از جمله «تعداد زیادی» از تجار از طرح صلح اخیر چین که وعده آتش بس را می‌دهد، حمایت خواهند کرد.

کنستانتین مالوفیف طی مراسمی در مسکو در ماه مارس

مالوفیف، میلیونری که از نیروهای داوطلبی که در اوکراین می‌جنگند حمایت مالی می‌کند، می‌گوید: «این افراد می‌گویند از عملیات ویژه نظامی حمایت می‌کنند، اما در واقع مخالف آن هستند... تا شش ماه دیگر، برتری آشکاری در تولید مهمات و توپ خواهیم داشت و آماده حمله خواهیم بود.»

امکان ادامه جنگ

البته که روسیه هنوز منابع عظیمی برای مبارزه در اختیار دارد. نیروهای این کشور در خطوط مقدم در شرق و جنوب اوکراین، خطوط خود را حفر کرده‌اند و در حالی که موشک‌ها و پهپادهای روسیه در طول ماه گذشته بر شهرهای اوکراین باریده‌اند، پدافند هوایی این کشور دائماً مشغول بوده است.

اوکراین پذیرش هرگونه راه حل صلحی را که باعث شود روسیه اراضی آن را در اشغال خود نگه‌ دارد، رد کرده است، در حالی این کشور در حال شروع ضد حمله‌ای است که ماه‌ها برای آن آماده شده است.

والری زالوژنی، فرمانده کل اوکراین در ۲۷ مه در یک پست تلگرامی گفت: «زمان آن رسیده است که آنچه مال ماست را پس بگیریم».

در حالی که پایانی برای جنگ در دیدرس نیست، مقامات روسی و سرمایه‌داران میلیاردر می‌دانند که احتمالاً با سال‌ها انزوای بین‌المللی و وابستگی عمیق به کرملین روبرو خواهند بود، در شرایطی که پوتین کسب‌وکارها را برای حمایت از تلاش‌های جنگی تحت فشار قرار می‌دهد و اطرافیانش را از ترک مناصبشان منع می‌کند.

آن‌ها و خانواده‌هایشان تحت تحریم‌های آمریکا و اروپا، با توقیف دارایی‌ها و ممنوعیت سفر روبرو شده‌اند، محدودیت‌هایی که اقتصاد روسیه را به یکی از تحریم‌شده‌ترین اقتصادهای جهان تبدیل کرده است و دهه‌ها تلاش برای ادغام در بازارهای جهانی را متوقف کرده است.

الکساندرا پروکوپنکو، روزنامه‌نگار سابق روسیه و مشاور بانک مرکزی که اکنون محقق غیرمقیم مرکز اوراسیا و روسیه کارنگی است، می‌گوید: «مقامات خود را با شرایط وفق داده‌اند، اما هیچ‌کس هیچ نوری در انتهای تونل نمی‌بیند - آنها نسبت به آینده بدبین هستند.. بهترین چیزی که آنها می‌توانند به آن امیدوار باشند این است که روسیه بدون تحقیر شدن شکست بخورد.»