به گزارش اکوایران، آیا هند چین بعدی خواهد بود؟ در حالی که اقتصاد چین رو به نزول است و خوش‌بینی نسبت به رشد هند در سرتاسر جهان طنین‌انداز می‌شود، دیگر نمی‌توان این سوال را به‌عنوان یک فانتزی ملی‌گرایانه هندی رد کرد. این باید جدی گرفته شود - به ویژه به این دلیل که جهان از همین حالا طوری رفتار می‌کند که گویی هند یک قدرت بزرگ است.

این را در نظر بگیرید: در سال 2023، این سوء ظن به وجود آمد که دولت هند با قتل یک شهروند کانادایی در خاک کانادا و توطئه برای کشتن یک شهروند آمریکایی در خاک ایالات متحده مرتبط است – مجموعه‌ای از اتهامات قابل توجه. با این حال حتی قابل توجه‌تر از اتهامات، واکنش‌ها بود. دولت ایالات متحده تصمیم گرفت که پیامدهای بالقوه مشکل‌ساز این اقدام را خنثی کند و چیز زیادی نگفت و صرفاً اجازه داد که پرونده از طریق دادگاه دنبال شود. به عبارت دیگر، به گستاخی هندی‌ها امتیاز داده شد، نه تنبیه. این گواهی بر جایگاه سیاسی جدید هند بود.

در مورد اقتصاد، درست است که تجربه چین در 40 سال گذشته یک نوع معجزه بسیار خاص بود که بعید است تکرار شود. با این حال، داستان هند هم قابل توجه است، زیرا هند دیگر آن غول سابق، با اقتصادی در تنگنا نیست.

به نوشته فارن‌پالیسی، در ربع قرن گذشته، توسعه هند به دلیل زیرساخت‌های آن کند بود، زیرساخت‌هایی که برای نیازهای تولیدی خود کشور و برای شرکت‌های خارجی که هند را به عنوان یک پایانه صادراتی در نظر می‌گیرند، ناکافی بود. با این حال، در طول دهه گذشته، زیرساخت‌های آن تغییر کرده است. دولت نخست‌وزیر نارندرا مودی جاده‌ها، بنادر، فرودگاه‌ها، راه‌آهن‌ها، برق و مخابرات را در حجمی ساخته است که کشور با آنچه چند سال پیش بود قابل مقایسه نیست. برای مثال، حدود 50،000 کیلومتر بزرگراه ملی از زمان روی کار آمدن دولت فعلی در سال 2014 ساخته شده است.

زیرساخت دیجیتال کشور نیز متحول شده است. هند که زمانی از نظر فناوری عقب مانده بود، اکنون کاملاً پیشرفته است. مهمتر از آن، شبکه دیجیتال اکنون به همه هندی‌ها خدمت می‌کند و به دولت اجازه می‌دهد تا برنامه‌هایی مانند انتقال مستقیم پول نقد به نیازمندان را معرفی کند، در حالی که بخش خصوصی از آن به عنوان بستری برای کارآفرینی و نوآوری استفاده می‌کند.

در عین حال، «رفاه‌گرایی جدید» دولت مودی کیفیت زندگی هندی‌ها را افزایش داده است. این رویکرد متمایز، تامین عمومی کالاها و خدمات اساساً خصوصی را در اولویت قرار می‌دهد، و رای‌دهندگان را با سوخت پاک، سرویس بهداشتی، برق، مسکن، آب و حساب‌های بانکی تامین می‌کند و در عین حال برای آنها روشن می‌کند که بانی خیر، نخست‌وزیر است. در نتیجه این برنامه‌ها، دولت اکنون می‌تواند با اشتغال و غذای رایگان از افراد آسیب‌پذیر در مواقع سختی مانند همه‌گیری حمایت کند. ظرفیت دولت هند برای ساخت و ارائه خدمات بهتر - و در مقیاس - قابل توجه بوده است.

اینها دستاوردهای عمده سیاستی هستند که ثمره تلاش‌های انباشته و ملی هستند. بسیاری از این ابتکارات در واقع توسط دولت‌های مرکزی و ایالتی قبلی آغاز شده‌اند، اگرچه دولت مودی به دلیل شتاب‌دهی به پیشرفت آن‌ها شایسته اعتبار است. و نشانه‌هایی وجود دارد که آنها در حال نتیجه دادن هستند.

صادرات خدمات پر مهارت

برای شروع، هند انگیزه جدیدی برای صادرات خدمات مبتنی بر مهارت دریافت کرده است. بخش خدمات هند ابتدا در اوایل دهه 2000 رونق گرفت، اما پس از بحران مالی جهانی 2008-2009 به اوج خود رسید. اکنون، آنها شاهد یک تولد دوباره بوده‌اند. در سال 2022، سهم هند از بازار جهانی به میزان 1.1 درصد (حدود 40 میلیارد دلار) افزایش یافت که نشان دهنده یک جهش مهم در نردبان مهارت است.

هندی‌هایی که قبلاً کدهای کامپیوتری ارزان‌قیمت می‌نوشتند و مراکز تماس شرکت‌های خارجی را مدیریت می‌کردند، اکنون «مراکز توانایی جهانی» را اداره می‌کنند، با پرسنلی با مهارت بالا که وظایف تحلیلی را برای شرکت‌های برتر جهانی انجام می‌دهند. بانک جی‌پی مورگان‌چیس به تنهایی بیش از 50،000 کارمند در هند دارد. بزرگترین دفتر گلدمن ساکس در خارج از نیویورک در بنگلور است. آمازون، گوگل، در میان بسیاری دیگر، نیز حضور گسترده‌ای در این کشور دارند. این رونق، به نوبه خود، محرک ساختن آپارتمان‌های بلندمرتبه‌ای است که اکنون در آسمان شهرهای فناوری هند، احمدآباد، بنگلور، حیدرآباد، بمبئی و پونا پراکنده شده‌اند. فروش خودروهای شاسی بلند در حال افزایش است و مراکز خرید لوکس و رستوران‌های سطح بالا در حال رشد هستند.

ز3

سهم هند از بازار جهانی خدمات مبتنی بر مهارت

سرانجام، مارپیچ نزولی اقتصاد چین است که در دوره ریاست جمهوری شی جین پینگ شتاب گرفته است. در نتیجه، بر اساس ارقام رسمی، سرمایه با سرعتی نگران‌کننده از کشور خارج می‌شود، ۶۹ میلیارد دلار خروج خالص وجوه شرکت‌ها و خانوارها در سال ۲۰۲۳.

نشانه‌هایی وجود دارد که نشان می‌دهد سهم اندکی از این سرمایه به هند راه پیدا می‌کند. مهمتر از همه، اپل کارخانه‌هایی را در تعدادی از ایالت‌های هند راه‌اندازی کرده است تا بتواند با سهولت بیشتری بازار داخلی را تامین کند و پایه صادرات خود را متنوع کند، به‌ویژه اکنون که تنش‌های اقتصادی بین ایالات متحده و چین در حال افزایش است. و این به نوبه خود به ایجاد زنجیره‌ای از تامین کنندگان لوازم الکترونیکی داخلی کمک می‌کند که برخی از آنها در حال برنامه ریزی برای راه اندازی کارخانه‌های بزرگ به ویژه در جنوب هند با استخدام بیش از 20،000 کارگر هستند. این یک پدیده شگفت‌انگیز در کشوری است که همیشه با شرکت‌های تولیدی ناکارآمد و خرده‌مقیاس شناخته می‌شود.

اگر این کارخانه‌های بزرگ مقیاس موفق باشند، می‌توانند جرقه‌ای در صادرات کالا ایجاد کنند، که واقعاً چشم‌انداز را تغییر می‌دهد – نه فقط برای بخش تولید هند که مدت‌ها در ضعف بوده‌ است، بلکه برای کارگران کم‌مهارت که قادر به بهره‌مندی از رونق خدمات صادراتی پر مهارت نبوده‌اند. ریاضی آن ارزش تامل دارد. صادرات کم مهارت هند هرگز به سطح رقابتی چین نخواهد رسید که در سهم بیش از 40 درصدی آن در بازار جهانی منعکس می‌شود. این به این دلیل است که مجموعه منحصر به فرد شرایط سیاسی و اقتصادی که جهان پیشرفته را ترغیب می‌کرد تا بیشتر پایگاه صنعتی خود را به یک کشور منتقل کند، دیگر وجود ندارد. اما طی دهه آینده، برای هند کاملاً امکان پذیر است که سهم فعلی خود را در حدود 3 درصد است به میزان 5 تا 10 درصد افزایش دهد که به معنای صدها میلیارد دلار صادرات اضافی است.

علیرغم نشانه‌های مساعد، هر گونه ادعایی مبنی بر پیشی‌گرفتن هند از چین زودهنگام است. این به این دلیل است که نشانه‌های مثبت هنوز به طور قانع کننده‌ای در داده‌های اقتصادی منعکس نشده است، در حالی که سیاست‌های دولت برای تحقق فرصت‌های جدید ناکافی است.

درست است که پس از کووید، اقتصاد بهبود سریعی داشته است، اما به شیوه‌ای نابرابر، که سرمایه را بر نیروی کار، بنگاه‌های بزرگ را به بنگاه‌های کوچک، و طبقه متوسط حقوق بگیر و ثروتمند را بر میلیون‌ها نفری که در اقتصاد غیررسمی شاغل هستند، ترجیح می‌دهد.

بخشی از مشکل این بوده است که هند تا کنون موفق شده است تنها روی بخش کوچکی از فرصت‌های جدید ایجاد شده توسط افول نسبی اقتصادی چین سرمایه گذاری کند. علی‌رغم کمپین مصمم دولت برای «ساخت در هند»، تاکنون موفق نشده است بسیاری از شرکت‌ها را متقاعد کند که فعالیت‌های خود را در هند گسترش دهند. در واقع، جریان سرمایه گذاری مستقیم خارجی (FDI) کاهش یافته است.

ز2

سرمایه گذاری مستقیم خارجی نسبت به GDP

این فقط به دلیل بداخلاقی خارجی‌ها نیست. حتی شرکت‌های داخلی با وجود زیرساخت‌های بهبودیافته‌ای که دولت ایجاد کرده، یارانه‌هایی که ارائه کرده و در برخی موارد، حمایت‌گرایی که در بخش تولید انجام داده است، تمایلی به سرمایه‌گذاری ندارند.

چرا شرکت‌ها تا این حد تمایلی به استفاده از فرصت‌هایی که آشکارا در مقابل آنها قرار دارد، ندارند؟ اساساً، زیرا آن‌ها درک می‌کنند که خطرات انجام این کار بسیار زیاد است.

نگرانی‌های شرکت‌ها در سه حوزه اصلی نهفته است. اول، آنها نگران هستند که «نرم افزار» سیاست گذاری ضعیف باقی مانده است. زمین بازی برابر نیست، و چند هولدینگ بزرگ داخلی و برخی از شرکت‌های بزرگ خارجی به عنوان شرکت‌های دارای مزایا در نظر گرفته می‌شوند که به ضرر فضای سرمایه گذاری گسترده‌تر است.

دوم، حتی زمانی که دولت نیاز به تقویت صادرات را تشخیص می‌دهد، همچنان به درون‌گرایی - یعنی ایجاد موانع در واردات - وابسته است. این حمایت‌گرایی جذابیت جدیدی دارد زیرا بسیاری از مردم بر این باورند که بازار داخلی هند اکنون آنقدر بزرگ است و شرکت‌های داخلی آن چنان پیشرفته هستند که می‌توانند به راحتی جایگزین شرکت‌های خارجی شوند، البته تا زمانی که دولت به آنها کمک کند. جای تعجب نیست، زیرا ناسیونالیسم اقتصادی ناگزیر با ناسیونالیسم سیاسی همراه است.

ز1

سهم هند از بازار جهانی تولید

اما واقعیت این است که بازار داخلی هند چندان بزرگ نیست، حداقل برای کالاهای طبقه متوسطی که شرکت‌های جهانی در تلاش برای فروش آن هستند. و اعلامیه‌های مکرر از اقدامات حمایتی در واقع سرمایه‌گذاری داخلی را کاهش می‌دهد، زیرا شرکت‌ها ریسک‌گریزی می‌کنند و پیش‌بینی می‌کنند که دیر یا زود ممکن است دسترسیشان به تجهیزات مهم خارجی قطع شود.

مهمتر از همه، مسئله شکاف بین سیاست و اقتصاد مطرح است. سرمایه‌گذاری و رشد می‌تواند در مواجهه با زوال نهادی زنده بماند و حتی رشد کند، تا زمانی که رژیم سیاسی پایدار بماند. و به نظر می‌رسد محبوبیت مودی نشان دهنده ثبات است. اما افزایش نارضایتی و ناآرامی در میان جوامع اقلیت، ایالت‌های جنوبی، مخالفان سیاسی و کشاورزان شمال هند، احتمال وقوع حوادث را افزایش می‌دهد. همانطور که جان مینارد کینز، اقتصاددان مشهور اظهار داشت، امر اجتناب ناپذیر هرگز اتفاق نمی‌افتد. این همیشه غیر منتظره‌ها هستند که اتفاق می‌افتند.

می‌توانیم در زمان حال هند امید ببینیم، اما همچنان نگران آینده باشیم.