به گزارش اکوایران، پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی وضعیت تولید را از طریق بررسی آمار منتشر شده از بیش از 280 شرکت صنعتی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار و فرابورس به صورت ماهانه رصد میکند. این شاخص که شامل بیش از نیمی از تولید کشور بوده است همراستا با شاخص تولید صنعتی کل کشور بوده و از اهمیت بالایی برخوردار است.

درهمین رابطه بررسی عوامل تاثیر گذار بر این شاخص از سوی نهاد مرتبط با بانک مرکزی در آخرین ماه سال نشان می دهد تولید در صنایع صادرات محور رشد کمتری را در مقایسه با وارداتی ها داشته است.

رشد تولید در صنایع صادرات محور

به طور کلی در اسفند ماه 1400 تولید در ایران افتی 1.4 درصدی را از سوی برآورد این شاخص داشته که نسبت به ماه های گذشته سطح پایینی به شمار می آید.

پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی در برآورد میزان تولید در هر مقطع این شاخص را در دو دیدگاه مورد ارزیابی قرار می دهد؛ دیدگاه واردات و صادرات.

در همین رابطه در بخش صادرات شرکت ها به دو دسته محوریت شدید صادرات و محوریت کم صادرات تقسیم بندی شده و رشد تولید در این شر کت ها مورد ارزیابی قرار می گیرد.

طبق داده های این مرکز در حالی که از سال 98 تا مهر ماه 99 رشد صادرات موجب افزایش رشد تولید در آن مقطع بوده و محرکی در این زمینه محسوب می شده اما از آبان ماه این سال تاکنون رشد شرکت های صادرات محور کمتر شده است. به عبارت دیگر طبق آمارهای این مرکز رشد تولید شرکت هایی که محور صادرات آن ها بیشتر بوده از سایر صنایع در بازه زمانی مهر ماه تا دی ماه به طور متوسط 8 درصد کمتر بوده است. در ادامه با این که در اسفند ماه و بهمن ماه این اختلاف کاهش پیدا کرده اما کماکان رشد صنایع صادرات محور کمتر گزارش شده است. 

تولید

افزایش تولید در وارداتی ها

به طور کلی درجه وابستگی صنایع به واردات در اثر تحریم متفاوت بوده و طبیعتا تاثیر مختلفی را بر رشد تولید آن ها خواهد گذاشت. در همین زمینه نیز واردات مورد ارزیابی قرار گرفته و طی آن دو دسته واردات محور شدید و واردات محور کم بررسی شده است.

این تحلیل اما نشان می دهد برخلاف صادارات صنایعی که وابستگی بیشتری به واردات داشته اند در بهمن ماه و اسفند ماه 1400 رشد بیشتری را در مقایسه با سایرین داشته اند.

این اتفاق در بیشتر ماه های 1400 از جمله آذر ماه ثبت شده و رشد بیشتری در قیاس با سایر صنایع رقم زده است. برای مثال طبق داده های این مرکز رشد شرکت های با درجه واردات محوری بالا در بازه مثبت ۲٫۶ تا ۴ بوده، رشد سایر شرکت ها در بازه منفی ۱٫8 تا منفی 3٫8 درصد بوده و روند نزولی داشته است. 

یکی از تحلیل های در این زمینه می تواند اشاره به کاهش قیمت دلار داشته باشد. کاهش نرخ دلار در این موعد می تواند موجب شده باشد تا واردات هزینه کمتری داشته و مقرون به صرفه بودن صادرات کمتر شده باشد.

تولید