بازار دارو که این روزها خبرهای زیادی درباره افزایش قیمت و کمبود در آن شنیده می‌شود، چالش‌های زیادی را برای مصرف‌کنندگان به دنبال داشته است. در نخستین برنامه از فصل دوم دیده‌بان، بازار و صنعت دارو را مورد بررسی قرار داده‌ایم.

فردین یزدانی، پژوهشگر آکادمی سامان در این برنامه با اشاره به اینکه باید نظام سلامت را در یک بستر کلان تعریف کنیم که شامل دو عنصر بهداشت و درمان است که تغذیه سالم، جزو زیرمجموعه‌های بهداشت است، می‌گوید: نوع و حجم تغذیه باعث می‌شود که افراد بیشتر یا کمتر بیمار شوند. جدا از فاکتورهایی مثل کهن‌سالی یا تصادفات و ... که همه اینها جزئی از درمان است. همه این موارد را اگر بخواهیم خلاصه کنیم در شاخص مرگ و میر بروز می‌یابد.

او با بررسی میزان مرگ و میر در سال‌های 97 و 1402، از بحرانی شدن الگوی تغذیه در کشور می‌گوید و توضیح می‌دهد که اگر یک سال قبل از کرونا را سال مبدا بگریم که سال 97 خواهد بود و سال 1402 که کرونا تمام شده را به عنوان سال پایانی در نظر بگیریم، در این سال‌ها فشار تحریم‌ها و بدی وضعیت اقتصادی خانوارها باعث شده که الگوی تغذیه دچار بحران شود.

به گفته یزدانی، کاهش مصرف و تغییر کیفیت کالای مصرفی در تغذیه منجر به افزایش بیماری می‌شود و افزایش تقاضا برای درمان و در صورت عدم جوابگویی منجر به فوت خواهد شد.

پژوهشگر آکادمی سامان در ادامه یادآوری می‌کند که تعداد فوتی‌ها در سال 97 حدود 377 هزار نفر بوده و در سال 1402 به 443 هزار نفر رسیده که این افزایش می‌تواند علل مختلفی داشته باشد.

او در ادامه توضیح می‌دهد که در یکی یا دو سال اخیر وضعیت تولید در صنعت دارو مناسب نبوده، در واقع ارزش واقعی تولید به قیمت ثابت در سال 1402 حدود 25 درصد منفی شده و در 6 ماهه ابتدای سال 1403، باز هم 5 درصد نسبت به مشابه سال قبل منفی بوده است.  

به گفته یزدانی، فعالان صنعت دارو به دلیل مشکلات تامین مواد اولیه از کشورهای اروپایی به سمت تامین آن از کشور هند و منابع داخلی رفته‌اند.

یزدانی همچنین به تورم در بازار و صنعت دارو در سال گذشته، اشاره کرده و می‌گوید بازار دچار یک انسداد شده و هزینه‌های تولید با سرعت بیشتری نسبت به افزایش تورم در بخش مصرف پیش رفته است.

آکادمی سامان، شاخص دیده‌بان صنوف را هم بررسی می‌کند که طبق بررسی‌های این آکادمی، سال 1402، سال پررونقی برای بخش داروی کشور نبوده و انتظار فعالان این صنف برای سال جاری هم همچون سال گذشته است و پیش‌بینی می‌کنند که از نظر حجم عملکردی این بازار و صنعت در رکود باشند.