فایننشال تایمز؛ دو پیام مهمی که عراقچی برای خلیج فارس فرستاد

به گزارش اکوایران، در پی شلیک رگبار موشک‌ها به سوی اسرائیل در ابتدای ماه میلادی جاری، ایران در سایه احتمال آغاز یک جنگ منطقه‌ای تمام عیار، با به راه‌ انداختن یک کمپین دیپلماتیک گسترده  از کشورهای نفت خیز خلیج فارس خواسته در این مناقشه «بی طرف» باقی بمانند.

کمپین گسترده دیپلماتیک و نگرانی در خلیج فارس

یک مقام ایرانی به روزنامه فایننشال تایمز گفت که جمهوری اسلامی به همسایگان عرب خود که نگران گرفتار شدن در درگیری‌های متقابل هستند هشدار داده که واکنش احتمالی اسرائیل را «تسهیل» نکنند -مانند اجازه دادن به هواپیماهای جنگی اسرائیل برای استفاده از حریم هوایی شان در عملیات احتمالی.

موجی از دیپلماسی منطقه‌ای پس از آن رخ داد که کابینه بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، مدعی پاسخ «مرگبار» به حمله موشکی ایران و تشدید حملات خود علیه حزب‌الله لبنان شد.

خبر مرتبط

فشار تهران بر خلیج فارس جواب می‌دهد؟/ سوءاستفاده تل‌آویو از حریم هوایی عراق و سوریه؟

اکوایران: دو دیپلمات از کشورهای حاشیه خلیج فارس روز جمعه به ان‌بی‌سی نیوز گفتند که جمهوری اسلامی ایران که خود را برای حمله تلافی‌جویانه از سوی اسرائیل آماده می‌کند، از همسایگان عرب خود خواسته است که اجازه ندهند اسرائیل از حریم هوایی آنها استفاده کند.

اما ریاض و ابوظبی به طور خاص نگرانند که در صورت بروز تهدید جدی قرار، ممکن است آن‌ها مورد حمله قرار گیرند و اگر اسرائیل تأسیسات انرژی ایران را هدف قرار دهد، به طور بالقوه زیرساخت‌های نفتی‌شان هدف گرفته شوند.

به باور  علی شهابی، مفسر سعودی نزدیک به دربار سلطنتی، زیرساخت‌های نفتی عربستان ممکن است تهدید شود و بنابراین این یک نگرانی از سوی ریاض است. او گفت: «پادشاهی سعودی خواهان تشدید تنش نیست، اما برای چنین احتمالی آماده است».

سیگنال سفر منطقه‌ای عراقچی 

مقامات عربی و ایرانی گفتند که ایران به دنبال حفظ روابط شکننده با رقبای سرسخت خود مانند عربستان سعودی و امارات متحده عربی بود و این پیام را به آنها ابلاغ کرد که آنها باید درباره «اختلافات» و «سوءتفاهمات» خود برای حل مسائل منطقه گفتگو کنند.

این یک وضعیت دشوار برای عربستان سعودی است و ایرانی‌ها این را می‌دانند. به گفته شهابی، از نگاه سعودی بین ضرباتی که اخیرا اسرائیل وارد کرده و این‌که اوضاع از کنترل خارج می‌شود، تعادلی باید وجود داشته باید.

با  تشدید بحران منطقه‌ای، هم ایران و هم کشورهای حاشیه خلیج فارس مایلند کانال‌های دیپلماتیک خود را باز نگه دارند. خبرگزاری دولتی عربستان سعودی اعلام کرد، محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی این هفته با عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران که برای گفت‌وگو در مورد «آخرین تحولات منطقه‌ای» سفری نادر به ریاض داشته،  گفت‌وگو کرد.

عراقچی سپس به قطر رفت. دوحه در عین حال که روابط خوبی با تهران دارد، به طور هم‌زمان میزبان بزرگ‌ترین پایگاه نظامی آمریکا در خاورمیانه است.

این دیپلمات ایرانی هفته گذشته هم در حاشیه نشست شورای همکاری خلیج فارس در دوحه با وزرای خارجه کشورهای خلیج فارس گفت‌وگو کرد -‌شایان ذکر است که برای اولین بار پس از سال‌ها ، چنین مذاکراتی در نشست شورای همکاری خلیج فارس انجام می‌شد. دو مقام عرب این دیدار را «مصالحانه» و «همکارانه» توصیف کردند.

دو پیامی که ارسال شد

یک مقام ایرانی به فایننشال تایمز گفته که تهران کشورهای حاشیه خلیج فارس را تهدید نکرده است. او تاکید داشته که این پیام دو جنبه دارد: «متقاعد کردن آن‌ها برای کمک به برقراری آتش‌بس در منطقه؛ و هشدار به آن‌ها که در صورت حمله اسرائیل، به هیچ وجه نباید این حمله را تسهیل کنند».

عربستان سعودی و امارات چندین سال است که به دنبال آرام کردن تنش های طولانی مدت خود با ایران بوده اند. اما آن‌ها هم‌چنان در این زمینه محتاط هستند.

خبر مرتبط

رویترز؛ درخواست مهم خلیج فارس از آمریکا در مورد اقدام احتمالی تل‌آویو علیه تهران/ نفت در خطر است؟/ بزرگ‌ترین بازندگان فرامنطقه‌ای جنگ تمام عیار خاورمیانه

اکوایران: کشورهای حاشیه خلیج فارس از آمریکا خواسته‌اند مانع بمباران تاسیسات نفتی ایران از سوی اسرائیل شود.

در سال 2019 - در حالی که قدرت‌های خلیج فارس از کمپین فشار حداکثری دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق آمریکا علیه جمهوری اسلامی حمایت کردند - یک حمله موشکی و پهپادی به طور موقت نیمی از تولید نفت عربستان سعودی را از بین برد. در همان زمان چند  حمله نیز به نفتکش‌ها در خلیج فارس انجام شد. با این حال، عربستان سعودی در مارس 2023 روابط دیپلماتیک خود با تهران را احیا کرد و صلح سردی بین آن‌ها برقرار شد. این کشور هم‌چنین به دنبال بیرون کشیدن خود از جنگ یمن است که یک نقطه اصلی اصطکاک با تهران محسوب شده است.

در کناره آتش

هم ریاض و هم ابوظبی به دنبال این بوده‌اند که در حاشیه موج خصومت‌های منطقه‌ای که پس از آغاز جنگ غزه در 7 اکتبر 2023 باقی بمانند. آن‌ها در حالی که به سایر کشورهای مسلمان در محکومیت رفتار اسرائیل در جنگش پیوستند،  برای آتش‌بس فشار در غزه می‌آورند.

از آغاز این جنگ، امارات متحده عربی به واشنگتن هشدار داده که نمی‌خواهد از دارایی‌های آمریکا در این کشور خلیج فارس علیه اهداف ایران استفاده شود. این نشان دهنده نگرانی ابوظبی در مورد میزان متعهد شدن آمریکا به دفاع از امارات در برابر هرگونه حمله متقابل بعدی از سوی ایران یا حوثی‌ها بود. به دلایل مشابه، نه امارات متحده عربی و نه عربستان سعودی به گروه عملیات دریایی به رهبری ایالات متحده که تلاش کرده با حملات حوثی‌ها به کشتی‌ها در دریای سرخ مقابله کند، نپیوستند.

یکی از آشنایان با تفکر امارات گفت: «تا زمانی که آمریکایی‌ها تعهدات امنیتی خود را در قبال منطقه حفظ کنند، منطقه باید برای محافظت از خود تلاش کند» با این حال، همان طور که دیپلمات‌های غربی یادآوری می‌کنند، ریاض به ایالات متحده و متحدانش کمک کرد تا موشک‌هایی را که ایران در ماه آوریل به سمت اسرائیل شلیک کرد، رهگیری کردند. مسئله‌ای که به طور روشن مشخص نیست که چه پیامدی در پی داشت.

به گفته صنم وکیل، مدیر برنامه خاورمیانه و شمال آفریقا در موسسه  چتم هاوس، آن‌ها در مناقشه‌ای گیر افتاده‌اند که به هیچ‌کدام از طرفین گرایش کامل ندارند.

اما نگرانی در ریاض و ابوظبی، تأثیر بی‌ثبات‌کننده حملات گسترده اسرائیل است. یک مقام سعودی به فایننشال تایمز گفت: هیچ علاقه‌ای بین حزب‌الله و عربستان وجود ندارد، اما لبنان یک کشور مستقل است و اسرائیلی‌ها یک سابقه بسیار خطرناکی بر جا می‌گذارند و کار را برای همه پیچیده می‌ کنند. این مقام گفت که اقدامات اسرائیل در سرزمین‌های فلسطینی و لبنان «یک حس فزاینده خشم [در جهان عرب] ایجاد کرده است. بنابراین سؤال این است که آیا کسی می‌تواند گام سیاسی برای سازش بردارد؟»

عبدالخالق عبدالله، استاد سیاست اماراتی، گفت که خلیج فارس همچنین نگران جسارت دادن به نتانیاهو و متحدان راست افراطی او در اسرائیل است. او مدعی شد که ما زا ضربات از سوی اسرائیل سود می‌بریم، اما هزینه جسور کردن نتانیاهو را می‌بینیم.