به گزارش اکوایران، رهبر حزبالله، نعیم قاسم، بار دیگر تأکید کرد که این گروه لبنانی سلاحهای خود را زمین نخواهد گذاشت. او تصریح کرد که استراتژی کشور نباید مبتنی بر تعیین جدول زمانی برای خلع سلاح باشد، بلکه موضوع مقاومت در برابر اسرائیل باید در چارچوب اجماع ملی مورد بحث قرار گیرد.
قاسم روز سهشنبه در سخنرانیای تلویزیونی از مکانی امن گفت: «مقاومت در وضعیت خوبی قرار دارد، نیرومند است و آماده است تا برای حاکمیت و استقلال لبنان بجنگد... حزبالله برای دفاع از لبنان در برابر تجاوز اسرائیل، فداکاریهای بزرگی کرده است.»
او همچنین هشدار داد که در صورت از سرگیری جنگی گسترده از سوی اسرائیل، بارانی از موشک بر سر آن فرود خواهد آمد و افزود که حزبالله، ارتش لبنان و مردم لبنان از خود دفاع خواهند کرد. قاسم گفت: «تمام امنیتی که در هشت ماه گذشته ساختهاند، ظرف یک ساعت فرو خواهد ریخت.»
تصمیم دولت لبنان
اواخر همان روز، پس از جلسهای ششساعته به ریاست رئیسجمهور لبنان، جوزف عون، کابینه اعلام کرد که ارتش لبنان موظف خواهد بود تا پایان سال، کلیه سلاحها را تحت کنترل دولت درآورد. نخستوزیر نواف سلام نیز پس از این نشست، بر «وظیفه دولت در داشتن انحصار سلاح» تأکید کرد.
به نوشته الجزیره، نعیم قاسم این سخنان را پس از آن ایراد کرد که هواداران حزبالله شب دوشنبه در بیروت، پایتخت لبنان، در اعتراض به پیشنهاد خلع سلاح این گروه، همزمان با جلسه برنامهریزیشده دولت درباره این موضوع، تجمع کردند.
این تظاهرات در حالی برگزار شد که ایالات متحده آمریکا بر لبنان فشار میآورد تا حزبالله را وادار به کنار گذاشتن سلاح کند؛ در حالی که اسرائیل تقریباً هر روز توافق آتشبس نوامبر سال گذشته با حزبالله را نقض میکند. حزبالله در جنگ سال گذشته با اسرائیل تضعیف شده و تعداد زیادی از رهبران ارشد آن ترور شدند.
در ماههای اخیر، ایالات متحده و لبنان درباره نقشهراهی برای خلع سلاح حزبالله وارد مذاکره شدهاند. رهبری جدید لبنان متعهد شده که حاکمیت خود را بر سراسر کشور گسترش دهد، اما تاکنون از هرگونه اقدام مستقیم علیه حزبالله خودداری کرده است.
به گفته زینا خضر، خبرنگار الجزیره، هواداران حزبالله به این دلیل دست به اعتراض زدند که معتقدند خلع سلاح این گروه، پیامدهایی برای جایگاه سیاسی و امنیت آن خواهد داشت. خضر که از بیروت گزارش میداد گفت: «حزبالله موضع خود را بهروشنی اعلام کرده: این گروه خلع سلاح نخواهد شد، زیرا چنین اقدامی به نفع اسرائیل است، نه به سود حاکمیت لبنان.» او افزود که قاسم به رهبری کشور گفته است حزبالله احساس میکند که تحت فشار و باجخواهی قرار گرفته؛ به این معنا که اگر خلع سلاح نشود، بودجهای برای بازسازی در اختیارش قرار نخواهد گرفت.
پیش از جلسه روز سهشنبه کابینه، حزبالله از طریق نماینده خود در مجلس، علی فیاض، خواستار آن شد که پیش از هرگونه بحث درباره خلع سلاح، ابتدا مسائل زیر حلوفصل شود: خروج کامل اسرائیل از خاک لبنان، آزادی زندانیان لبنانی در اسرائیل و توقف کامل خصومتها.
خلع سلاح با زور؟
در همین حال، رهبری سیاسی لبنان در حال پیشبرد طرح خلع سلاح است، حتی اگر این اقدام با استفاده از زور صورت گیرد.
الیاس هنکش، یکی از نمایندگان پارلمان لبنان، به الجزیره گفت: «اگر برای متمرکز کردن سلاحها در دست نیروهای مسلح لبنان باید هزینهای پرداخت شود، شاید بهتر باشد همین مسیر را برویم. اما تاکنون تمام تلاشها برای پرهیز از درگیری مستقیم با حزبالله انجام شده است.» زینا خضر گفت که ارتش لبنان در صورتی وارد عمل خواهد شد که تصمیم سیاسی صریحی برای خلع سلاح حزبالله با زور اتخاذ شود.
رئیسجمهور لبنان، جوزف عون، نیز روز جمعه گفت: «از همه احزاب سیاسی میخواهم که با نهایت مسئولیت به موضوع کنترل سلاحها بپردازند.» او همچنین تأکید کرد که موضوع خلع سلاح، بهدلیل شکافهای داخلی، مسألهای حساس است که میتواند پیامدهایی برای صلح داخلی داشته باشد.
در سال ۲۰۰۸، تصمیم دولت برای برچیدن شبکه ارتباطی حزبالله منجر به درگیریهای خیابانی شد.
نزار هانی، وزیر کشاورزی لبنان، به خبرگزاری ملی لبنان گفت که رئیسجمهور جدولزمانی روشنی برای فرآیند خلع سلاح تعیین کرده و افزود که ارتش لبنان تاکنون صدها پایگاه و انبار تسلیحاتی حزبالله را به کنترل خود درآورده است. او تاکید کرد که حزبالله بخشی از «بافت اجتماعی لبنان» است و نقش مهمی در «آزادسازی سرزمین» ایفا کرده، اما افزود: «مرحله بعدی ایجاب میکند که تنها دولت مرجع تصمیمگیری در مورد جنگ و صلح باشد.»
تأثیرگذار اما تضعیفشده
خضر گفت که حزبالله برای سالها قدرتمندترین بازیگر نظامی و سیاسی لبنان بوده است و اگرچه در درگیری سال گذشته با اسرائیل بخشی از توان نظامی خود را از دست داده، اما شکست نخورده است.
مارک داو، نماینده پارلمان لبنان، به الجزیره گفت: «حزبالله همچنان در ساختار دولت نفوذ دارد، چون انحصار نمایندگی شیعیان را در دست دارد و افراد کلیدی را در نهادهای دولتی منصوب میکند.»
فضای سیاسی و اجتماعی لبنان مدتهاست که درگیر دوگانگی و اختلافنظر درباره نقش حزبالله و ضرورت خلع سلاح آن است. موضوع خلع سلاح حزبالله دهههاست که محور مناقشات سیاسی لبنان بوده، اما اکنون با افزایش فشارهای بینالمللی - و همچنین افزایش فشار نظامی اسرائیل که با وجود آتشبس نوامبر ۲۰۲۴، همچنان به هدف قرار دادن مواضع حزبالله ادامه میدهد - این موضوع فوریت بیشتری یافته است.
خضر در پایان گفت: «اکنون انتظار میرود دولت لبنان بهطور رسمی به خلع سلاح حزبالله متعهد شود، تصمیمی که میتواند یک بحران سیاسی در کشور به راه بیندازد.»
