سامانه پدافند تاد چیست؟/ چرا آمریکایی‌ها یکی از بهترین پدافندهایشان را به تل‌آویو فرستادند؟/ از دیگر سامانه‌های دفاعی اسرائیل چه می‌دانیم؟

به گزارش اکوایران، سامانه دفاعی تاد یکی از قدرتمندترین تسلیحات ضدموشکی ارتش ایالات متحده بوده که قادر به رهگیری موشک‌های بالستیک در فاصله ۱۵۰ تا ۲۰۰ کیلومتر با نرخ موفقیت تقریباً کامل در آزمایش‌هاست.

به نوشته سی‌ان‌ان، تاد (THAAD) که مخفف «Terminal High-Altitude Area Defense» (پدافند هوایی مرحله پایانی ارتفاع بالا) است، تنها سیستم دفاع موشکی ایالات متحده بوده که می‌تواند موشک‌های بالستیک با برد کوتاه، میان‌برد و میان‌برد مابین را هم در داخل جو و هم خارج از جو در مرحله نهایی پرواز (یا هنگام سقوط به سمت هدف) رهگیری و نابود کند.

رهگیرهای تاد از نوع جنبشی هستند، به این معنی که هدف‌های ورودی را با برخورد مستقیم از بین می‌برند، نه با انفجار نزدیک به کلاهک جنگی ورودی.

بر اساس گزارشی از خدمات تحقیقات کنگره آمریکا، ارتش ایالات متحده هفت باتری تاد دارد که هر کدام از شش پرتابگر نصب‌شده بر روی کامیون که هر کدام نیز شامل هشت رهگیر می‌شود، سیستم راداری قدرتمند و یک سیستم کنترل آتش و ارتباطات تشکیل شده است.

طبق گفته پنتاگون، یکی از این دستگاه‌های ارزشمند اکنون به اسرائیل ارسال شده تا توانایی آن در مقابله با موشک‌های ورودی را پس از حملات بی‌سابقه ایران به اسرائیل در ۱۳ آوریل و ۱ اکتبر تقویت کند؛ اما برای انجام این کار، نیاز به حضور نیروهای آمریکایی در اراضی اشغالی است. پنتاگون گفته که ارتش ایالات متحده حدود ۱۰۰ سرباز اعزام خواهد کرد تا دستگاه پدافند را عملیاتی کنند. ایران به ایالات متحده اطلاع داده که در صورت حمله جدید اسرائیل، به هر حمله‌ای واکنش نشان خواهد داد.

از طریق یک سیستم گسترده فرماندهی و کنترل و مدیریت نبرد، باتری‌های تاد می‌توانند با مجموعه‌ای از سیستم‌های دفاع موشکی ایالات متحده، از جمله سیستم‌های اِیگیس که معمولاً روی کشتی‌های نیروی دریایی ایالات متحده نصب می‌شوند و سیستم‌های دفاع موشکی پاتریوت که برای مقابله با اهداف کوتاه‌برد طراحی شده‌اند، ارتباط برقرار کنند.

تعداد این سیستم‌های دفاع موشکی دیگر از تاد بیشتر بوده که نشان‌دهنده اهمیت استقرار این سیستم در اراضی اشغالی است.

تاد می‌تواند سریعاً توسط هواپیماهای باربری نیروی هوایی ایالات متحده مانند سی-۱۷ و سی-۵ مستقر شود، اما پنتاگون زمان‌بندی مشخصی برای فعال‌شدن آن در اسرائیل اعلام نکرده است.

راز دقت پدافند تاد

آنچه تاد را این‌قدر دقیق کرده، سیستم راداری است که اطلاعات هدف‌گیری را فراهم می‌آورد: رادار نظارتی قابل‌حمل نیروی دریایی ارتش یا همان AN/TPY-2.

طبق اطلاعات پروژه دفاع موشکی، این سیستم راداری که می‌تواند همراه با باتری موشکی مستقر شده یا از پیش، روی کشتی‌های نیروی دریایی ایالات متحده یا دیگر تأسیسات قرار بگیرند، قادر است موشک‌ها را به دو روش شناسایی کند. در حالت «روی به جلو»، این رادار برای شناسایی و پیگیری اهداف در فاصله‌های تا ۳ هزار کیلومتری تنظیم شده و در حالت «ترمینال»، به سمت بالا نشانه می‌رود تا اهداف را در هنگام پایین‌آمدنشان شناسایی کند. ایران حدود ۱۷۰۰ کیلومتر با اراضی اشغالی فاصله دارد.

به گفته سدریک لیتون، تحلیلگر نظامی سی‌ان‌ان و سرهنگ پیشین نیروی هوایی ایالات متحده، تاد در دفاع از اسرائیل تنها نبوده و می‌تواند به عنوان یک «بازدارنده» اضافی در برابر حمله عمل کند. او توضیح داد: «وقتی که این سیستم مستقر شود، در واقع یک لایه اضافی به سیستم‌های دفاع هوایی و موشکی موجود اسرائیل خواهد افزود».

همچنین به ادعای پروژه تهدید موشکی در مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی، مدل‌های تولیدی سیستم تاد در آزمایش‌ها هرگز در رهگیری اهداف ورودی شکست نخورده‌اند.

دیگر سیستم‌های ضدموشکی اسرائیل

اسرائیل دارای سیستم‌های ضدموشکی متعددی بوده که برای مقابله با پرتابه‌های ورودی طراحی شده‌اند.

فلاخن داوود، یک پروژه مشترک بین شرکت اسرائیلی «سیستم دفاع پیشرفته رافائل» و شرکت بزرگ دفاعی ایالات متحده «رِیثیان» است که از رهگیرهای جنبشی Stunner و SkyCeptor برای نابودکردن اهداف در فاصله‌های تا ۳۰۰ کیلومتری استفاده می‌کند.

لایه بالاتر فلاخن داوود از سیستم‌های اسرائیلی پیکان ۲ و پیکان ۳ تشکیل می‌شود که به صورت مشترک با ایالات متحده توسعه یافته‌اند.

پیکان ۲ از کلاهک‌های چندتکه‌شونده برای نابودکردن موشک‌های بالستیک ورودی در مرحله نهایی پرواز و جو بالایی استفاده می‌کند. در حالی که پیکان ۳، مشابه سامانه تاد، از فناوری «ضربه برای نابود» جهت رهگیری موشک‌های بالستیک ورودی در فضا استفاده می‌کند.

پایین‌ترین سطح پرتابه‌های شلیک‌شده نیز توسط سیستم دفاعی گنبد آهنین خنثی می‌شود که از ۱۰ باتری تشکیل شده که هرکدام سه یا چهار پرتابگر قابل حرکت دارند.

این اولین‌بار نیست که واشنگتن یک باتری تاد به اسرائیل ارسال می‌کند. یکی از آن‌ها در سال ۲۰۱۹ و برای یک رزمایش مستقر شده بود.

استقرارهای تاد همچنین با دقت توسط رقبای ایالات متحده، به ویژه چین، رصد شده است؛ زیرا در سال ۲۰۱۷ و در پی افزایش تهدیدهای موشکی بالستیک از سوی کره شمالی، یک باتری تاد در کره جنوبی استقرار یافت که مخالفت شدید پکن را برانگیخت. کارشناسان گفتند که چین نگران بود که رادار قدرتمند آن برای جاسوسی از فعالیت‌ها در داخل چین استفاده شود.

ایالات متحده همچنین تاد را به گوآم ارسال کرده تا از پایگاه‌های نظامی حیاتی ایالات متحده در این جزیره اقیانوس آرام در برابر تهدیدات موشکی بالستیک از سوی کره شمالی یا چین محافظت کند.