به گزارش اکوایران، مناقشه دیپلماتیکی که روابط دوجانبه بین هند و کانادا را برای بیش از یک سال متشنج کرده است، با اخراج دیپلمات‌های ارشد یکدیگر به دلیل قتل یک فعال سیک در کانادا و اتهامات جنایات دیگر در آنجا، شدت گرفته است.

کارشناسان می‌گویند این بن‌بست، پیشبرد مشارکتی که زمانی امیدوارکننده بود را برای هر دو کشور دشوار می‌کند و می‌تواند بر جاه‌طلبی‌های هند در حالی که تلاش می‌کند خود را به عنوان یک قدرت جهانی در حال ظهور جلوه دهد، تأثیر بگذارد.

به گزارش آسوشیتدپرس، پراوین دونتی، تحلیلگر ارشد گروه بین‌المللی بحران گفت: «روابط دوجانبه هند و کانادا که از سال گذشته رو به نزول بوده است، آسیب بیشتری خواهد دید که ترمیم آن به زمان طولانی نیاز دارد.»

اخراج‌های روز دوشنبه پس از آن صورت گرفت که کانادا روز یکشنبه به هند اعلام کرد که دیپلمات‌ ارشد این کشور در قتل فعال سیک هاردیپ سینگ نجار در سال 2023 جزو مظنونین است.

دیپلمات‌های مظنون به ترور

ملانی جولی، وزیر امور خارجه کانادا، پنج مقام دیگر هندی اخراج شده را به ترور نجار ربط داد و گفت که کانادا «شواهد کافی، واضح و محکمی را جمع آوری کرده است که شش نفر را به عنوان افراد مظنون در پرونده نجار معرفی می‌کند.» وزارت خارجه هند این اتهامات را رد کرد و گفت که در پاسخ به این اقدام، کمیساریای عالی موقت کانادا و پنج دیپلمات دیگر را اخراج می‌کند.

نگرانی دهلی نو در مورد گروه‌های جدایی‌طلب سیک مدت‌هاست که بر روابط آن با کانادا که حدود 2 درصد از جمعیت آن سیک هستند، تاثیر گذاشته است. هند به طور فزاینده‌ای دولت نخست‌وزیر جاستین ترودو را متهم می‌کند که جدایی‌طلبان سیک از یک جنبش زمانی قدرتمند برای ایجاد یک سرزمین مستقل سیک‌ها موسوم به خلستان آزاد را کنترل نمی‌کند.

نجار یکی از رهبران محلی جنبش خلستان بود که در هند ممنوع است. هند او را در سال 2020 تروریست معرفی کرد و در زمان مرگش به دنبال دستگیری او به اتهام دخالت در حمله به یک کشیش هندو در هند بود.

پلیس کانادا گفت که نجار در 18 ژوئن 2023 هنگام خروج از پارکینگ معبد سیک‌ها که در آن به عنوان رئیس در بریتیش کلمبیا خدمت می‌کرد مورد اصابت گلوله قرار گرفت.

ترودو مودی

مایکل کوگلمن از مرکز ویلسون، یک اندیشکده آمریکایی، گفت که واکنش شدید هند تا حدی به این دلیل است که کانادا چگونه علناً اتهامات خود را مطرح کرده است. او گفت: «دهلی نو به شدت نسبت به هرگونه انتقاد خارجی از سیاست‌های خود حساس است. و با این حال، کانادا تنها از سیاست هند انتقاد نمی‌کند. دولت آن، در بالاترین سطوح، برخی از جدی‌ترین اتهاماتی را که دولت دیگری می‌تواند مطرح کند، علناً بیان می‌کند.»

سال گذشته، هند در پاسخ به ادعاهای مشابه ترودو، به کانادا گفت که 41 دیپلمات از 62 دیپلمات خود را در این کشور اخراج کند. 

کانادا تنها کشوری نیست که مقامات هندی را به توطئه ترور در خاک خارجی متهم کرده است. سال گذشته، دادستان‌های ایالات متحده گفتند که یکی از مقامات دولت هند یک توطئه ناموفق برای ترور یکی دیگر از رهبران جدایی طلب سیک در نیویورک را هدایت کرده است. این مقام نه متهم شد و نه نامش مشخص شد، اما به عنوان یک «افسر ارشد میدانی» با مسئولیت در مدیریت امنیتی و اطلاعاتی توصیف شد.

روابط هند و آمریکا

روز دوشنبه، وزارت امور خارجه ایالات متحده گفت که کمیته تحقیق هند که برای تحقیق در مورد این توطئه تشکیل شده است، روز سه‌شنبه به عنوان بخشی از تحقیقات در حال انجام خود به واشنگتن سفر خواهد کرد.

متیو میلر، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا روز سه‌شنبه گفت که دولت بایدن می‌خواهد شاهد همکاری هند با کانادا در تحقیقات خود باشد. او گفت که نشست روز سه‌شنبه ادامه گفتگوها با دولت هند «در بالاترین سطوح طی چند ماه گذشته» بود. او گفت که هند به ایالات متحده گفته است که این اتهامات را جدی می‌گیرد.

وزیر خارجه کانادا روز دوشنبه گفت هند از همکاری در تحقیقات کانادا خودداری کرده است. دونتی گفت که موضع دیپلماتیک هند علیه کانادا به دلیل خطرات نسبتاً کم، تهاجمی‌تر بود.

دونتی گفت: «روابط ایالات متحده و هند همچنین چارچوب و زمینه ژئوپلیتیکی بزرگتری دارد».

با این حال، کارشناسان می‌گویند این بن‌بست می‌تواند پیامدهایی برای جاه‌طلبی‌های مودی داشته باشد، زیرا او به دنبال معرفی هند به عنوان یک قدرت جهانی در حال رشد و نزدیک شدن به ایالات متحده است، که مانند هند با نگرانی قاطعیت رو به رشد چین را تماشا می‌کند.

دونتی گفت شکاف رو به رشد بین هند و کانادا همچنین بر درک استراتژیک فزاینده بین ایالات متحده و دموکراسی‌های غربی تأثیر خواهد گذاشت که به دنبال جذب دهلی نو به عنوان وزنه تعادلی برای پکن هستند.

رولاند پاریس، استاد روابط بین‌الملل در دانشگاه اتاوا و مشاور ارشد سابق سیاست خارجی ترودو، گفت که هند ادعا می‌کند که دموکراسی حاکمیت قانون است و باید مانند آن عمل کند: «این ادعاها مبنی بر اینکه دولت هند یک کمپین خشونت را در قلمرو کشوری دیگر سازماندهی کرده است، شگفت‌آور است. ما می‌توانیم و باید از یک دموکراسی انتظار بهتری داشته باشیم.»