به گزارش اکوایران، هم‌زمان با ادامه مذاکرات احیای برجام در شهر وین، پنج قدرت هسته‌ای عضو دائم شورای امنیت، با صدور بیانیه‌ای مشترک از توافق بر سر جلوگیری از گسترش بیشتر سلاح‌های هسته‌ای و بروز جنگ هسته‌ای خبر دادند.

هیچ کس پیروز جنگ هسته‌ای نیست!

بنا بر گزارش خبرگزاری رویترز، بر اساس بیانیه مشترک پنج قدرت هسته‌ای، چین، روسیه، بریتانیا، ایالات متحده و فرانسه توافق کرده‌اند که از گسترش بیشتر سلاح‌های هسته‌ای و بروز جنگ هسته‌ای جلوگیری شود. در این بیانیه آمده  این پنج کشور -که اعضای دائمی شورای امنیت سازمان ملل هستند- مسئولیت اصلی خود را اجتناب از جنگ بین کشورهای هسته‌ای و کاهش خطرات استراتژیک می‌دانند و در عین حال قصد دارند با همه کشورها برای ایجاد فضای امنیتی همکاری کنند.

بر اساس متن این بیانیه: «ما تأیید می‌کنیم که در جنگ هسته‌ای نمی‌توان پیروز شد و هرگز نباید چنین جنگی به راه افتد... از آن‌جایی که استفاده از سلاح‌های هسته‌ای پیامدهای گسترده‌ای خواهد داشت، ما هم‌چنین تأیید می‌کنیم که سلاح‌های هسته‌ای - تا زمانی که وجود دارند - باید در خدمت اهداف دفاعی، جلوگیری از تجاوز و جلوگیری از جنگ باشند».

تلاش برای افزایش اعتماد متقابل

به گفته ما ژائوسو، معاون وزیر امور خارجه چین، این بیانیه مشترک می‌تواند به افزایش اعتماد متقابل کمک کند و «هماهنگی و همکاری را جایگزین رقابت بین قدرت‌های بزرگ کند». او افزوده چین سیاست «عدم استفاده ابتدا به ساکن» در مورد سلاح های هسته‌ای را در پیش گرفته است.

فرانسه نیز ضمن انتشار این بیانیه تاکید کرده که پنج قدرت بر عزم خود برای کنترل تسلیحات هسته‌ای و خلع سلاح تاکید کردند. آن‌ها به رویکردهای دوجانبه و چندجانبه برای کنترل تسلیحات هسته ای ادامه خواهند داد.

تفاهم در اوج تنش‌ها

بنا بر گزارش رویترز، بیانیه گروه موسوم به P5 در حالی منتشر شده که روابط دوجانبه بین ایالات متحده و مسکو به پایین‌ترین سطح خود از پایان جنگ سرد رسیده است. از سوی دیگر روابط واشنگتن و چین نیز بر سر طیفی از اختلافات دچار تنش های قابل توجهی شده است.

4

پنتاگون در ماه نوامبر برآورد خود از زرادخانه تسلیحات هسته‌ای پیش‌بینی شده چین در سال‌های آینده را به شدت افزایش داد و گفت پکن می تواند تا سال 2027 در حدود 700 کلاهک و احتمالاً 1000 کلاهک تا سال 2030 داشته باشد. واشنگتن بارها از چین خواسته است که به آمریکا و روسیه در یک معاهده جدید کنترل تسلیحات بپیوندد.

تنش‌های ژئوپلیتیکی بین مسکو و کشورهای غربی به دلیل نگرانی‌ها در مورد استقرار گسترده نیروهای نظامی روسیه در نزدیکی کشور همسایه‌اش اوکراین افزایش یافته است. مسکو می‌گوید که می‌تواند ارتش خود را در صورت لزوم در قلمرو خود جابجا کند.

پنج‌شنبه گذشته، جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا به ولادیمیر پوتین، همتای روس خود گفت که اقدام احتمالی در مورد اوکراین موجب تحریم‌ها و افزایش حضور ایالات متحده در اروپا خواهد شد.

دو کشور اعلام کرده‌اند که مقامات ایالات متحده و روسیه در 10 ژانویه مذاکرات امنیتی خواهند داشت تا در مورد نگرانی‌ها در مورد فعالیت نظامی هر دو طرف و مقابله با تنش‌های فزاینده بر سر اوکراین گفتگو کنند.

در سایه مذاکرات احیای برجام

پیش از این قرار بود از روز سه‌شنبه کنفرانسی با موضوع بازنگری پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (ان پی تی) که از سال ۱۹۷۰ به اجرا درآمده، از روز سه‌شنبه در سازمان ملل آغاز شود که به دلیل همه‌گیری ویروس کووید-19 تا ماه اگوست به تعویق افتاد. به همین علت به جای آن، اعضای دائمی شورای امنیت این بیانیه را صادر کردند.

پنج قدرت جهانی در این بیانیه بر پایبندی خود به ماده شش پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای تاکید کردند. این ماده مهم کشورهای عضو پیمان را به خلع سلاح کامل هسته‌ای ملزم می‌کند. ۱۹۱ کشور از اعضای سازمان ملل پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای را امضا کرده‌اند. این پیمان هر پنج سال یک‌بار بازنگری می‌شود.

از سوی دیگر این بیانیه هم‌زمان با ادامه مذاکرات هسته‌ای با ایران برای احیای برجام در شهر منتشر شده است و به نوعی حاکی از رویکرد مشترک این قدرت‌ها نسبت به کنترل برنامه اتمی ایران است. به عقیده تحلیل‌گران، یکی از مهم‌ترین تلاش‌های مشترک پنج عضو دائم شورای امنیت در سال‌های اخیر -که آلمان هم در آن مشارکت داشته- امضای توافق هسته‌ای برجام در سال ۲۰۱۵ بوده است.