به گزارش اکوایران؛ کالاهای سرمایه‌ای معمولا دارایی‌های ثابت هستند و عمدتا شامل دستگاه‌ها و ماشین‌آلاتی می‌شوند که برای ساخت کالاهای دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرند. با این شرایط می توان گفت رشد تولید این دسته از کالاها می تواند رونق تولید در بنگاه‌های صنعتی را به همراه داشته باشد.

تولید صنایع را می‌توان بر اساس ماهیت و کارکرد محصولات به سه گروه «کالاهای مصرفی»، «واسطه ای» و «سرمایه‌ای» تقسیم کرد. از آنجایی که عوامل اثرگذار بر روی این کالاها با همدیگر متفاوت است، طبیعی است که روندهای متفاوتی داشته باشند.   

ارزیابی روند تولید کالاهای مصرفی، واسطه‌ای و سرمایه‌ای از سال 99 تا آبان 1401 نشان دهنده آن است که تولید صنعتی در سال‌های 1397 و 1398 کاهش داشته و بیشترین کاهش تولید در این دوره مربوط به کالاهای نهایی (مصرفی و سرمایه‌ای) بوده است و تولید کالاهای واسطه‌ای در این دوره کاهش به مراتب کمتری داشته است. اما از ابتدای سال 1399 وضعیت تغییر کرد؛ به طوریکه از اردیبهشت 1399 تا سال ۱۴۰۱ رشد تولید کالاهای نهایی اعم از مصرفی و سرمای‌های به دلیل محدودیت‌های وارداتی روی این محصولات (ناشی از تحریم‌ها و محدودیت ثبت سفارش) و همچنین رشد نرخ ارز (که ارزانتر شدن کالاهای داخلی نسبت به کالاهای وارداتی را به همراه داشت)، در بیشتر دوره‌ها بیشتر از رشد کالاهای واسطه‌ای بوده است.

براساس گزارش پژوهشکده پولی و بانکی، بررسی وضعیت تولید این سه گروه در سال جاری نشان دهنده آن است که بیشترین افت تولید در فروردین سال جاری به کالاهای مصرفی اختصاص داشته و  این گروه در این ماه افت تولید حدود 20 درصد داشته است. در این ماه روند تولید کالای سرمایه ای روی مرز افت و رشد ایستاد و کالاهای واسطه ای هم رشدی حدود 5 درصد را تجربه کرد.

کالا

وضعیت شاخص تولید در سه گروه

براساس ارزیابی‌های صورت گرفته از وضعیت تولید سه گروه مصرفی، واسطه‌ای و سرمایه‌ای می توان گفت در تابستان ۱۴۰۱ روند رشد تولید کالاهای مصرفی افزایشی بوده و از حدود پنج درصد به نزدیک 8 درصد در آخر تابستان رسید.با توجه به داده‌های اعلام شده در مهرماه رشد تولید کالاهای مصرفی به بالای ۱۰ درصد رسید و در آبان ماه نیز رشد تولید این گروه در همان سطح بالا باقی ماند.

از سوی دیگر از اردیبهشت تا شهریورماه رشد تولیدات کالاهای واسطه بین یک تا پنج درصد بوده است. رشد تولید این محصولات در مهرماه (نسبت به مدت مشابه سال قبل) کمتر از رشد شهریور ماه و حدود سه درصد بوده است و در آبان نیز روند نزولی نرخ رشد کالاهای واسطه ادامه پیدا کرد و رشد این محصولات به زیر ۲ درصد نسبت به سال قبل رسید.

اما در بازه زمانی مورد بررسی وضعیت تولید کالاهای سرمایه‌ای چگونه بوده است؟ بررسی‌ها نشان دهنده آن است که رشد کالاهای سرمایه‌ای در ماه‌های اخیر نوسانات قابل توجهی داشته است. در هفت ماهه اخیر (اردیبهشت ماه تا آبان ماه) با توجه به مثبت بودن رشد بالای تولید در صنعت ماشین‌الات و تجهیزات رشد تولید کالاهای سرمایه ای نیز مثبت و قابل توجه بوده است.