عبدالناصر همتی وزیر امور اقتصاد و دارایی این روزها مرد شماره یک امور اقتصادی در رسانه‌هاست، دولت به تازگی تشکیل شده است و اظهارنظرهای او درباره برنامه‌های اقتصادی مورد توجه همه فعالان اقتصادی قرار دارد. آن‌ها می‌خواهند مسیر آتی اقتصادی کشور را در ذهن خودشان ترسیم کنند. این روزها حرف‌های وزیر اقتصاد بیشتر به ذائقه اهالی بازار سرمایه خوش آمده و اخیرا بورسی‌ها اظهارات همتی را موتور محرک بازار سرمایه می‌دانند.

اکوایران در دیدبان امروز صحبت‌های وزیر اقتصاد و دارایی را در بخش‌های مختلف مورد بررسی قرار خواهد داد.

پرداخت وام تکلیفی از سپرده قانونی

عبدالناصر همتی در صحبت‌های خود رفع ناترازی بودجه و بررسی ناترازی بانک‌ها را برای رفع کنترل تورم و کاهش آن ضروری می‌داند. او به دنبال کاهش تورم ۳۵ درصدی است و وظیفه مردان اقتصادی را برای رسیدن به این هدف مهم، رفع ناترازی بودجه و ناترازی بانک‌ها می‌داند.

او اعلام کرده که میزان ریپو‌ بانک مرکزی در بازار بین بانکی بالاست که که نشان دهنده مشکل ناترازی است از طرفی به مشکل عدم کفایت سرمایه برخی از بانک‌ها اشاره کرده که ناترازی بانک‌ها را پیچیده‌تر کرده است. بررسی اکوایران نشان می‌دهد که این اظهار نظر وزیر امور اقتصاد و دارایی با برخی اقدامات انجام شده در شرایط کنونی اقتصاد هم‌خوانی ندارد.

در نقطه مقابل اظهارات اخیر همتی، بانک مرکزی برای رفع مشکل پرداخت وام‌های تکلیفی اعلام کرده است که از محل سپرده‌های قانونی بانک‌ها که حدود ۵۰ همت است به عنوان منبع پرداخت وام‌های تکلیفی به جای اضافه برداشت استفاده شود.

این ابلاغیه دارای دو ایراد است اولین ایرادی که به این رویکرد مطرح است ناکافی بودن سپرده قانونی برای پرداخت تسهیلات تکلیفی است و دومین مسئله هم رویکرد انبساطی این طرح است. بانک مرکزی برای کنترل تورم غالبا نرخ سپرده قانونی را افزایش می‌دهد و سپرده قانونی اهرم کنترل خلق نقدینگی توسط بانک‌هاست و کاهش سپرده قانونی قدرت خلق نقدینگی بانک‌ها را با اهرم ضریب فزاینده افزایش می‌دهد و یک سیاست انبساطی است.

نظر همتی درباره بورس تغییر کرد؟

وزیر امور اقتصاد و دارایی مخالفت خود را با افزایش ناگهانی سود بانکی اعلام کرده که به بورس آسیب زده است که با دوران مدیرکلی او در بانک مرکزی همخوانی ندارد، در آن دوره بورسی ها منتقد بودند که افزایش نرخ بهره توسط بانک مرکزی در سقوط قابل توجه بازار سرمایه موثر بوده است ولی او در آن دوران دلیل سقوط بورس را موارد دیگر می‌دانسته است.

تامین مالی از بازار سرمایه یا بازار پول

وزیر، میزان ریپوی بانک‌ها را بالا دانسته است که ناشی از ناترازی بانک‌هاست. او همچنین به درستی بخشی از ناترازی بانک‌ها را به کسری بودجه دولت ارتباط داده است.

در حال حاضر وزارت امور اقتصادی اوراق دولتی خود را که به منظور تامین کسری بودجه دولت عرضه می‌کند در بازار بدهی بازار سرمایه منتشر می‌کند ولی نکته‌ای که وجود دارد آنست که خریدار اصلی این اوراق بانک‌ها هستند و در مواردی که بانک‌‌ها منابع کافی برای خرید اوراق نداشتند و نرخ بهره بین بانکی بالا بود بانک مرکزی با ریپو در بازار بین بانکی به کمک بانک‌ها می‌آمد تا بتوانند اوراق عرضه شده دولتی را خریداری کنند و به این شکل بازار پول در تامین مالی دولت از بازار سرمایه شرکت می‌کرد.

حال سؤال مطرح این است که دولت چگونه از بازار سرمایه تامین مالی خواهد کرد که بازار پول درگیر این تامین مالی نشود. برخی معتقدند که برخی اصلاحات مالیاتی می‌تواند شرایط را بهبود بخشد.

کنترل تورم و سیاست انبساطی!

در یک سال گذشته بانک مرکزی با افزایش نرخ بهره و کنترل ترازنامه سیاست پولی انقباضی اعمال کرده است تا رشد نقدینگی و تورم کنترل شود ولی وزیر اقتصاد مخالفت خود را با سطح بالای نرخ بهره اعلام کرده است و بانک مرکزی هم سپرده‌های قانونی را به پرداخت وام تسهیلات تکلیفی اختصاص داده است.

تمام موارد بالا سیاست پولی انبساطی است که به رشد اقتصادی کمک می‌کند ولی در کنار ناترازی بودجه سنگین، کنترل تورم انتظاری وزیر اقتصاد را سخت‌تر می‌کند چرا که ریسک‌های سیاست خارجی در فضای سیاست اقتصادی انبساطی کنترل بازار ارز را سخت‌تر می‌کند.  مگر آنکه تغییر قابل توجهی در فضای سیاست خارجی، مناسبات بین‌المللی و انتظارات بازار ارز ایجاد شود تا کاهش تورم به میزان قابل‌توجه میسر شود.

دلار امروز

قیمت‌ها در بازارارز و طلا به آرامی روند افزایشی به خود گرفته است. دلار تهران در پله آخر کانال ۵۹ هزار تومان ایستاده و تتر در لحظه نگارش این گزارش به کانال ۶۰ هزار تومان وارد شده است.

حباب سکه امامی به ۱۹ درصد رسیده است و حباب درهم در محدوده ۵۰ تومان است.

ارزش معاملات خرد جهش کرد

بازار سرمایه با سیگنال‌های وزیر اقتصاد همچنان سبز است و شاخص کل بورس مقاومت دو میلیون و ۱۰۰ هزار واحدی را درنوردید و پشت‌سر گذاشت.

بازار سرمایه در روز جاری رشد قابل توجه ارزش معاملات خرد داشته است که با توجه به قرار گیری شاخص کل در محدوده مقاومتی باید منتظر تثبیت بالای محدوده مقاومتی برای خرید دوباره بود.

با توجه به تعطیلی ادامه هفته، میزان ورود پول حقیقی به صندوق های درآمد ثابت رشد قابل توجه داشته و در محدود۷۶۶ میلیارد تومان قرار دارد.