یکی از مزایای مالیات بر ارزش افزوده در مقایسه با مالیات بر درآمد آن است که این نوع مالیات، با مدیریت رفتار مصرفی و تقویت انگیزه‌های پس‌انداز، مشوق سرمایه‌گذاری و تولید است، اما مهمترین ضعف آن در مقام قیاس با مالیات بر درآمد، ماهیت تنازلی این نوع از مالیات‌هاست. 

ماهیت تنازلی یعنی اینکه اگر نسبت مالیات پرداختی به درآمد جاری محاسبه شود، به موازات افزایش درآمد، مصرف افراد به همان میزان افزایش نمی‌یابد. با افزایش درآمد در طبقات و دهک‌های مختلف جامعه، نسبت مالیات پرداختی به درآمد کاهش می‌یابد، که بدین معناست که خانوارهای کم‌درآمد نسبت بیشتری از درآمد خود را در مقایسه با خانوارهای پردرآمد، مالیات بر ارزش‌افزوده می‌پردازند. 

اما راهکار‌های کاهش شدت تنازلی بودن این نوع مالیات چیست؟