سیگنال بازار باز از جیب خالی بانک‌ها

به گزارش اکوایران، در جدیدترین گزارش بانک مرکزی از عملیات بازار منتهی به 1 اردیبهشت 1404 ،  حجم سفارشات بانک‌ها نزدیک به 378 هزار میلیارد تومان بوده که بانک مرکزی با 77 درصد این درخواست‌ها موافقت کرده است. مقدار اعتبار درخواستی بانک‌ها از بانک مرکزی در سومین حراج امسال بالاتر از هفته گذشته بوده است. با توجه به اینکه در سه هفته گذشته بانک مرکزی با 290 هزار میلیارد تومان از درخواست‌ها موافقت کرده به نظر می‌رسد که این رقم سقف اعتباردهی این نهاد به بانک‌ها است.

همچنین از آن‌جایی که سفارشات ارسال شده بانک‌ها به بانک مرکزی بالاتر از 370 هزار میلیارد تومان بوده و اعتبارگیری روزانه در بازار قاعده‌مند همچنان بین 50 تا 70 هزار میلیارد تومان اعلام شده بنابراین این امر نشان از کسری نقدینگی و اعتبار در بانک‌ها داشته و از همین‌رو می‌توان انتظار داشت نرخ بهره بین بانکی افزایش یابد.

در حراج این هفته اعتبارات ارائه شده سررسید 7 روزه داشتند و این یعنی بانک‌هایی که این اعتبارها را دریافت کرده‌اند، موظف‌اند در مدت یک هفته بدهی خود را با بانک مرکزی تسویه کنند.

چند و چون اعتبارگیری بانک‌ها از بانک مرکزی

همانطور که اشخاص برای گرفتن وام به بانک‌ها مراجعه می‌کنند، بانک‌ها نیز جهت تامین مالی و دریافت اعتبار خود به بانک مرکزی مراجعه می‌کنند. این عملیات تحت عنوان بازار باز شکل می‌گیرد. بانک‌ها با گرو گذاشتن اوراق نزد بانک مرکزی، اعتبار مورد نیاز خود را اعلام می‌کنند. بانک مرکزی تعیین می‌کند که چه مقدار از این نیاز مالی را پاسخ ‌دهد و بانک‌ها در چه سررسید و با چه نرخ سودی باید اوراق خود را بازخرید کنند.

اگر بانک مرکزی به درخواست بانک‌ها جهت تامین اعتبار مورد نیاز پاسخ منفی دهد، بانک‌ها برای اعتبارگیری به بازار شبانه مراجعه خواهند کرد.

سومین گزارش ریپوی بانکی در سال 1404

براساس گزارش بانک مرکزی از سومین حراج سال جاری، حدود 378 هزار میلیارد تومان توسط 21 بانک درخواست شده که بانک مرکزی با 290 هزار میلیارد تومان از آن‌ها موافقت کرده است. در این حراج سررسید اعتبارها 7 روزه بوده که از همین‌رو بانک‌های اعتبار گیرنده باید طی یک هفته بدهی خود را تسویه کنند. این تسویه به صورت بازخرید اوراق گرو گذاشته شده نزد بانک مرکزی با نرخ سود سالانه ۲۳ درصد است. این عملیات گرو گذاشتن اوراق و بازخرید آن از بانک مرکزی با نام ریپو نیز شناخته می‌شود.

از طرف دیگر تا هفته مورد اشاره، 291.28 هزار میلیارد تومان از اعتبارات قبلی بانک‌ها سررسید شده و همچنین ارزش مانده توافق بازخرید سررسید نشده معادل 290 هزار میلیارد تومان بوده است.

اعتبارات تبادل شده در بازار شبانه

یکی دیگر از راه‌های بانک مرکزی برای مدیریت نیاز مالی بانک‌ها بازار قاعده‌مند یا شبانه است. نرخ بهره در این بازار ۲۴ درصد است و بانک‌ها موظفند با گرو گذاشتن اوراق، طی ۲۴ الی ۴۸ ساعت اوراق را با نرخ سود تعیین شده بازخرید کنند.

در هفته منتهی به 1 اردیبهشت سال جاری، ارزش اعتبارات دریافتی بانک‌ها از بانک مرکزی ، روزانه بین 59 تا 73 همت بوده و در روز آخر نیز 65.11 همت سررسید شده است.

افزایش جدی حجم اعتبارگیری قاعده‌مند و فعالیت بازار باز می‌تواند نشان‌دهنده تنگای مالی و کمبود نقدینگی بانک‌ها در سال جدید باشد چرا که نرخ بهره بین بانکی نیز طبق آخرین آمار افزایش یافته و به 23.96 درصد رسیده است.