آخرین مطالب مهرپویا علا
اساس این گفتار که «شرکت سهامی تنها در خدمت منافع سهامدار است» بر پایۀ درکی نادرست از ماهیت بازار شکل گرفته است. چنین درک نادرستی به پیدایش تصور وجود یک دوگانگی دامن میزند که مطابق آن میان مصالح جامعه از یک طرف و منافع افراد تشکیلدهندۀ جامعه - که بازار آن را نمایندگی میکند - از طرف دیگر یا تضاد وجود دارد (مطابق نظر سوسیالیستهای انقلابی) یا دستکم هماهنگی دائمی برقرار نیست. در نتیجه جامعه برای تداوم خود باید هر کجا که این ناهماهنگی محسوس میگردد قیودی را بر منافع افراد اعمال کند. بخش مهمی از فعالیتهای پژوهشی که در چهارچوب دیسیپلین دانشگاهی اقتصاد انجام میشوند بدون وجود این پیشفرض موضوعیت خود را از دست میدهند.
اختراع ماشین لباسشویی مهمتر بود یا اینترنت؟
اکوایران: هدف اصلی ها جون-چانگ در گفتار چهارم کتاب (1) مقایسۀ میزان اهمیت و اثرگذاری اختراع انواع لوازمخانگی در اواسط قرن بیستم با معرفی اینترنت در اواخر همان قرن نیست
بازار آزاد وجود دارد؛ 23 خطای «ها جون چانگ» درباره سرمایهداری
اکو ایران: ها-جون چانگ، اقتصاددان کرهای و استاد مدرسۀ مطالعات شرقی و آفریقایی دانشگاه لندن است. آثار او در سالهای اخیر مخاطبان گستردهای را در سراسر جهان و از جمله در ایران به سوی خود جلب کردهاند. از عمدهترین دلایل شهرت فراگیر او انتقادهایی است که با بیانی قابل درک برای طیف گستردهتری از مخاطبان پیرامون آنچه «ایدئولوژی بازار آزاد» یا «نئولیبرالیسم» میخوانند مطرح میکند.
اتهامات سرمایهداری- آیا کپیتالیسم به همه چیز نگاهی پولیساز دارد؟
اکوایران: بدون پول و قیمت نمیتوان محاسبه اقتصادی انجام داد؛ اما بدون انجام مبادله، قیمتی شکل نمیگیرد که بعد بر اساس آن دخلوخرج موسسه را اندازه گرفت.
اتهامات سرمایهداری- آیا کپیتالیسم مصرفگرایی را ترویج میکند؟
اکو ایران: اگر اصطلاح چپ را معادل سوسیالیستها و اصطلاح راست را معادل محافظهکاران در نظر بگیریم، میتوان گفت ترویج مصرفگرایی از آن دست موارد اتهامی است که از ابتدای قرن نوزدهم میان اعضای هر دو سوی طیف سیاسی هواداران بسیار داشته است. البته تقبیح تجملگرایی و اسرافکاری پیشینهای به مراتب طولانیتر از متفکران اروپایی قرن نوزدهم داشت. با این حال متهم کردن سرمایهداری به ترویج این صفات ناپسند در میان عامه همزمان با گسترش مناسبات مبتنی بر آزادی مبادلۀ کالا و خدمات آغاز شد.
اتهامات سرمایهداری- آیا کپیتالیسم به انحصار میانجامد؟
گفته میشود که در مناسبات بازار آزاد با گذر زمان تولید تعدادی از کالاها به دلایل مختلف به انحصار یک تولیدکننده یا ائتلافی یگانه از تولیدکنندگان در میآید. آیا این ادعا درست است؟
اتهامات سرمایهداری- آیا کپیتالیسم به کاهش نرخ دستمزد گرایش دارد؟
گرایش به افزایش نرخ سود سرمایه از طریق کاهش نرخ دستمزد نیروی کار یکی از بنیانهای تحلیل مارکسیستی از مناسبات سرمایهداری است.
اتهامات سرمایهداری- آیا کپیتالیسم همبستگی اجتماعی را تضعیف میکند؟
این اتهام یکی از پایههای پیدایش دیسیپلین جامعهشناسی و همچنین جریان سیاسی و فکری محافظهکاری در اروپا بود. تا پیش از انقلاب صنعتی و پیدایش مناسبات مبتنی بر مبادلۀ آزاد کالاها شغل در بیشتر موارد بخشی از هویت خانواده بود و نسل اندر نسل در یک خاندان باقی میماند.
۱