نبرد آمریکا و چین بر سر مواد معدنی استراتژیک دنیا

به گزارش اکوایران، برای بیش از 80 سال، تأمین مواد خام ضروریِ ارتش آمریکا بر عهده یکی از بخش‌های آژانس لجستیک دفاعی آمریکا موسوم به مرکز ذخیره دفاع ملی این کشور بوده است و این مرکز علاوه بر تأمین مواد خام مورد نیاز، وظیفه حفاظت در برابر شوک‌های مربوط به کاهش عرضه مواد خام را نیز بر عهده داشته است.

به نوشته بلومبرگ،‌ زمانی که چین در سال گذشته میلادی با محدود کردن صادرات دو فلز خاص صنعتی، بازارها را با شوک همراه کرد، مقامات عالی‌رتبه وزارت دفاع آمریکا و کاخ سفید با یک واقعیت دشوار مواجه شدند.

یکی از مقامات دولت بایدن به بلومبرگ اعلام کرده تصمیم چین برای محدود کردن صادرات گالیوم و ژرمانیم، توجه کاخ سفید را به خود جلب کرد. اتفاقی که باعث شد فشارها بر دولت آمریکا برای مقابله با سلطه چین بر زنجیره تأمین فلزات در سطح جهان بیشتر شود. نبود گالیوم و ژرمانیم به‌طور بالقوه می‌تواند بر سطح گسترده‌ای از تولیدات تأثیرگذار باشد؛ از ماهواره‌های نظامی و موشک گرفته تا عینک‌های دید در شب.

طبق اعلام مقامات سابق پنتاگون، آمریکا با کمبود جدی در زمینه مواد خام برای تغییر به سوی انرژی‌های پاک روبه‌روست و همین امر می‌تواند تلاش‌های جو بایدن در این زمینه را با چالش روبه‌رو کند.

بلومبرگ تلاش‌ِ کشورهای غربی برای ایجاد یک زنجیره تأمین جهانی فلزات را که چین در آن حضور ندارد، مورد بررسی قرار داده است. مقامات آمریکایی در این زمینه تلاش فراوانی انجام داده‌اند و با انجام مذاکرات با متحدان کلیدی خود سعی داشته‌اند در این زمینه پیشروی کنند. در پشت صحنه نیز دیپلمات‌های آمریکایی، شرکت‌های معدنی غربی را ترغیب می‌کنند سرمایه‌گذاری خود را در جمهوری دموکراتیک کنگو که دارای منابع فراوان مس و کبالت است، بیشتر کنند. چین در حال حاضر بیشترین تولید مواد معدنی در جمهوری دموکراتیک کنگو را دارد.

دولت جو بایدن همچنین تصمیم دارد با همکاری اتحادیه اروپا، کنترل خود بر ذخایر جهانی فلزات را افزایش دهد. آمریکا میلیاردها دلار را به پروژه‌های ایجاد یک زنجیره تأمین مواد خام معدنی اختصاص داده است.

با این حال سلطه چین در این عرصه همچنان ادامه دارد و نتایج ملموس تلاش‌های آمریکا تاکنون محدود بوده است. در این میان، مدیران برخی از بزرگ‌ترین شرکت‌های معدنی به دلیل نبود یک استراتژی منسجم برای تأمین مواد معدنی ضروری،‌ ابراز ناامیدی کرده‌اند. دیگر مدیران صنعتی از واشنگتن خواسته‌اند با به‌کارگیری استراتژی‌های چین،‌ یک برنامه منعطف برای ذخیره فلزات ضروری ایجاد کند تا از اثرات کمبود مواد اولیه برای تولیدکنندگان و تأثیرت کاهش قیمت برای آن‌ها جلوگیری شود.

کنگره آمریکا در ماه دسامبر قانونی را به تصویب رساند که به موجب آن، ‌مرکز ذخیره دفاع ملی ایالات متحده می‌تواند بدون نیاز به تأیید کنگره، خریدهای بلندمدت انجام دهد. این قانون همچنین تأمین بودجه یک میلیارد دلاری در هر سال برای این مرکز را تضمین می‌کند.

کاهش 60 درصدی قیمت کبالت در طول دو سال گذشته، نشان‌دهنده شکننده بودن تلاش‌های واشنگتن برای تقویت ذخایر مواد معدنی اصلی بوده است. پکن با استفاده از فرصت کاهش قیمت کبالت، در سال گذشته میلادی مقادیر بی‌سابقه‌ای از این فلز را در دو قرارداد خریداری کرد.

در حال حاضر چندین شرکت در حال ساخت کارخانه‌های پالایش مواد معدنی حیاتی در آمریکای شمالی هستند اما نوسانات شدید بازار، جمع‌آوری کمک‌های مالی را دشوار کرده است.

گزارشی که در سال 2021 منتشر شده،‌ نشان می‌دهد ارزش ذخایر مرکز ذخیره دفاع ملی آمریکا در زمان جنگ سرد در دهه 1950 میلادی به بیش از 42 میلیارد دلار رسید که اوج آن بود. با این حال، آمارها حاکی از آن است که تا مارس 2023، ارزش مواد خام ذخیره‌شده توسط این مرکز با افت قابل توجه به 912 میلیون دلار رسیده است.

کبالت به عنوان یک فلز اساسی در ساخت موتورهای جت و باتری خودروهای برقی، برای دهه‌ها به منبع اضطراب برای صنایع دفاعی آمریکا تبدیل شده است. در اوایل دهه 1990 میلادی،‌ مرکز ذخیره دفاع ملی آمریکا بیش از 20 هزار تن از این فلز را ذخیره کرد که برای تأمین نیاز داخلی آمریکا به مدت سه سال کافی بود. اما زمانی که بودجه ‌مرکز ذخیره دفاع ملی کاهش یافت، کبالت یکی از نخستین فلزهایی بود که برای تراز شدن سازوکارهای مالی این مرکز به فروش رفت. با وجود ضعیف شدن تقاضا برای خودروهای برقی، حتی بدبینانه‌ترین پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد تقاضای کبالت تا سال 2030 از عرضه پیشی خواهد گرفت.

در سال 2021، آژانس لجستیک دفاعی آمریکا یک میلیارد دلار از آمریکا دریافت کرد تا از بحران تأمین مالی در این آژانس جلوگیری شود. وزارت دفاع آمریکا هشدار داده بود که بدون سرمایه بیشتر، تا سال 2025 یک بحران برای تأمین مواد خام اولیه به وجود خواهد آمد. مقامات این آژانس برای خرید کبالت، در کنفرانس‌های مربوط به معادن شرکت کردند که نشان‌دهنده بازگشت پنتاگون به عنوان یک خریدار اصلی است. مقامات وزارت خارجه آمریکا نیز به کشورهای دارای ذخایر معدنی قابل توجه سفر کرده‌اند تا بتوانند با ایجاد روابط دیپلماتیک، بازگشت شرکت‌های معدنی غربی به این کشورها را فراهم کنند.

تلاش‌های آمریکا برای تقویت ذخایر کبالت تاکنون بیشتر بر کشور کنگو متمرکز بوده که 70 درصد از تولید کبات در جهان را بر عهده دارد. این کشور علاوه بر تأمین کبالت مورد نیاز آژانس لجستیک دفاعی آمریکا در طول جنگ سرد، عمده اورانیوم مورد نیاز برای سلاح‌های هسته‌ای پروژه منهتن در سال 1945 را تأمین کرد. با این حال، وجود برخی مشکلات داخلی در کنگو از جمله فساد باعث شد بسیاری از شرکت‌های معدنی، این کشور را ترک کنند.

با تعهد دولت بایدن برای اختصاص میلیاردها دلار به معادن، پالایشگاه‌ها و دیگر پروژه‌هایی که تغییر به سوی انرژی‌های پاک را فراهم می‌کنند، حامیان ذخیره مواد خام معدنی معتقدند که حتی با سرمایه‌ای در حدود 600 میلیون دلار می‌توان ذخایر استراتژیک مورد نیاز آمریکا برای گالیوم، ژرمانیم و کبالت را به مدت دو سال تأمین کرد.