تورم تولیدکننده یکی از مهمترین شاخصها در جهت بررسی روند تورم مصرفکننده و بهطورکلی افزایش قیمتها در اقتصاد است. از همینرو به آن تورم پیشران نیز گفته میشود. چرا که تورم تولیدکننده بیانگر میزان افزایش قیمتها قبل از توزیع است.
بررسیها حاکی از آن است که تورم تولیدکننده کل کشور در تابستان سال جاری هم در مقیاس فصلی هم نقطه به نقطه و هم سالانه صعودی بوده است. در این گزارش به جزئیات تورم تولیدکننده تابستان 1404 که توسط مرکز آمار اعلام شده پرداخته شده است.
زنگ خطر افزایش تورم مصرفکننده
مرکز آمار تورم تولیدکننده در تابستان سال جاری را منتشر کرده است. براین اساس تورم فصلی تولیدکننده از رقم 6.5 درصد در بهار 1404 به 10.2 درصد در تابستان افزایش یافته است. به عبارتی شاخص قیمت تولیدکننده در تابستان بیش از ده درصد نسبت به اولین فصل سال رشد کرده است.
از طرف دیگر در این بازه زمانی شاخص قیمت تولیدکننده در تابستان حدود 46 درصد نسبت به مدت مشابه در سال گذشته رشد کرده است. اینها درحالی است که تورم تولیدکننده نقطهای در بهار معادل 37.5 درصد بوده است. تورم سالانه تولید نیز در این مدت از 32.2 درصد به 38.5 افزایش یافته است.
بنابراین بهنظر میرسد یکی از دلایل افزایش تورم مصرفکننده در ماههای اخیر در رشد نسبتا قابل توجه تورم تولیدکننده نهفته بوده است. اگر روند صعودی این شاخص حفظ شود باید منتظر افزایش بیش از پیش قیمتهای در دسترس خردهفروشیها و در نتیجه مردم باشیم. جهت بررسی جزئیتر به اجزای تورم تولیدکننده در ادامه اشاره شده است.
بالاترین تورم تولیدکننده به کشاورزی و برق تعلق یافت
در میان اجزای اصلی تورم فصلی تولیدکننده، کشاورزی بالاترین تورم فصلی را در تابستان تجربه کرده است. به بیان دقیقتر تورم فصلی تولیدکننده بخش کشاورزی که در بهار حتی منفی شده بود، در تابستان معادل 21 درصد گزارش شده است. تورم نقطه به نقطه تولیدکننده کشاورزی نیز از 22.4 درصد در بهار سال 1404 به 52.5 درصد در تابستان افزایش یافته است. این موضوع احتمالا خود را تورم اقلام خوراکی که در سفره اقشار محروم از اهمیت بالایی برخوردارند نشان داده یا نشان خواهد داد.
تورم فصلی صنعت در تابستان تقریبا مشابه بهار بوده است. این شاخص در دومین فصل سال جاری تنها 0.1 واحد درصد نسبت به بهار کاهش داشته و معادل 8.2 درصد محاسبه شده است. همچنین شاخص قیمت تولیدکننده صنعت در تابستان سال جاری 46.5 درصد نسبت به تابستان 1403 بالاتر آمده است. تورم نقطه به نقطه تولیدکننده در بهار نیز نزدیک به 40 درصد برآورد شده است.
در مقابل با اینکه تورم فصلی تولید برق در تابستان نسبت به بهار کاهش یافته و به 8.9 درصد رسیده اما تورم نقطه به نقطه آن در این مدت افزایش پیدا کرده و از 90.2 درصد به 94.7 درصد افزایش یافته است. احتمالا این رخداد در نتیجه بحران انرژی در کشور و ناترازی برق اتفاق افتاده است. به عبارتی در گرمای تابستان و افزایش مصرف برق در کشور و ظرفیت پایینتر تولید از تقاضا موجب شده تا هزینه تولید و تامین برق رشد قابل توجهی را تجربه کند.
در انتها نیز به بررسی تورم تولیدکننده بزرگترین بخش اقتصاد ایران یعنی خدمات میپردازیم. تورم فصلی تولید خدمات در تابستان کاهش یافته و به 9.8 درصد رسیده است. با اینحال شاخص نقطه به نقطه این بخش از 39.7 درصد در بهار به 42 درصد افزایش پیدا کرده است. از آنجایی که تولید در بخش خدمات سریعتر از سایر بخشها به مصرف میرسد از همینرو افزایش تورم نقطه به نقطه تولیدکننده در تابستان به احتمال بالا تا به الان خود را در قیمت کالاهای خدماتی در دسترس مردم نشان داده است.
