«بازگشت تحریم‌ها و چشم‌انداز رشد اقتصادی؛ از چالش ناترازی گاز صنایع تا کاهش تلخ تورم اجاره و موانع موتورسواری زنان؛ تحلیل این تحولات اقتصادی و اجتماعی در «تیتر یک» امروز.»

 اکوایران در برنامه تیتریک روز یکشنبه -ششم مهرماه- خود به بررسی موضوعات مختلفی پرداخته است؛ از جمله  تورم ماهانه اجاره‌بها در شهریور و راهکار دولت چهاردهم برای مذاکرات پساماشه.

گزارش جدید مرکز آمار ایران نشان می‌دهد که تورم ماهانه اجاره‌بها در شهریور به ۲.۸ درصد افزایش یافته و رکورد تورمی سال ۱۴۰۴ را ثبت کرده است. با این حال، در بازه‌های سالانه و نقطه‌به‌نقطه، سرعت رشد اجاره‌بها کاهش یافته است. کارشناسان دلیل تلخ این کاهش را کم شدن توان اقتصادی خانوار و رانده شدن تقاضا به حاشیه شهرها می‌دانند، که خود نشان‌دهنده پیشی گرفتن عرضه بر تقاضا در بازارهای اصلی است.

رکورد تورم ماهانه اجاره در شهریور ۱۴۰۴

آمارهای منتشرشده از شاخص قیمت مصرف‌کننده (CPI) تصویر متفاوتی از وضعیت بازار اجاره مسکن در شهریور ماه ارائه می‌دهد.

روایت نخست: افزایش تورم ماهانه

افزایش نرخ: تورم اجاره‌بها در شهریور ۱۴۰۴ به ۲.۸ درصد رسید.

رکورد سال: این میزان بالاترین نرخ تورم ماهانه ثبت‌شده برای اجاره در سال جاری محسوب می‌شود.

پایین‌ترین میزان تاریخی: با وجود ثبت رکورد امسال، تورم ماهانه شهریور در مقایسه با ماه‌های شهریور از سال ۱۴۰۰ تا کنون، کمترین میزان خود را تجربه کرده است.

این داده‌ها نشان می‌دهند که با وجود یک جهش ماهانه، بازار اجاره همچنان با روندی نسبتاً کُندتر نسبت به سال‌های گذشته روبروست.

چرا سرعت رشد سالانه اجاره‌بها کاهش یافت؟

بررسی شاخص قیمت اجاره در دو بازه سالانه و نقطه‌به‌نقطه، حاکی از کاهش سرعت رشد است. پایین‌ترین تورم اجاره در سال جاری، در هر دوی این بازه‌های زمانی مشاهده می‌شود. اما این کاهش لزوماً خبر خوبی برای مستأجران نیست و به عقیده کارشناسان، ریشه‌ای تلخ دارد:

دلایل کاهش سرعت تورم اجاره:

کاهش توان اقتصادی خانوار: کاهش قدرت خرید باعث شده است تا بخشی از متقاضیان اجاره، به ناچار به حاشیه شهرها رانده شوند.

پیشی گرفتن عرضه بر تقاضا: تورم‌های بالا در سال‌های گذشته، در عمل باعث پیشی‌گرفتن عرضه از تقاضا در بازارهای اصلی مسکن شده است.

خروج اتباع از کشور: کارشناسان، خروج بخشی از اتباع را نیز یکی از عواملی می‌دانند که باعث فروکش کردن بخشی از تورم اجاره شده است.

این تحلیل نشان می‌دهد که کاهش سرعت رشد قیمت اجاره، بیشتر ناشی از کاهش تقاضای مؤثر و توان مالی جامعه است تا افزایش متناسب عرضه در مناطق پرتقاضا.

راهکار دولت چهاردهم برای مذاکرات پساماشه چیست؟

همزمان با تحولات اقتصادی داخلی، سیاست خارجی نیز کماکان یکی از عوامل اثرگذار بر بازارهاست. فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت چهاردهم، در پاسخ به سؤالی درباره برنامه مذاکراتی ایران برای دوران پساماشه اظهار کرد که دولت ایران هیچ‌گاه میز مذاکره را ترک نکرده است. وی افزود: « ایران بر پایه احترام گفتگو می‌کند و تا زمانی که این اصل رعایت نشود، مذاکره معنایی ندارد.»

مهاجرانی تأکید کرد که طرف مقابل بود که گفتگو را رها کرد و ایران همچنان به گفت‌وگو بر پایه احترام پایبند است.

۳ سناریو پیش‌بینی قیمت طلای داخلی با معیار برابری قدرت خرید

با داغ شدن بحث خرید و فروش طلا، پیش‌بینی آینده قیمت این فلز گرانبها برای سرمایه‌گذاران اهمیت پیدا می‌کند. از آنجا که قیمت طلای داخلی متأثر از نرخ دلار و انس جهانی است ، تحلیل این دو متغیر در دستور کار قرار گرفت:

پیش‌بینی انس طلا: قیمت‌گذاری انس جهانی به دلیل دقت بالا در پیش‌بینی‌های گذشته، بر عهده گلدمن ساکس گذاشته شد.

نرخ دلار: نرخ دلار با استفاده از روش برابری قدرت خرید (Purchasing Power Parity) اندازه‌گیری شد. این روش به‌خوبی تورم و رشد اقتصادی را در نظر می‌گیرد.

بر همین اساس، برای چشم‌انداز قیمت طلای داخلی سه سناریوی خوش‌بینانه، محتمل و بدبینانه ترسیم شده است.

چالش ناترازی گاز صنایع؛ راهکارهای کوتاه‌مدت و بن‌بست‌های بین‌المللی

ناترازی انرژی در سال‌های اخیر، به ویژه در حوزه گاز، همچنان یکی از چالش‌های جدی پیش روی صنایع کشور است. صنایع مختلف، به ویژه فولاد و سیمان، به شدت تحت تأثیر محدودیت‌های گاز قرار دارند و تولید آنها به دلیل قطع گاز و برق کاهش یافته است. فعالان صنعت فولاد، اصلاح قیمت و کنترل مصرف خانگی را به‌عنوان راهکارهای کوتاه‌مدت پیشنهاد می‌کنند، اما واردات گاز از ترکمنستان به دلیل اختلافات مالی متوقف شده و مذاکرات با روسیه نیز هنوز به نتیجه ملموسی نرسیده است.

وضعیت ناترازی: مصرف روزانه گاز کشور بین ۸۵۰ تا ۹۷۰ میلیون متر مکعب است و این ناترازی در زمستان گذشته به ۳۵۰ میلیون متر مکعب رسید.

پیش‌بینی زمستان: پیش‌بینی می‌شود این رقم در زمستان امسال به ۴۰۰ میلیون متر مکعب افزایش یابد.

صنایع تحت تأثیر: صنایعی چون فولاد و سیمان به شدت تحت تأثیر این محدودیت‌ها قرار دارند و تولید آن‌ها به دلیل قطع گاز و برق کاهش یافته است.

چالش‌های موتورسواری زنان

زنان در ایران هنوز از دریافت گواهینامه موتور سیکلت محرومند و در صورت وقوع تصادف، به دلیل نداشتن گواهینامه مقصر شناخته می‌شوند. اخیراً دولت لایحه‌ای برای اصلاح قانون صدور گواهینامه به مجلس ارسال کرده که در آن به عبارت «گواهینامه آقایان» اشاره کرده است و دولت متقد است اگر این عبارت به صورت عام تغییر کند، زنان هم مانند مردان می‌توانند به شکل قانونی گواهینامه موتور دریافت کنند.