به گزارش اکوایران، صندوقهای بازنشستگی به عنوان یکی از بزرگترین نهادهای مالی کشور، نقش حیاتی در تأمین آتیه میلیونها ذینفع ایفا میکنند. موفقیت و توانمندی این صندوقها، نه تنها به عملکرد اقتصادی آنها، بلکه به میزان تابآوری آنها در برابر عدم قطعیتهای گسترده وابسته است. در دنیای پیچیده امروز، ریسکهایی که این نهادها با آن مواجه هستند، از یکدیگر مستقل نبوده و نیازمند یک رویکرد جامع و هماهنگ به نام مدیریت ریسک یکپارچه (IRM) هستند.
حمید مرادی، در بخشی از گفتوگو خود در مجله ریسکبان تاکید میکند، «فراتر از محاسبات معمول، صندوقها باید ساختارهای یکپارچه مدیریت ریسک را پیاده کنند تا بتوانند بهطور همزمان ریسکهای نقدینگی، تطابق دارایی و بدهی، نرخ بازگشت سرمایه، ریسک تقلب، مسائل اجتماعی و پیری جمعیت را کنترل کنند.»
چرایی شکست رویکردهای سنتی در مدیریت ریسک
مدیریت ریسک سنتی معمولاً ریسکها را در سیلوهای مجزا (مانند ریسک مالی، ریسک عملیاتی و ریسک اعتباری) بررسی میکند. این روش توانایی درک ارتباطات و وابستگیهای متقابل بین ریسکها و تأثیر جمعی آنها بر اهداف کلان سازمان را ندارد.
صندوقهای بازنشستگی با چالشهای چندوجهی و پیچیدهای مواجهاند. این چالشها شامل ریسکهای مالی (مانند ریسک نقدینگی و نوسانات نرخ بازگشت سرمایه)، غیرمالی (مانند تقلب، سوءمدیریت و فشارهای اجتماعی) و محیطی (مانند اثرات هوش مصنوعی، پاندمیها، تغییرات اقلیمی و حملات سایبری) میشوند. نادیده گرفتن هر یک از این ابعاد، تهدیدی جدی برای پایداری پرداخت مستمریها خواهد بود.
مدیریت ریسک یکپارچه (IRM)؛ راهکار کلیدی تابآوری
مدیریت ریسک یکپارچه (Integrated Risk Management - IRM)، رویکردی استراتژیک در سطح کل سازمان است که تمامی ریسکهای موجود را به صورت هماهنگ شناسایی، ارزیابی، نظارت و مدیریت میکند. هدف اصلی IRM، تلفیق دیدگاه ریسک با استراتژی و تصمیمگیریهای روزانه سازمان است.
وظایف محوری IRM:
- دیدگاه جامع: ارائه یک منظر جامع از تمامی ریسکها و برجسته کردن وابستگیهای متقابل آنها.
- تطبیق دارایی و بدهی (ALM): در طرحهای با مزایای معین (DB)، اصلیترین ریسک، توانایی پرداخت دیون بلندمدت است که مدیریت دارایی-بدهی (ALM) به عنوان یک سیستم مدیریت ریسک یکپارچه مدرن، بر کنترل این ریسک تمرکز دارد.
- سنجش و تحلیل سناریو: تحلیل سناریو و ترکیب سرمایهگذاریهای کوتاهمدت و بلندمدت برای حفظ نقدینگی و افزایش بازده سرمایه ضروری است.
- حفظ پایداری پرداختها: تابآوری صندوقها پیشنیاز پایداری پرداخت مستمریهاست و تنها با یک سیستم مدیریت ریسک یکپارچه قابل تحقق است.
ایجاد واحد مستقل مدیریت ریسک
بر اساس بیانیههای بینالمللی، مسئولیت استقرار و مدیریت ریسک بر عهده هیئت مدیره صندوقها است. برای تحقق این امر، پیشنهاد میشود تا یک معاونت یا واحد مجزا تحت عنوان مدیریت ریسک در صندوقهای بازنشستگی ایجاد شود. این واحد باید به طور مستقل اقدام به ارزیابی سرمایهگذاریها و تصمیمات از منظر ریسک کند.
مدیریت ریسک یکپارچه به مدیران ارشد صندوقها این امکان را میدهد که تصمیمات آگاهانهای اتخاذ کنند که با اشتهای ریسک سازمان همسو باشد و در نهایت، مسیر پایداری مالی و عمل به تعهدات بلندمدت را تضمین کند.
نسخه کامل این برنامه را تماشا کنید:
