مرحله دگرگونی در اقتصاد جهانی

به گزارش اکوایران، به نظر می‌رسد اقتصاد جهانی در حال گذار به دورانی با نرخ‌های بهره صعودی، تنش‌های ژیوپلتیکی فزاینده و عدم قطعیت‌های فراگیر و رسمی است. این پیامی است که از نشست انجمن اقتصادی آمریکا در سال جاری در نیواورلئان صادر شده است.

مشاهیر اقتصادی از جمله «لارنس سامرز» وزیر سابق خزانه‌داری آمریکا، «کنت روگف» اقتصاددان ارشد سابق صندوق بین‌المللی پول و «کریستین فوربس» سیاستگذار سابق بانک مرکزی انگلستان، درباره خطرات پیش رو هشدار دادند.

اقتصاد از عصر نرخ‌های بهره بسیار کم و رشد سریع چین در حال خروج است و سیاستگذاران و سرمایه‌گذاران با جهانی مواجه می‌شوند که در آن رقابت‌های چین و آمریکا تشدید می‌شود و خطرات رشد بدهی‌ها رایج‌تر است.

روگف - اقتصاددان دانشگاه هاروارد - اعلام کرد که ما در عصری با شوک‌های فراوان زندگی می‌کنیم و ممکن است در نقطه تحول اقتصاد جهانی قرار گرفته باشیم.

در شرایطی نسبت به مشکلات اقتصاد در بلندمدت هشدار داده می‌شود که سرمایه‌گذاران نسبت به توانایی فدرال رزرو برای مهار تورم بسیار بالا بدون ایجاد رکود امیدوارتر شده‌اند‌.‌ انتشار گزارش مشاغل آمریکا در روز جمعه نشان داد که دستمزدها در ماه قبل در حالی کاهش داشته که بیکاری در چند دهه اخیر به پایین‌ترین حد خود رسیده و همین مسأله منجر به رشد بازار سهام آمریکا در کنار اوراق قرضه شده است.

ناکامی اکثر پیش‌بینی‌کنندگان در پیش‌بینی تورم کنونی ناشی از پاندمی، باعث شده مفروضات شبیه‌سازی اقتصادی رایانه‌ای - که سال‌ها سیاست‌های اقتصادی را هدایت کرده است - زیر سوال برود.

پروفسور «دیوید رومر» از اساتید دانشگاه برکلی در ایالت کالیفرنیا، گفت که «سابقه ما در درک تورم واقعا بد بوده است. دامنه نتایج قابل قبول در یک یا دو سال آینده بسیار بسیار گسترده است؛ مثلاً ممکن است تورم ضعیف شود یا در اقتصاد تثبیت شود.»

تناقض در توصیه‌ها

عدم قطعیت‌ها باعث شده تا اقتصاددانان در این کنفرانس توصیه‌های متناقضی را به فدرال رزرو ارائه کنند.

«جوزف استیگلیتز» - برنده جایزه نوبل افتصاد - هشدار داده که محدودیت اعتبارات به اقتصاد آسیب خواهد زد و بر کنترل تورم که ناشی از شوک‌های عرضه منتج از کرونا و جنگ روسیه و اوکراین است کارگر نخواهد بود.

در نقطه مقابل او، «پیر اولیویه گوررینشاس» - اقتصاددان ارشد صندوق بین‌المللی پول - بر اهمیت حفظ عزم فدرال رزرو و سایر بانک‌های مرکزی بر مقابله با تورم حتی با افزایش بیکاری تاکید کرد.

«رافائل بوستیک» - رئیس فدرال رزرو آتلانتا - هم با تأیید نااطمینانی در چشم‌انداز اقتصاد گفت حتی با کاهش دستمزدها به سطوح کمتر از انتظار، همچنان باید نرخ بهره توسط فدرال رزرو افزایش پیدا کند.

بوستیک که امسال در مورد نرخ‌ها رای نمی‌دهد، روز جمعه در جلسه AEA گفت: همه‌چیز بی‌سابقه است، زیرا این پاندمی بسیار منحصر به فرد عمل کرده و داشتن انتظارات قاطعانه از چگونگی تحولات در طول زمان سخت به نظر می‌رسد.

این کنفرانس در برخی جنبه‌ها نشان داد که چگونه اقتصاد برای انطباق با واقعیات جدید سخت مبارزه می‌کند.

در حالیکه «اولیویه بلانچارد» - رئیس وقت EAE در کنفرانس سال ۲۰۱۹ - از لزوم تمدید نرخ‌های بهره پایین در طولانی‌مدت دفاع می‌کرد، روگوف و سامرز در نیواورلئان گفتند که عوامل زیادی از جمله کسری بودجه، بدهی دولت و همچنین نیاز به سرمایه‌گذاری برای مبارزه با تغییرات آب و هوایی، نرخ‌های بهره را در سطوحی بالاتر از نرخ‌های بهره در سال‌های ۲۰۰۷-۲۰۰۹ نگه خواهد داشت.

«سامرز» - استاد دانشگاه هاروارد - نیز روز شنبه در جمع اقتصاددانان اعلام کرد که حدس می‌زند اقتصاد به دوران رکود سکولار باز نخواهد گشت. روگوف نیز دلیل اصلی تورم مسکن و افزایش قیمت سهام را سطح پایین نرخ بهره می‌دانست که به استقراض گسترده دولت برای مقابله با همه‌گیری کمک کرد.

فوربز - سیاستگذار سابق بانک مرکزی انگلستان و استاد موسسه فناوری ماساچوست - هم گفت که پاسخ‌های سیاستگذار به کووید۱۹، آسیب‌پذیری‌ها و خطرات جدیدی را ایجاد کرده است. افزایش شدید بدهی دولت، خطر بحران‌های مالی را افزایش داده و نرخ‌های پایین بهره در طول همه‌گیری باعث ایجاد حباب در دارایی‌ها شده که ممکن است تخلیه شود.

روگف گفت یکی از عوامل اساسی تاثیرگذار بر آینده اقتصاد جهان، کاهش شدید رشد بلندمدت اقتصادی چین است که به رشد اقتصادی جهان در دهه‌های اخیر کمک کرده است. در حالیکه اقتصاد چین با پایان محدودیت‌های کرونایی در سال جاری باید جهش یابد، روگف به دلیل اهمیت و تکیه اقتصاد چین بر بخش مسکن، مشکلات عمیق‌تری را پیش روی اقتصاد این کشور می‌بیند. محاسبات او نشان می‌دهد که قیمت مسکن در شهرهای کوچک که سهم بالایی از تولید ناخالص داخلی دارند ۲۰ درصد کاهش پیدا کرده است.

با این حال بعید است کاهش رشد اقتصادی چین، رقابت بین این کشور و آمریکا در تمامی زمینه‌ها از جمله تراشه‌ها و تعادل نظامی در اقیانوس آرام را کاهش دهد.

«برری آیچنگرین» - استاد دانشگاه برکلی ایالت کالیفرنیا - هشدار داده که رویارویی ایالات متحده و چین بر سر تایوان، باعث شوک‌های اقتصادی خواهد شد که چندین مرتبه بزرگتر از حمله روسیه به اوکراین خواهد بود.