به گزارش اکوایران، در واپسین ساعات اکتبر سال 2022 میلادی، «لوئیس ایناسیو لولا دا سیلوا» با شکست دادن «ژائیر بولسونارو» توانست برای سومین‌بار بر کرسی ریاست جمهوری برزیل تکیه بزند. بعد از کنار رفتن رئیس‌جمهور راست‌گرای پیشین و روی کار آمدن چپ‌گرای محبوب بسیاری از برزیلی‌ها، اعتراضاتی در این کشور شکل گرفت اما چندان پایدار نماند.

داسیلوای 77 ساله تقریبا بلافاصله بعد از روی کار آمدن، نشان داد که عزمش را برای تحقق یکی از وعده‌های مهم انتخاباتی‌اش جزم کرده است؛ وعده‌ای که از ایده همتای فعلی او در آرژانتین - آلبرتو آنخل فرناندز - و همچنین یکی از یاران و بازوی اقتصادی داسیلوا یعنی «گابریل گالیپولو» نشأت گرفته و می‌تواند منجر به ایجاد نوعی وحدت اقتصادی بین دو کشور مهم آمریکای جنوبی شود. این ایده پیش‌تر یعنی حدود سه سال قبل مطرح شده بود اما با مخالفت دولت راست‌گرای آن زمان برزیل و رئیس وقتش مواجه شد.

در همین راستا، رؤسای جمهور کشورهای برزیل و آرژانتین به‌تازگی در مقاله‌ای مشترک از عزم خود برای رسیدن به «یکپارچگی اقتصادی» و «تشکیل واحد پولی مشترک» خبر داده‌اند و نوشته‌اند: «تصمیم گرفتیم مذاکرات درباره رسیدن به یک واحد پولی مشترک در آمریکای جنوبی را پیش‌ ببریم تا بلکه در تراکنش‌های مالی و تجاری بین دو کشور، از هزینه‌کردهای اضافی و آسیب‌‌های‌ استفاده از ارزهای خارجی کاسته شود.»

بر اساس گزارش یورونیوز، در متن منتشرشده از این بیانیه در وب‌سایت آرژانتینی Perfil آمده است: «ما قصد داریم بر موانع مبادلاتی فائق بیاییم و مقررات را ساده‌تر و به‌روزتر کنیم.»

این بیانیه همزمان با سفر داسیلوا به آرژانتین منتشر شده است. برزیل و آرژانتین بزرگترین شرکای تجاری یکدیگرند و برنامه آنها برای همکاری‌های بیشتر اقتصادی تا حد ایجاد وحدت رویه در زمینه‌های پولی و بانکی، می‌تواند هم اقتصاد این قاره جنوبی را در معرض تحولات جدی قرار دهد و هم احتمالا اقتصاد هر دو کشور را به سمت بهبود ببرد. مورد اخیر، بخصوص برای برزیل از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛ چراکه شاید به کمک آن بتواند دوران پر تنش بولسونارو را به دست فراموشی بسپارد.

هرچند چه به لحاظ جغرافیایی، چه به لحاظ سیاسی و چه از منظر اقتصادی برزیل و آرژانتین، رتبه‌های نخست آمریکای جنوبی به حساب می‌آیند، اما این بخش از قاره آمریکا، به جز این دو، کشورها و سرزمین‌های دیگری را هم در خود جای داده است که هرچند برخی از آنها سرزمین‌هایی غیرمستقل محسوب می‌شوند، اما برخی دیگر همچون اروگوئه، شیلی، اکوادور، بولیوی، پاراگوئه، پرو، کلمبیا و کوبا کم‌وبیش تاثیرگذارند و هنوز مشخص نیست موضع رسمی برزیل و آرژانتین به عنوان ایده‌پردازان ایجاد واحد پولی مشترک در قبال دیگر کشورها و موضع دیگر کشورها در قبال این ایده، چه خواهد بود.

یورونیوز در این رابطه نوشته که انتظار می‌رود طرح واحد پولی مشترک در وهله نخست به صورت دو جانبه در دستور کار دو کشور آرژانتین و برزیل قرار بگیرد تا در مراحل بعدی سایر کشورهای آمریکای لاتین نیز به آن بپیوندند.

البته در مقاله رؤسای جمهور دو کشور، ضمن تاکید بر ضرورت ایجاد روابط خوب بین آرژانتین و برزیل، بر تقویت یکپارچگی منطقه‌ای نیز تاکید شده است؛ از جمله اینکه داسیلوا و فرناندز تاکید کرده‌اند که بلوک تجاری «مرکوسور» باید تقویت شود؛ بلوکی که کشورهای آرژانتین، برزیل، پاراگوئه و اروگوئه را شامل می‌شود.

حالا پس از سال‌ها اختلافات دو کشور در برخی حوزه‌های سیاسی و ایدئولوژیک، دو کشور در کنار پیام اقتصادی، رنگ و بوی استراتژیک‌تری به بیانیه مشترکشان داده‌اند؛ چنانکه در بخشی از این بیانیه آمده است: «روابط آرژانتین و برزیل بر پایه تحکیم صلح و دموکراسی بنا می‌شوند و ما خواستار دموکراسی برای همیشه هستیم؛ دیکتاتوری هرگز. ما همه اشکال افراط‌گرایی ضددموکراتیک و خشونت سیاسی را محکوم می‌کنیم و قرار است اتحاد راهبردی دوجانبه را با فعال‌سازی مجدد فضاهای مختلف همکاری و گفت‌وگو از سر بگیریم.»

هرچند هنوز توافق مورد اشاره رهبران آرژانتین و برزیل صرفا در مرحله اعلام و صدور بیانیه‌ای مشترک است، اما اگر همین را هم دستاوردی برای دیدار این دو بدانیم، می‌توان گفت که این تنها قدم مثبت داسیلوا نبوده است؛ چراکه سفر او به آرژانتین، پیوستن دوباره برزیل به «جامعه کشورهای آمریکای لاتین و کارائیب (CELAC)» را نیز به همراه داشته است. به نوشته یورونیوز، بولسونارو در سال ۲۰۱۹ به بهانه حضور کوبا و ونزوئلا در این گروه منطقه‌ای، دستور داده بود کشورش از این بلوک تجاری خارج شود.

فایننشال تایمز در گزارش خود به جزئیات بیشتری از توافق پولی دو کشور برزیل و آرژانتین اشاره کرده و نوشته که این هفته کارهای مقدماتی برای تشکیل یک ارز مشترک آغاز خواهد شد. این هفته قرار است طرح واحد پولی مشترک در نشستی در بوئنوس‌آیرس مورد بحث قرار گیرد. برزیل پیشنهاد داده این واحد پولی را «سور» (به معنی جنوب) بنامند، ولی هنوز در مورد آن تصمیمی نهایی گرفته نشده است. همچنین در نشست مورد اشاره، قرار است در مورد تقویت تجارت منطقه‌ای و کاهش وابستگی به دلار آمریکا جوانب مختلف سنجیده شود.

بر اساس گفته‌های مقامات، جزئیات بیشتر و رسمی‌تر درمورد پولی که فعلا «سور» نام گرفته، در نشست بوئنوس‌آیرس مشخص و اعلام خواهد شد، اما فعلا رهبران چپ‌گرای دو کشور مهم حوزه آمریکای لاتین و کارائیب دست‌کم در مقام حرف، از سیاستی سخن می‌گویند که پیش‌تر با شکل‌گیری حوزه «یورو» در اروپا تجربه شده و از همان زمان با نقدهای تند و مخالفت‌های چپ‌گرایان مواجه شده بود، اما برای داسیلوا و فرناندز احتمالا معنای ایدئولوژیک‌تری دارد و نشانه‌های یک تحول در این منطقه است؛ نشانه‌ای از احیای قدرتمند بلوک چپ جنوبی.