کاهش نرخ اشتغال ناقص در 1401؛ بهره‌وری نیروی‌کار بالا رفت؟

به گزارش اکوایران در چهار سال گذشته نرخ اشتغال ناقص تحت تاثیر عوامل اقتصادی و همچنین شیوع بیماری کرونا، تغییراتی را تجربه کرده است. تا سال 1400(بجز بهار 99 که زمان قرنطینه به دلیل شیوع کرونا بود) اشتغال ناقص بالا تر از نرخ 10 درصد نوسان می‌کرد.

نکته نوید بخش آن است که در سال گذشته بهبود هایی در میزان اشتغال ناقص مشاهده شده است و این نرخ به پایین تر از 10 درصد رسیده است.

طبق همین شاخص ظاهرا بهره‌وری نیروی کار کمی بهبود یافته است. به این معنا که در حال حاضر افرادی که توانایی به کار بیشتری دارند ولی به دلیل محدودیت های بازار کار نمی‌توانستند به شغل مورد نظر خود بپردازند، کمتر شده است. این تغییر هرچند کوچک است ولی امری مثبت در اقتصاد تلقی می‌شود.

اشتغال ناقص به این معناست افرادی وجود داشته اند که قادر و حاضر به کار بیشتر(ساعات کاری کامل در هفته) بوده اند ولی به دلیل محدودیت های بازار کار نتوانسته اند این نیاز خود را برطرف کنند. به بیانی از همه‌ی مهارت ها و پتانسیل های نیروی کار استفاده نشده است.

فزونی اشتغال ناقص، نشان دهنده پایین بودن بهره وری در بازار نیروی کار است.

روند کلی اشتغال ناقص از سال 98 تا 1401

در فصل های مختلف سال 98 نوسان هایی در میزان اشتغال ناقص دیده می‌شود ولی به طور کلی میزان آن حدود 10 درصد بوده است. کمترین میزان اشتغال ناقص با نرخ 7.9 درصد مربوط به بهار سال 99 است که تازه بیماری کرونا شیوع یافته بود. در آن برهه علاوه بر کاهش بیکاری، نرخ مشارکت هم کاهش یافته بود و به عبارتی افراد زیادی از بازار کار خارج شده بودند. طبیعی است انتظار برود که بخشی از افراد خارج شده از بازار نیروی کار همان افرادی باشند که قبلاً به اشتغال ناقص مشغول بوده اند. سپس با تعدیل شدن انتظارات نسبت به کرونا، آن بخشی از نیروی کار که بازار کار را رها کرده بودند دوباره پا به عرصه حضور گذاشتند.

با اغماض می‌توان گواه این امر را در تغییرات نرخ اشتغال(بخشی از نیروی کار که دارای شغل هستند) مشاهده کرد. نرخ اشتغال در بهار 98، نزدیک به 40 درصد بوده است؛ درحالیکه این شاخص تا بهار 99 به پایین تر از 37 درصد سقوط کرد. با تعدیل انتظارات در بهار 1400 نرخ اشتغال به 37.7 درصد رسید اما هنوز هم آسیبی که بیماری کرونا به بازار کار وارد کرد کامل جبران نشده است.

بالاترین نرخ اشتغال ناقص در بازه زمانی مورد بررسی، به زمستان‌های سال‌های 1399 و 1400 تعلق دارد. در این فصول نرخ اشتغال ناقص به 10.8 درصد هم رسید. به عبارتی از بین هر صد نفر حدودا یازده نفر توانایی انجام کاری بیشتر از شغلی که در آن مشغول بوده اند داشته اند.

در سال 1401 روند اشتغال ناقص نزولی بوده است و در زمستان سال گذشته این نرخ به 9.5 درصد رسیده است. با توجه به اینکه نرخ اشتغال(بخشی از نیروی کار که دارای شغل هستند) در سال گذشته تقریبا ثابت مانده است، می‌توان نتیجه گرفت که احتمالا در سال گذشته بهره‌وری نیروی کار افزایش یافته است.