هراس تل‌آویو از عملیات فریب واشنگتن؛ عادی‌سازی با ریاض تله‌ی توافق با ایران؟

به گزارش اکوایران، در شرایطی که نشست فصلی شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در جریان است، به نظر می‌رسد اسرائیل با نگاهی محتاطانه به این نشست، از ایجاد زمینه‌سازی آمریکا برای توافق جدید با ایران می‌ترسد.

عملیات فریب واشنگتن؟

به نوشته گزارشی در تایمز اسرائیل، تل‌آویو از این بابت نگران است که ممکن است واشنگتن در برابر خواسته‌های ایران برای یک توافق هسته‌ای جدید کوتاه بیاید و تلاش‌های دولت بایدن برای تسهیل عادی‌سازی روابط این رژیم با عربستان ممکن است برای جبران مخالفت‌هایش با این داستان استفاده شود.

در واقع، نشانه‌ها دلالت بر نگرانی‌های قابل توجهی در اسرائیل دارد. به نظر می‌رسد انبوهی از گزارش‌ها، ملاقات‌ها و اعلامیه‌ها حکایت از آن دارد که ایالات متحده در حال حرکت به سمت یک توافق جدید با ایران بر سر برنامه هسته‌ای‌اش است و مقامات اسرائیلی نگران از این هستند که واشنگتن در برابر خواسته‌های کلیدی تهران برای نهایی کردن این توافق کرنش کرده‌اند.

نگرانی مشهود در تل‌آویو

به نوشته این گزارش، پرسشی که برای سیاستگذاران اسرائیلی پیش می‌آید این است که طرفین تا چه اندازه این مسیر را پیموده‌اند. مقامات اسرائیلی به طور مشهودی نگران هستند، به ویژه پس از این که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام کرد پاز پاسخ‌های تهران پیرامون پرسش‌ از سایت مریوان قانع شده‌اند.

سال گذشته، ابراهیم رئیسی، صراحتا اعلام کرد که بسته شدن تحقیقات آژانس در مورد ذرات اورانیوم یافت شده در سایت‌های اعلام‌نشده، پیش‌شرط احیای توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ (موسوم به برجام) است.

قانع شدن آژانس از توضیحات تهران (مبنی بر این‌که ذرات یافت شده ممکن است باقیمانده از عملیات معدن‌کاری در این سایت در چند دهه قبل باشد) در اسرائیل با استقبال روبرو نشد و این احساس را به وجود آورده که آن‌ها دیگر نمی‌توانند به دیده‌بان هسته‌ای سازمان ملل اعتماد کنند.

یک روز پس از آن که لیور هیات، سخنگوی وزارت امور خارجه، رافائل ماریانو گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را متهم به «تسلیم شدن» در برابر سیاست‌های ایران کرد، یک مقام اسرائیلی به تایمز اسرائیل گفت: «ما از آسیب‌هایی که به جایگاه حرفه‌ای آژانس بین‌المللی انرژی اتمی وارد شده است بسیار ناامید هستیم». هیات مدعی شده که آژانس «به شدت به اعتبار خود آسیب وارد کرده است».

دور جدید لفاظی‌ها در تل‌آویو

اظهارات مقامات اسرائیلی مبنی بر هشدار درباره تحولات ایران که به ادعای نویسنده تایمز اسرائیل می‌تواند جرقه‌ای برای اقدام نظامی شود، در هفته‌های اخیر و در بحبوحه سیگنال‌هایی مبنی بر این‌که واشنگتن و تهران در حال حرکت به سوی فصل جدیدی در مذاکرات هسته‌ای هستند، تقویت شده است.

بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل در پیام ویدئویی کوتاهی گفت: «من تمام گزارش‌ها درباره ایران را دنبال می‌کنم، بنابراین پیامی واضح و تند برای ایران و جامعه بین‌المللی دارم: اسرائیل آنچه را که باید برای جلوگیری از دستیابی [ادعایی] ایران به بمب هسته‌ای انجام می‌دهد».

یوآو گالانت، وزیر دفاع این رژیم نیز به آن‌چه دفتر وی «تحولات اخیر در رابطه با موضوع هسته‌ای ایران» خواند، واکنش نشان داد. او در مراسم ترفیع افسران ارتش اسرائیل گفت: «خطرات پیش روی اسرائیل در حال تشدید است و ممکن است از ما خواسته شود که وظیفه خود را برای حفاظت از یکپارچگی اسرائیل و به ویژه آینده مردم یهود انجام دهیم».

ریاض بهانه‌ است، هدف توافق است؟

اخیرا آکسیوس گزارش داده که برت مک‌گورک، فرستاده کاخ سفید در خاورمیانه با سفر به مسقط، در مورد امکان بازگرداندن ایرانی‌ها به میز مذاکره با مقامات عمان گفت‌وگو کند.

در این گزارش از سه مقام اسرائیلی ابراز نگرانی کرده‌اند که طرفین در حال بحث در مورد توافق موقت احتمالی «توقف در برابر توقف» به عنوان راه‌حلی سریع برای کاهش تنش‌ها هستند. چند مقام ایالات متحده که مذاکره مستقیمی با ایران ندارد، در گفت‌وگو با آکسیوس درباره توافق موقت یا کاهش تحریم‌ها با این کشور صحبت کرده‌اند. نه عمان و نه آمریکا به طور علنی در مورد این دیدار اظهار نظر نکردند.

هم‌زمان، به نظر می‌رسد تلاش‌های ایالات متحده برای میانجی‌گری در عادی‌سازی روابط بین اسرائیل و عربستان تشدید شده است. این در حالی است که برخی آن را تحولی با هدف جبران خسارت اسرائیل به خاطر توافق هسته‌ای می‌پندارند.

اخیرا، دولت بایدن به عنوان بخشی از تلاش‌ها برای عادی‌سازی روابط میان طرفین، که جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی ایالات متحده را برای میانجی‌گری در مورد پروازهای مستقیم بین اسرائیل و جده راهی خاورمیانه کرد. ران درمر، وزیر امور استراتژیک و تزاچی هانگبی، مشاور امنیت داخلی اسرائیل نیز این هفته به واشنگتن سفر کردند تا با سالیوان و دیگر مقامات بلندپایه کاخ سفید و وزارت امور خارجه آمریکا دیدار کنند تا درباره برنامه هسته‌ای ایران و چشم‌انداز صلح با عربستان سعودی گفت‌وگو کنند.

اما یک مقام اسرائیلی در این هفته ابراز نگرانی کرد که از حرکت به سمت عادی سازی با عربستان سعودی به عنوان ژستی برای کاهش حیرت تل‌آویو از توافق هسته‌ای جدید استفاده می شود.

با این حال، یک مقام دیپلماتیک اروپایی به تایمز اسرائیل گفته که طرفین در آستانه بازگشت به برجام یا توافق دیگری نیستند. این مقام گفت: «فکر می‌کنم این آغاز بحث است.این آغاز یک روند کاهش تنش است. هیچ کس در این کاری عجله‌ای ندارد».