بنا بر گزارش بلومبرگ، ایران تقریبا بیشترین نفت را در پنج سال گذشته در دریاها جا به جا می کند و در صحنه ژئوپلتیک ظهور مجدد و در حال ارتقایی دارد، این اتفاق در عین حال خطراتی را برای بازار شکننده جهانی نفت خام به همراه خواهد داشت.

بنابر گفته تعدادی از تحلیلگران از جمله تحلیلگران کپلر، اس وی بی انرژی، اف جی ای و آژانس بین المللی انرژی ،صارات نفت ایران به بالاترین سطح از زمان اعمال مجدد تحریم های ایالات متحده در سال ۲۰۱۸ رسیده است و بیشتر نفت صادراتی ایران به سمت چین سرازیر می‌شود. چین بزرگترین واردکننده نفت در جهان است که بشکه‌های تخفیف خورده ایران را خریداری می‌کند. افزایش فروش نفت، ملموس ترین علامتی است که نشان می‌دهد این کشور که در انزوای مالی قرار دارد در حال تثبیت مجدد خود در جهان است. ایران ترمیم روابط با رقبای منطقه را شروع کرده ، روابط با چین را به عنوان قدرت پیشرو در آسیا تقویت می کند و حتی تعامل دیپلماتیک آزمایشی با واشنگتن را آغاز کرده است.

IMG_20230617_110218_177

با این حال عرضه اضافی نفت اعتماد به این بازار را از بین برده است به دلیل رشد اقتصادی متزلزل در جهان و محموله‌های ارزان روسیه بازار نفت جهان ضعیف شده است و این مسایل تلاش شرکای ایران را در اوپک پلاس برای حمایت از قیمت نفت بی نتیجه گذاشته است.

همایون فلکشاهی، تحلیلگر ارشد شرکت کپلر گفت: صادرات نفت ایران در ماه گذشته رکورد زد نفت خام ایران برای کشورهایی که ریسک خرید را می پذیرند بسیار جذاب است.

 به گفته این شرکت با وجودی که تحریم های آمریکا همچنان وجود دارد صادرات نفت خام ایران از پاییز گذشته دو برابر شده و در ماه می به ۱.۶ میلیون بشکه در روز رسیده است. بر اساس برآورد آژانس بین المللی انرژی مستقر در پاریس تولید نفت به ۲.۹ میلیون بشکه در روز رسیده است که بالاترین میزان از اواخر سال ۲۰۱۸ است. بر اساس تخمین اس وی بی انرژی، پترو لجستیک اس ای و اف جی ای تولید حتی بالاتر از این سطح است و شاید بالاتر از سه میلیون بشکه در روز باشد.

بنا بر ادعای بلومبرگ، بهبود جریان نفت که پس از خروج دونالد ترامپ رییس جمهور سابق آمریکا از برجام به شدت محدود شد، می تواند اقتصاد آسیب دیده از تورم بالا، کاهش ارزش پول و ناآرامی‌ها را بهبود ببخشد.

افزایش فروش نفت همزمان با دیگر نشانه‌های احیا و ظهور مجدد ایران است: توافق اولیه با عربستان سعودی به عنوان رقیب منطقه‌ای، تلاش برای احیای بشار اسد به عنوان متحد منطقه‌ای و گفت‌وگوهای مخفیانه برای کاهش تنش‌ها با کاخ سفید از دیگر نشانه‌های احیای مجدد ایران است.

ایران و آمریکا از طریق واسطه‌ها در عمان و در حاشیه نشست های سازمان ملل، به سمت تفاهم درباره آزادسازی زندانیان آمریکایی و بررسی محدودیت روی تحقیقات هسته ای ایران حرکت می‌کنند.

یک مقام وزارت خارجه آمریکا گفته است که شایعات درباره‌ی توافق هسته ای را کذب و گمراه کننده است و اولویت ایالات متحده همچنان متوقف کردن ایران از دستیابی به سلاح هسته‌ای است. ایران نیز می گوید که برنامه اتمی اش فقط برای مقاصد صلح آمیز است.

با این حال محموله های اضافی ایران که به جریان های اضافی دو عضو دیگر اوپک پلاس یعنی ونزوئلا و روسیه اضافه می‌شود، به بازار نفت ضربه می زند. قیمت ها در سال‌جاری نزدیک به ۱۲ درصد کاهش یافته و در لندن به نزدیکی محدوده ۷۵ دلار در هر بشکه رسیده است. این مسئله باعث شده شرکت هایی مانند گلدمن ساکس و جی پی مورگان پیش بینی خود از قیمت نفت را کاهش دهند.

افزایش صادرات ایران تلاش های اوپک و عربستان سعودی را برای تثبیت بازار نفت تضعیف کرده است.

از زمان اعمال مجدد تحریم های ایالات متحده در پنج سال گذشته، نفت خام ایران با یک به اصطلاح ناوگان تاریک (نفتکش هایی که اغلب کهنه و بدون بیمه هستند) فعالیت می کنند. کشتی ها فرستنده ها را غیر فعال می کنند و به سمت خریداران ارسال می شوند.

در حالی که داده ها نشان می‌دهد که چین همچنان مشتری اصلی نفت ایران است ولی در سال گذشته به طور رسمی هیچ وارداتی از جمهوری اسلامی ایران ثبت نشده است. ولی در عوض خریدها از مالزی افزایش یافته است جایی که محموله های ایرانی برای انتقال به کشتی دیگری به آنجا ارسال می شوند و باعث مبهم شدن منشأ محموله‌ها می‌شود.

سارا وخشوری موسس و رییس شرکت اس وی بی گفت: «بشکه‌های نفت به طور رسمی محاسبه نمی شوند، اما در حالی که اوپک پلاس و عربستان سعودی تولید را کاهش می دهند سهم هر بشکه مهم است.»

کپلر توضیح داده است که پالایشگاه های چینی به ویژه شرکت های کوچک‌تر و مستقل در استان شاندونگ خرید محموله‌های نفت ایران را افزایش داده اند زیرا تخفیف های قیمتی ارائه شده توسط ایران کاهش حاشیه سود پالایشگاه‌ها را جبران می‌کند.

به گفته ایمان ناصری مدیر عامل اف جی ای در دوبی، ایران به خاطر هجوم نفت های تحریم شده روسیه مجبور به افزایش تخفیف‌های نفتی شده است این کمپانی افزایش عرضه را ناشی از عرضه ذخایر نفتکش‌ها می‌داند.

گرگ برو تحلیلگر گروه مشاوران اوراسیا گفت که تمایل چین برای حمایت از ایران با خرید نفت ایران ناشی از بهبود روابط ایران و چین است. همه این ها از این دیدگاه حمایت می‌کنند که موقعیت ایران در کنار پیشبرد عادی سازی روابط با کشورهای منطقه در حال بهبود می‌باشد.

پکن میانجی تنش زدایی میان ایران و عربستان بوده است و دو‌ کشور به عنوان دو قدرت رو به رشد آسیا به دنبال خنثی کردن دهه‌ها درگیری و جنگ نیابتی در یمن هستند.

علاوه بر افزایش اشتهای چین برای نفت ایران، برخی تحلیلگران حدس می‌زنند که این افزایش به طور ضمنی توسط ایالات متحده برای کنترل قیمت بنزین مجاز شده است چشم بستن آمریکا هم در شرایطی که دو‌کشور بر روی ایجاد یک کانال دیپلماتیک کار می‌کنند کمک کننده است.

ناصری از اف جی ای گفته است: «دولت آمریکا می‌خواهد با حفظ عرضه نفت با جریان نفت روسیه در بازار مقابله کند به همین خاطر تحریم‌های ایران کمتر اجرا شده است.»

تأثیر بازگشت تهران به بازار نفت در آینده ممکن است محدودتر شود‌ آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پیش بینی می‌کند که در هر صورت بازارهای جهانی نفت برای بقیه سال با کسری روبه‌رو خواهند شد زیرا روند بهبودی چین پس از همه گیری سریع‌تر خواهد شد. تقاضا در نیمه دوم سال تقریبا دو‌میلیون بشکه بیشتر از عرضه خواهد بود که می‌تواند جریان‌های عرضه اضافی توسط ایران را جذب کند.